Şekersiz tatlandırıcılar arasında yer alan aspartamın sağlık üzerindeki etkilerine ilişkin değerlendirmeler geçtiğimiz haftalarda Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yeni bir açıklama olarak yayınlandı. Çalışma sonucunda aspartam, insanlar için muhtemelen kanserojen olarak sınıflandırıldı.
Hala devam eden çalışmalarda aspartam kullanımının güvenli olup olmadığı hala tartışma konusudur. Net olmayan sonuçlar bizim beslenmemizde daha dikkatli olmamız gerektiği sonucuna varmamıza neden olur. Hazır tatlandırıcı kullanmak yerine daha doğal ve sağlıklı yiyecekler tercih etmek her zaman önceliğimiz olmalıdır.
Aspartam nedir?
1965’te tesadüfen bulunan yapay tatlandırıcı aspartam, Amerika Gıda ve İlaç Dairesi (FDA)’den ilk kez 1974’te onay aldı. Ancak hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda kanserojen etki görülmesi üzerine FDA tarafından verilen onay askıya alındı. FDA, 1981’de insanlar tarafından tüketilen miktarının (günlük 40 mg/kg) kanser yapacak seviyenin çok altında olduğu gerekçesiyle aspartamı yeniden kullanımına onay verdi. 1983’ten itibaren ise içeceklerde kullanılmaktadır. Şekerden çok daha tatlı olduğu için pek çok yiyecek ve içecekte kullanılan aspartam, aynı düzeyde tatlılık vermek için şekerden çok daha azı kullanılarak yiyecekleri aynı tatlılığa ulaşılabilmektedir.
Aspartam nelerde bulunur?
Aspartam yaygın olarak, hazır yiyecek ve içeceklerde tatlandırıcı olarak ve çok fazla ısıtma gerektirmeyen tariflerde (ısı aspartamı parçaladığı için) kullanılır. Bazı ilaçlarda, sakızlarda ve diş macunlarında aroma olarak da bulunabilir. Diyet, şekersiz ya da kalorisiz gazlı içecekler, dondurmalar, meyve suları, sakızlar, ketçap ve soslar, yoğurtlar, çikolata ve şekerleme ürünlerinin birçoğu aspartam ya da başka bir yapay tatlandırıcı içeriyor.
Alışveriş yaparken “diyet”, “sıfır şeker”, “sıfır ya da az kalori” diye etiketlenen ürünlerde çoğunlukla tatlandırıcı olduğu için satın alırken dikkat edilmesi gerekir. Şekersiz veya 0 kalori yazan çoğu yiyecekte maalesef tatlandırıcı olarak aspartam bulunuyor. Mutlaka alışveriş yaparken etiket okuyarak ve içerisinde bulunan bileşimler kontrol edilerek tercih yapılmalıdır.