Psikolog yazarımız Hazal Sansür çocuklardan ‘saklamayın’ diyor da… Gel de ‘savaş’ı anlat…

Yeni İzmir Gazetesi’nden Deniz Hancı’nın haberine göre, görsel ve yazılı medyada ‘savaş’ kavramına maruz kalan gelişim çağındaki çocukları bu haberlerden her zaman korumak mümkün olmayabiliyor. Hassas bir konu olan savaş çocuklara doğru açıklanmadığında hayat boyu yaşayabilecekleri bir travmaya dönüşebiliyor. Psikolog Hazal Sansür, savaş görüntülerine maruz kalan çocukların stres bozukluğu gibi birçok psikolojik sorunla karşı karşıya kaldığını belirterek, “Savaş ciddi yıkıcı sonuçlarının uzun yıllar boyunca gözlemlendiği bir kitlesel travmadır aslında. Dünyada herhangi bir ülkede gerçekleşen savaş öncelikle o ülkeyi de içeren bir alandan başlayıp komşulara yayılarak ve hiçbir coğrafi bağlantısı olmayan ülkeleri de kapsayan genişlikte olumsuz etkilere neden olur. Ayrıca savaş ve savaş görüntülerine maruz kalmak en tipik Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) etkenidir. Psikolojik açıdan savaştan büyük-küçük herkes olumsuz yönde etkilenirken; çocuklar hem büyüme/gelişme çağında oldukları, hem de sürekli ilgi ihtiyacı ve kendilerini savunamayacak yaşta oldukları için yetişkinlere göre daha fazla ve farklı şekilde zarar görürler. Ayrıca anne babasının sürekli endişelendiğini gören çocuklarda aynı kaygıyı yaşarlar. Sosyal medya ya da televizyonlar aracılığıyla savaş görüntülerine maruz kalmak çocuklarda ciddi kaygılara neden olurken, kendisi ve ailesi içinde korku geliştirebilirler. Çocuk eğer savaş görüntülerine çok sık maruz kalmışsa ve kaygı geliştirmeye başlamışsa sözleriyle, davranışlarıyla bunu ortaya koyar. Uyku ve yeme düzeninde bozulmalar yaşanabilir. Yalnız kalmaktan korkma, ölümle ilgili sorular, sevdiklerini kaybetme korkusu, odaklanma sorunları ile bu konuda sıkıntı yaşadığına dair bize ipuçları verecektir” dedi.

Psikolog Hazal Sansür

“BİLİNMEZLİK KORKUTUR”

Konunun üzerini kapatmak, yok saymak yerine daha da anlayabilecekleri bir şekilde çocuklara anlatılmasının önemli olduğunu vurgulayan Sansür, “ Savaş bizden uzakta olsa bile çocuklar bu olan bitenin farkındalar ve bize hissettirmeseler de korkuyor olabilirler. Bu nedenle çocuklar için bilinmezlik ve cevapsız bırakılan sorular çok ürkütücüdür. Onlarla savaş hakkında konuşmak gerekiyor. Çünkü çocukluk döneminde en çok ihtiyaç duyulan şey, duygularını bir yetişkine rahatça ifade etmek ve birinin onlarla ilgileneceğini bilmektir. Konuyu onların farkındalığından uzak tutarak korumak, ebeveynlere kendilerini daha iyi hissettirse de gerçekleri çocuklardan gizlemek doğru değildir. Çünkü siz gizleseniz bile çocukların haberleri sizden almamaları, başka yerden bilgi almadıkları anlamına gelmiyor” ifadelerini paylaştı.

“SAVAŞI NORMALLEŞTİRMEKTEN KAÇININ”

Gelişim çağındaki çocukların yeni şeyleri keşfetme ve öğrenme süreçlerinde ebeveynlerin hassas davranmalarına ihtiyaç duyduklarını söyleyen Sansür, “Bu süreçle ilgili çocuklarla konuşurken kullanılan dil çok önemli. Savaş hakkında yapılacak konuşmanın basit ve anlaşılır olması gerekir. Anne-babanın çok fazla bilgi veya çok fazla ayrıntı vermekten kaçınması, bunun yerine çocuğun düşüncelerine veya duygularına odaklanması gerekir. Çocuğunuza nasıl hissettiğini, ne duyduğunu ve ne düşündüğünü sorun. Açıklamalarını dikkatle dinleyin. Çocuğunuzu endişeleri hakkında konuşmaya davet etmek iyi bir fikirdir. Gelişim seviyelerine bağlı olarak, kendi duygularınızı paylaşabilirsiniz. ‘Bir anne olarak bazen bende korkabilirim’ gibi cümlelerle bu duygularının doğal olduğunu ve endişeli olsak bile iyi olduğunuzu modelleyebilirsiniz. Bazen ifade edemediği duygularla ilgili resim veya oyun oynamak gibi bilinçaltını ortaya çıkaran sanatsal yollarda deneyebilirsiniz. Çocuklarınızla yapacağınız konuşmalar yaşlarına uygun bir dille olmalı, savaşı normalleştirmekten kaçınırken, onlara güvende olduklarını hissettirmeyi unutmayın. Ancak çocuğunuz savaş konusu olduğunda bununla ilgili soruları yoksa veya ilgilenmiyorlarsa bu da bir sorun değil” açıklamalarında bulundu.

Haber Merkezi