Çocukken bahçeli bir evde otururdum. Bir keresinde İzmir’de bir deprem olmuştu; mahalledeki katlı evlerde yaşayanlar korkularından bizim bahçeye sığınmışlardı. O zamanlar yaşım küçük olduğu için kalabalığın eğlencesindeydim, olup biteni tam anlamamıştım.
Şimdi koca bir kadın oldum. Bahçeli bir evim yok artık. Deprem haberi ne zaman duysam, yaşadığım apartman dairesinin dayanıklılığını sorguluyorum. Bu bana gösteriyor ki, yıllar geçse de değişmeyen bir gerçek var: İnsanların yaşadıkları binalara duydukları güven eksikliği.
Ne zaman bir deprem olsa, gündem genellikle daha büyük bir depremin nerede ve ne zaman olacağına odaklanıyor. Günlerce haberler bu konu etrafında dönüp duruyor. Uzmanlar, bazen birbirleriyle çelişen açıklamalar yaparak hangi bölgede, kaç şiddetinde bir deprem beklendiğini tartışıyorlar.
Oysa asıl konuşmamız gereken bu mu olmalı? Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu kabul etmekle başlamalıyız. Depremler, zamanı ve yeri belli olmadan hayatımıza ansızın dahil olabiliyor. Bu yüzden, "nerede" ve "ne zaman" sorularından çok, "hazır mıyız?" sorusuna odaklanmalıyız. Üstelik sadece belli başlı şehirlerde değil, ülke genelinde...
Depremleri kimse durduramaz
Depremin ne zaman olacağını bilsek bile, onu durduramayız. Ama hazırlıklı olabiliriz. Sağlam binalar yapmak, şehir planlamasını bilimsel temellere oturtmak ve etkili denetimler sağlamak, bundan sonraki süreçte en hayati önceliklerimiz olmalı. Üstelik sadece inşaat kalitesiyle yetinmemeli; denetimlerin titizlikle ve eksiksiz yapılmasının ne kadar yaşamsal olduğunu da unutmamalıyız. Hakkıyla inşa edilen her bina, uygulanan her doğru denetim, onlarca vatandaşımızın hayatı anlamına gelir. Günümüzde bir çoğumuz oturduğu bina hakkında yeterli sahip değil."Yaşadığım bina acaba depreme dayanıklı mı? " sorsunu bile sormaya gerek duymamalı zaten öyle olduğundan emin olmalıyız. Bunu artık bir standarta oturtmalıyız.
Doğa ile savaşamayız. Savaşmaya kalkarsak kaybederiz. Ancak doğaya uyum sağlamayı öğrenirsek, işte o zaman güven içinde yaşayabilir ve geceleri " ya deprem olursa" tedirginliği olmadan başımızı yastığa koyabiliriz.
