Afrika’nın sıcak toprakları, farklı kültürlerin ve renklerin birleşim noktası olarak biliniyor. Ancak bu renkli mozaikte bir kelime var ki, bu topraklarda seyahat edenlerin kulağını çınlatıyor: Mzungu.
Mzungu kelimesi, özellikle Uganda’da duyulan ve seyahat edenleri bir grup olarak tanımlayan bir terim. Ancak, bu kelimenin kökeni ve içerdiği anlam, öylesine ilginç bir hikayeye sahip ki, onu duyduğunuzda benim gibi siz de şaşıracaksınız.
“Beyaz insan” anlamına gelen Mzungu kelimesi, aslında Svahili dilindeki “zungu” veya “zunguka” kelimesinden türemiş. Bu kelime, “kendi etrafında dönmek “anlamına geliyor. Ancak, nasıl oluyor da bir turisti temsil eden bir kelime, kendi etrafında dönmekle ilişkilendiriliyor?
Çok eski zamanlara gidildiğinde, bölgeye elinde haritası, kafasında şapkasıyla gelen Avrupalı turistleri gören yerel halk, buna çok şaşırmış. Turistlerin, hiçbir iş yapmadan etrafta dolaşıp durmaları çok anlamsız gelmiş. “Bu insana nasıl sesleniriz” diye düşünmüş olacaklar ki akıllarına direkt “dönüp duran insan” demek gelmiş.
Zungu’nun başındaki “m” neyin nesi derseniz; Svahili dilinde “m” tekilliği “wa” ise çoğulluğu ifade ediyor. Bu nedenle, birlikte gezen turistlere “wazungu” deniyor. Yani, topluca “dönüp duranlar”…
Günümüzde, Mzungu kelimesi sadece beyaz insanları değil, genel olarak yabancıları tanımlayan bir terim halini almış durumda. O coğrafyada gezerken çocukların size “Mzungu” diye seslenmesi, gün içinde su içmek kadar sıklıkla gerçekleşen bir olay.
Bu ilginç kelimenin ardındaki hikaye, sadece dilin evrimini değil, aynı zamanda farklı kültürler arasındaki etkileşimin izini sürmek adına da önemli bir pencere sunuyor. Yani mzungu, sadece bir kelime değil, Afrika’nın zengin geçmişindeki renkli bir anı olarak karşımıza çıkıyor.