Çocuklarda diş travmalarında izlenmesi gereken yol
Çocuklarda diş travmaları, bebeklikten genç erişkinliğe kadar sıklıkla karşılaşılan ve tüm yaralanma türlerinin %5'ini oluşturan acil durumlardan biridir.
Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir, "Okul çağındaki çocukların %25'inde dental travma öyküsü bulunuyor ve travmatik diş yaralanmaları, dünyada en yaygın görülen hastalıklar arasında 5. sırada yer alıyor" dedi. Bu nedenle, diş kayıplarını önlemek için diş yaralanması durumunda ne yapılması gerektiğini bilmek büyük önem taşıyor.
Anında Müdahale Önemli
Travmaya maruz kalan dişlerin ağızda tutulmaya devam edebilmesi ve tedavi başarısının artırılabilmesi için mümkün olan en kısa sürede müdahale edilmesi gerekiyor. Süt dişlenme döneminde, altta gelişmeye devam eden daimi diş tomurcuklarının zarar görebileceğini göz önünde bulundurmak gerekiyor. Karma veya daimi dişlenme döneminde ise kalıcı diş kaybı riski artabileceği için, travma sonrası en kısa sürede çocuk diş hekimine başvurulması gerekmektedir.
Kırılan Diş Su veya Sütte Muhafaza Edilmeli
Dişin tamamen yerinden çıkması veya diş sert dokularında kırık oluşması durumunda, dişin veya kırık diş parçasının su veya sütte muhafaza edilerek en kısa sürede diş hekimine götürülmesi büyük önem taşıyor. Dt. Nurgül Demir, "Travma anı ile diş hekimine gidilen zaman arasında harcanan süre ne kadar kısa olursa, tedavinin başarı oranı o kadar yükselir" dedi.
'ToothSOS' ile Gelen İlk Yardım
Uluslararası Dental Travmatoloji Derneği (IADT), travmaların oluşturabileceği hasarı aza indirmek için 'ToothSOS' isimli bir uygulama geliştirdi. Uygulama, hastalar ve hekimler için ayrı bilgilendirme linkleri içeriyor. 'Dişim Yaralandı' linkine giriş yapıldığında, ebeveynlere travma kaynaklı hasarları fotoğraflarla açıklayan bilgiler sunuluyor. Travmaya benzer durumlar için acil müdahale önerileri de mevcut. 'Diş Yaralanmaları Nasıl Önlenebilir?' linki ise travma riski yüksek çocuklar ve genç yetişkinler için alınabilecek önlemleri içeriyor.
Travma Anında Yapılması Gerekenler
Uygulama Erişimi: 'ToothSOS' uygulaması, hem iOS hem de Android işletim sistemlerinde ücretsizdir. Uygulama, diş hekimine gidene kadar yapılması gereken acil müdahaleler hakkında bilgilendirmeler sunar.
Dişin Muhafazası: Dişin tamamen yerinden çıkması veya kırık diş parçasının bulunması durumunda, bu parçalar su veya sütte muhafaza edilmelidir.
Dişin Eski Konumuna Yerleştirilmesi: Yerinden çıkan diş eski konumuna yerleştirilebilir, kırık diş parçası yapıştırılabilir. Bu nedenle, diş parçalarının eksiksiz olarak diş hekimine iletilmesi önemlidir.
Zamanın Önemi: Travma anı ile diş hekimine gidilen süre ne kadar kısa olursa, tedavinin başarı oranı o kadar yükselir ve kalıcı hasarların oranı azalır.
Sporcular ve Risk Altındaki Çocuklar: Aktif spor hayatı olan bireyler, dişleri önde konumlanan hastalar veya ağzına kalem, oyuncak alma gibi alışkanlıkları olan çocuklar, diş travması riski açısından daha fazla dikkat edilmesi gereken gruplardır.
Dt. Nurgül Demir, hızlı ve doğru müdahalenin, diş kaybı riskini ve diğer doku hasarlarını azaltarak tedavi başarısını artıracağını vurguladı.
ALİ ÖZKAYA