Geçen haftaki yazımda bu hafta sizlerle OECD Öğrenme Pusulası 2023 belgesindeki bileşenlerden bahsedeceğimi yazmıştım. Bu yazımda bu başlıklara değineceğim. OECD Öğrenme Pusulası 2030; çekirdek temeller, dönüştürücü yeterlikler, öğrenci etkenliği-ortak etkenlik ve öngörü-eylem-yansıtma döngüsü olmak üzere dört bileşenden oluşmaktadır.
- Çekirdek temeller
Çekirdek temeller, öğrenmenin sürdürülmesi ve tüm öğretim programı boyunca öğrenilenlerin birbiri üzerine inşa edilerek ilerleyebilmesi için ön koşul niteliği taşıması bakımından yeterlikler ile birlikte pusulanın en önemli unsurlarından biridir. Öğrenme pusulasının ilk bileşeni olarak çekirdek temeller, diğer tüm bileşenlerin gelişimine katkı sağlaması ve özellikle öğrenci etkenliğini ve dönüştürücü yeterlikleri geliştirebilmek için gerekli alt yapıyı oluşturması bakımından oldukça önemlidir.
- Dönüştürücü yeterlikler
OECD Eğitimin ve Becerilerin Geleceği 2030 projesine göre yeterlik; bilgi, beceri, tutum ve değerlerden oluşan bütüncül bir kavramdır. Ancak yeterlik sadece bu özelliklerin edinilmesi anlamına da gelmeyip bu özellikleri karmaşık durumlar ve belirsizliklerde ortaya çıkan ihtiyaçları karşılamak amacıyla tutarlı ve bilinçli bir şekilde eyleme yansıtmayı da kapsamaktadır. Dönüştürücü yeterlikler ise öğrencilerin içinde yaşadığı toplumu dönüştürmek ve geleceği inşa etmek için ihtiyaç duyduğu bilgi, beceri, tutum ve değerlerin tamamına karşılık gelmektedir. Bu yeterlikler, bir yandan bireyin kendi bakış açısını yansıttığı ve geliştirdiği bireysel dönüşüme katkı sağlarken bir yandan da değişen dünyayı nasıl etkilediğini ve şekillendirdiğini anlamaya yol açması bakımından da dönüştürücü bir güce sahiptir.
- Öğrenci etkenliği ve ortak etkenlik
Öğrenci etkenliği (student agency), OECD Öğrenme Pusulası 2030’daki haliyle en öz biçimde, öğrencilerin kendi eğitimlerinde aktif rol alma yeteneği olarak düşünülebilir. Öğrenci etkenliği, öğrencilerin kendi yaşamlarını ve çevresini olumlu anlamda etkileme, değişimi tetikleyecek sorumlulukta hareket etme, bir amaç edinme kapasitesine sahip olma ve yansıtıcı düşünmeyi gerçekleştirmeye yönelik yetenek ve isteğe sahip oldukları ilkesine dayanmaktadır. Öğrenciler, etken olmaya başladığında onları fiziksel ve ruhsal açıdan iyi olma haline götürecek derecede yüksek motivasyon, umut, öz yeterlik ve gelişim odaklı bir zihin oluşturma süreci de başlar.
- Öngörü-eylem-yansıtma (ÖEY) döngüsü
Öngörü-eylem-yansıtma (ÖEY) döngüsü, öğrenenlerin kendi düşünme kabiliyetlerini sürekli olarak geliştirdiği, bir amaca yönelik olarak bilinçli bir şekilde eyleme geçtiği ve sürekli yinelenen bir öğrenme sürecidir. Öngörü aşamasında öğrenci, bugün attığı adımların gelecekteki olası sonuçlarını kestirme konusunda bilinçli olmayı öğrenir. Eylem aşamasında öğrenci, bütüncül iyi olma halini sağlamaya yönelik eyleme geçme isteği ve kapasitesini geliştirir.