Mesut Nöbetçigil

Mustafa Kemal'in Dehası

Mesut Nöbetçigil

22 Haziran 1919'da Amasya Tamiminde mealen "Anadolunun bütünlüğü tehlikededir. İstanbul hükümeti üzerine düşen görevi yerine getirememektedir. Bu durumdan milletin azim ve kararı kurtaracaktır." Bu bir ihtilal manifestosudur. Artık padişahın değil, milletin azim ve kararı egemen olacaktır. Bakın buradan nereye gideceğiz? Aşağı yukarı bir sene sonra Büyük Millet Meclisi açılacaktır. Oradan "hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir" kararı çıkacaktır.
Milli bir mücadelede, savaş ortamında cepheler kurulmuş, taaruzlar yapılıyor. Böyle bir ortamda kimin aklına gelir ben bir milli eğitim şurası toplayayım demek? Çünkü hep şöyle diyoruz ya Atatürk putlaştırıldı. Anıtkabir üzerinden okunuyor bu mevzu. Bir de şöyle Allah vergisi bir zekası var, çok akıllı, bir dahi ondan yaptı. Yahu adam binlerce kitap okudu, yani sadece Allah vergisi bir zekayla değil; okudu, kendini geliştirdi, vizyonerdi, bu kısımlar hiç yok. Sadece tarih, coğrafya bilmiyor, jeoloji de biliyor. Bir ülkenin kalkınması için jeoloji bilmek zorundasınız.
Sakarya'daki cepheden dönüyor, birinci eğitim şurasını yapıyor. Birinci eğitim şurasını yaparkenki o öngörüyü düşünebiliyor musunuz?
Mustafa Kemal İstanbul'a gelmeden evvel, 1. Dünya Savaşından itibaren bir cumhuriyetin nasıl olacağına dair öngörüsü var. Hiçbir zaman şöyle kısır bir konu değil "Ya biz bir kurtaralım da bakarız sonra."
Sakarya'da geri çekilme var,  böyle bir durumda cumhuriyeti inşa edecek öğretmenlere hedefleri belirliyor. "Biz silahla kazandığımız bu zaferi ancak eğitimle taçlandırabiliriz".
Sonra Lozan Barış görüşmeleri devam ederken, 17 Şubat 1923'te ortalık toz dumanken, 1. İktisat Kongresini topluyor. "Ekonomik bağımsızlığı, askeri ve siyasi kazanımlarımızı iktisaden taçlandıramazsak bağımsız olamayız". Her alanda bağımsız bir devlet kurmak istiyor.
Cumhuriyet Tarihini çok yönlü okumak gerekiyor.
Bugün bizim için çok özel bir gün. 30 Ağustos Zafer Bayramımız, kutlu olsun! Ulu önder M. Kemal Atatürk'ü,  silah arkadaşlarını saygıyla, sevgiyle, rahmetle ve minnetle anıyorum.

Yazarın Diğer Yazıları