Aileler ebeveyn kontrolünden habersiz!

Türkiye, ABD merkezli iletişim platformu Discord'a 9 Ekim'de erişim engeli getirdi. Platform, suç teşkil eden içeriklerin paylaşıldığı ve çocuklara yönelik şantaj ve istismar iddialarıyla gündemde.
Bu tür platformların resmi olarak suça teşvik etmediğini, zaten resmi politikasında istismar, eziyet, nefret içeriklerine izin vermeyeceğini söylediğini kaydeden Siber Güvenlik Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Şenol, “Ancak, bu konuda tüm içeriği kontrol etmemesi, kullanıcı yaşını kişi beyanına bırakarak teyit mekanizması çalıştırmaması, bu tür istismar faaliyetlerine zemin sağlıyor.” dedi.

Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi, Siber Güvenlik Yüksek Lisans Programı Anabilim Dalı Başkanı Dr. Ahmet Şenol, ABD merkezli iletişim platformu Discord'a erişim engeli getirilmesini değerlendirerek, anonimlik sunan platformların, özellikle gençler arasında popülerlik kazandığını ve bu durumun suç teşebbüslerini kolaylaştırabildiğini vurguladı.

Discord'un, 2015'te piyasaya çıkan ve başta online oyun oynayan kişilerin iletişim kurmasını sağlayan bir platform olarak öne çıktığını kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Şenol, “Discord çocuklar ve gençler arasında çok yaygın. Mesajlaşmada metin, video, ses paylaşımı yapılabiliyor. Programı şu anda kullananların yüzde 80'i programı sadece oyun oynarken değil oyuna bağlı değilken de kullanmakta olduğunu beyan ediyor. Pandemi ile kullanıcı sayısı 2019'da aylık 56 milyon iken 2021 de 150 milyon aylık kullanıcıya ulaştı. Platformu kullanabilmek için 13 yaş ve üzeri olmak gerekiyor. Yine resmi beyana göre 13-18 yaşı arasında olanlara medya filtreleri uygulanıyor. Ancak yaş sisteme kaydolurken beyana tabi, yeni kullanıcı hangi yaşı beyan ederse doğru kabul ediliyor, teyit istenmiyor.” dedi.

Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Şenol, Discord gibi platformlarda hesap açarken yalnızca e-posta veya telefon numarası, kullanıcı adı ve doğum yılı bilgilerinin talep edildiğini ve yaşı doğrulamak için yalnızca beyana dayanıldığını belirterek, “Discord'un en bilinen hizmeti belli bir konuda açılan sohbet-chat sunucuları. Sunucular herkese açık olabildiği gibi davetle veya şifre ile girilebilecek şekilde ayarlanan sunucular da oluyor. Discord'da gerçek ad soyadı ve gerçek profil resmi kullanmak zorunlu değil. Discord'da kullanıcı gerçek bir kimlikle eşleşmek zorunda olmadığından mesajlaşılan, iletişim kurulan kişinin gerçek adı, yaşı, cinsiyeti hiçbiri bilinmeden haberleşiliyor.” diye konuştu.

Discord'da hesap yaratırken 13 yaş ve üzeri olmak gerektiğini, Discord kullanabilmek için, ancak kişinin yaşı beyan usulüne göre alındığı için, 13 yaş altı çocuğun bir eposta adresi ve yaşını büyük göstererek sisteme üye olabildiğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Şenol, “Kullanıcı gerçek bir kimlikle eşleşmediği için, çocuk üyeler beyan ettikleri yaşa uygun yetişkin içeriğine erişebiliyor. İstismarda bulunan kişi de bir eposta hesabı ile sisteme üye olabiliyor. Her ne kadar adli bilişim yolu ile gerçek kişiye erişmek imkansız olmasa da suçlunun da işini kolaylaştırdığı bir gerçek. Ve evet, anonimlik suç işlemeyi kolaylaştırıyor.” şeklinde konuştu.

Bu tür platformların resmi olarak suça teşvik etmediğini, zaten resmi politikasında istismar, eziyet, nefret içeriklerine izin vermeyeceğini söylediğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Şenol, “Ancak, bu konuda tüm içeriği kontrol etmemesi, kullanıcı yaşını kişi beyanına bırakarak teyit mekanizması çalıştırmaması, bu tür istismar faaliyetlerine zemin sağlıyor. Özellikle pedofili anormalliğine sahip kişiler, çocuklara erişebilecekleri platformun doğal olarak kullanıcısı olurlar. Hele bir de kullanıcı olmak için bir eposta adresi yetiyorsa.” dedi.

Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Şenol, Discord ve benzeri platformların daha güvenli hale getirilmesi için gerçek kimlik bilgileriyle hesap doğrulama zorunluluğunun getirilmesi gerektiğini dile getirerek, “Discord ve benzeri platformlar hesap oluştururken gerçek kimlik ile eşleştirmeyi zorunlu kılabilir. Her ülkenin hükümeti kimlik veya sosyal güvenlik numarası üzerinden bir web servisi ile gerçek yaşını Discord firmasına sunarak teyit mekanizması oluşturulabilir. Beyana göre bile olsa kişinin yaşına göre medya filtreleme varsayılan (default) değer olmalıdır. Kişi yetişkinse ancak kendi bilinçli iradesi ile ancak belli filtreleri kaldırmaya yetkili olmalıdır. Yapay Zeka, içerikteki istismar, nefret, eziyet öğelerini tespit edip otomatik kısıtlayıp incelemeye alınmasını sağlayabilir. Discord bununla ilgili 2021'de Sentropy isimli yapay zeka firmasını satın aldığını duyurmuştu.” dedi.

Pek çok ailenin Discord uygulamasındaki "ebeveyn kontrolü" kısmından habersiz olarak ebeveyn kontrollerini aktifleştirmediğini de kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Şenol, “Ancak Discord ebeveyn kontrollerini varsayılan (default) olarak aktifleştirmemiştir. Aileler de özellikle bilinçlendirilmeli, hükümet bu konuda bilinçlendirici videoları kamu spotundan yayınlamalıdır. Yine aileler özellikle 13 yaş altı çocuklarını akıllı telefon, tablet, notebook gibi internete erişen cihazların olduğu odada uyumalarına müsaade etmemeli, bilgisayar kullanımlarını mümkün olduğunda gözetim altında tutmaya çalışmalıdır.” şeklinde sözlerini tamamladı.