Enflasyon düzeltmesi Maliye'nin yeni gelir kapısı mı?

İş dünyasının enflasyondan arındırılmış karların vergilendirilmesi için uygulanmasını istediği enflasyon muhasebesi içinden çıkılamayan bilmeceye döndü. İlk olarak 2003 ve 2004 yıllarından uygulanan ama vergi matrahına yansıtılmayan enflasyon düzeltmesi, aradan geçen 20 yıl sonrasında kamu bütçesine ek gelir sağlamak için 2023 ve 2024 yıllarında yeniden uygulamaya alındı. 2023'deki uygulamadan sonra, 2024 yılında sistem değişikliğine gidildi, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ilk kez geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi istendi. Bakanlığın 140 milyar liralık ek gelir hedeflediği düzenleme iyi planlanmaması yüzünden kaosa neden oldu.

İzmir Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası (SMMMO) Başkanı Mehmet Kuzu'dan konuyla ilgili bilgi aldık. Mehmet Kuzu, enflasyon muhasebesi uygulanması için enflasyon oranının içinde bulunulan dönemde yüzde 10, 3 yıllık dönemde yüzde 100'ü aşması gerektiğini belirterek, 'İlk kez 2003-2004 yıllarında yapıldı. Yıllık yapıldı ve vergi matrahına dahil edilmedi. Sonraki 2023 sonunda yapıldı. 2024 yılında da ilk kez geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapılması istendi. Bu düzeltmeyle ilgili de bilanço ve gelir tablolarını içeren mali tablolar istendi. 3'er aylık geçici vergi dönemlerine göre yapıyoruz. 3, 6, 9. ayların bittiği dönemden sonraki ayın 28'ine kadar KDV beyannamesi veriyoruz. 28'inden sonra bir sonraki ayın 17'si, mayıs, ağustos, kasım 17 olarak düşünün. Önümüzdeki sürece baktığımızda 31 Mart itibariyle enflasyon düzeltmesi yapılması gerekiyor. Biz her ayın 28'ine kadar KDV beyannamesi veriyoruz. 17 Mayıs'a kadar enflasyon düzeltmesini yapabilmemiz için sadece 19 gün kalıyor. Size diyor ki 19 gün içinde bilançosunu, gelir tablosunu çıkarın enflasyon düzenlemesini yaparak bize beyan edin. Bu sürede tüm mali tabloları yapmak ve enflasyon düzeltmesine uygun hale getirmek mümkün değil. Sağlıklı beyanname hazırlayıp, nasıl ibraz edeceğiz?' diye konuştu.

Bu kadar kısa sürede sağlıklı veri hazırlanıp, sunulamayacağını Mali Bakanlığı'nın da bildiğini ifade eden İzmir SMMMO Başkanı Kuzu, 'Hazine ve Maliye Bakanı enflasyon düzeltmesi uygulamasından bürokratlardan aldığı bilgi ile 140 milyar liralık ek vergi bekliyordu. Ama evdeki hesap çarşıya uymadı. 1. dönem uygulanamadı. 2. 6 aylık dönemde uygulandı. Bırakın enflasyon düzeltmesinden gelir elde etmeyi, alması gereken verginin altında tahsilat yaptı' dedi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın düzenleme yaparken, işin mutfağında olan muhasebeci, mali müşavir, yeminli mali müşavir gibi uzmanlara danışması gerektiğini altını çizen Mehmet Kuzu, şunları söyledi; 'Keşke bu işin mutfağında olan bizlerden görüş alınsaydı. Benim meslektaşım en iyisini biliyor. Nasıl yapılması gerektiğini biz söyleyebiliriz. Camiamızın yok sayılmaması, görüşünün alınması gerekiyor.'

UYGULAMADAKİ BELİRSİZLİKLER ORTADAN KALDIRILSIN

Uygulamadaki tek problemin tarihler olmadığını, belirsizlikler ve tutarsızlıklar olduğuna da dikkat çeken Kuzu, '2023 yılında cirosu 50 milyonun altında olan mükellefler 2024 yılı 2 ve 3. geçici vergi dönemlerinde enflasyon muhasebesi yapmak zorunda değil diye açıklama yapıldı. Ancak dönem sonu itibariyle yapılıp yapılmayacağı, vergi matrahına dahil edilip edilmeyeceği konusunda bir belirginlik yok. Bu konuda yetkililerin durumu netleştirmesi gerekiyor. Meslektaşlarımız gerilim altında. Martta gelir vergisi, nisanda da kurumlar vergisini veren mükellefler için belli olacak. Öte yandan tamamen elektronik ortama geçildiği için defter devirleri yapılması gerekiyor. Bu ortamda enflasyon muhasebesi uygulamak çok büyük hatalara yol açar' dedi.