Ahmet Taner Kışlalı’yı anıyoruz

Eski Kültür Bakanlarından, siyaset bilimci ve yazar Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı’nın bombalı suikast sonucu öldürülmesinin üzerinden 24 yıl geçti.

Eski Kültür Bakanı,  Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı. “Aydın nedir” sorusunu “Aydın, kendini toplumundan sorumlu sayan insandır. Gerçeği arar” diye yanıtlamıştı.  Kışlalı, yazdığı gibi kendisini toplumdan sorumlu saydı ve gerçeği aradı. Bu nedenle de gücünü bilimden ve toplumsal gerçeklikten alan fikirleri güncelliğini koruyor.

Ahmet Taner Kışlalı, “Ben inandığım doğruları yazıyorum. O doğrular paylaşıldıkça da daha iyi yarınlara dönük umutlarım artıyor” demişti.

29 Ekim 1994’te, üç ayda üç baskı yapan Kemalizm, Laiklik ve Demokrasi kitabının yeni önsözünde. O doğrulardan ve o doğruların kitlelerde yarattığı etkiden korkan emperyalizm ve uzantıları, onun da içinde bulunduğu bir dizi aydını vahşi biçimde katletti. Aydın cinayetlerinin devamı niteliğindeki kumpas davalarla da bu kez sadece aydınları değil, Cumhuriyetin geleceğini, yurttaşların ülkesine olan umudunu hedef aldılar. Dönüştürdükleri Türkiye’de siyasal İslamcı iktidara adeta “dikensiz gül bahçesi” yarattılar. İşte bugünleri “dün”den gören, uyaran ve canıyla bedel ödeyen Ahmet Taner Kışlalı’nın tespit ve uyarıları, her ne kadar üstü örtülmek ve görmezden gelinmek istese de güncelliğini koruyor.

Özgeçmiş

Kışlalı, 10 Temmuz 1939’da Tokat’ın Zile ilçesinde doğdu. İlkokulu annesinin görevli olduğu Kilis Kemaliye İlkokulu’nda bitiren Kışlalı, Kilis Ortaokulunun ardından eğitimine Kabataş Erkek Lisesinde devam etti.

Daha sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde öğrenim gören Kışlalı, aynı yıllarda spor muhabirliğine başladığı Yeni Gün gazetesinde kısa sürede yazı işleri müdürü oldu.

Kışlalı, 1967’de Fransa bursuyla girdiği Paris Hukuk Fakültesinde doktorasını “Modern Türkiye’de Siyasi Güçler” teziyle tamamladı. Fransa’da tanıştığı Nicole (Nilgün) ile 28 Mayıs 1968’de evlenen Kışlalı’nın, bu evlilikten kızları Altınay ve Dolunay dünyaya geldi.

Kışlalı, 1968-1972 yıllarında Hacettepe Üniversitesinde “siyaset sosyolojisi” dersleri verdi. Ancak askerlik hizmeti sonrasında bu görevine dönmedi.

TRT Bilimsel Başarı Ödülü’ne 1971’de layık görülen, 1972’de doçent olan Kışlalı, 1971-1977 yıllarında Yankı dergisinde görev yaptı.

Bu dönemde CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit ile tanışan ve 1977’de CHP’den İzmir Milletvekili seçilen Kışlalı, 1978-1979 yıllarında Ecevit’in kurduğu 42. Hükümet’te Kültür Bakanlığı yaptı.

12 Eylül sonrasında üniversiteye dönen Kışlalı, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesinde “siyaset bilimi” dersleri verdi.

Kışlalı, 1988’de profesör oldu, 1991’de Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığına başladı. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Atatürkçü Düşünce Derneği gibi derneklerin toplantılarına konuşmacı olarak katılan Kışlalı, 1993’te Fransız Ulusal Liyakat Nişanı’na layık görüldü.

Kışlalı, 9 Eylül 1995’teki trafik kazasında eşi Nilgün Kışlalı’yı kaybetti, kendisi ise ağır yaralandı.

Nilüfer Kışlalı ile 1997’de ikinci evliliğini yapan Kışlalı’nın bu evlilikten ise kızı Nilhan Nur dünyaya geldi.

Ahmet Taner Kışlalı, 21 Ekim 1999’da otomobiline yerleştirilen bombanın patlaması sonucu hayatını kaybettiğinde 60 yaşındaydı. Türkiye’yi yasa boğan saldırının ardından Ankara’daki cenaze töreninde Kışlalı’yı son yolculuğuna binlerce kişi uğurladı.

Vefatına kadar Cumhuriyet gazetesindeki yazılarını yazmayı ve Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesinde ders vermeyi sürdüren Kışlalı, ölümünden sonra 1999 Sertel Demokrasi Ödülü’ne layık görüldü.

Çalışmaları

Kışlalı’nın, gündemdeki siyasi konularına ilişkin yüzlerce köşe yazısının yanı sıra “Modern Türkiye’de Siyasi Güçler”, “Öğrenci Ayaklanmaları”, “Atatürk’e Saldırmanın Dayanılmaz Hafifliği”, “Kemalizm, Laiklik ve Demokrasi”, “Siyasal Sistemler”, “Siyaset Bilimi”, “Siyasal Çatışma ve Uzlaşma”, “Seçimsiz Demokrasi”, “Bir Türk’ün Ölümü” ve “Ben Demokrat Değilim” adlı kitapları bulunuyor.

Kışlalı, öğrencilerine ithaf ettiği “Siyasal Çatışma ve Uzlaşma” adlı kitabında, “şiddetin psikolojisi” ve “terörizmin sosyolojisi”ne ilişkin analizlerde bulunmuştu. Kışlalı’nın kitaptaki tespitlerinden biri, “Silah ve şiddet karşısında toplumun boyun eğdiğini göstermek ne kadar yanlış ise terörü yaratan ortamın değişmesi için gerekli demokratik adımları atmaktan kaçınmak da o ölçüde hatalıdır.” şeklindeydi.

Haber Merkezi