Hayatı kitap oldu!
Ömer Ziyâeddîn Dağıstânî'nin yazdığı eserler, Osmanlı dönemi ve Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki toplumsal ve siyasi yapıyı nasıl etkiledi? 'Lugatü'l-Evzân' gibi daha önce bilinmeyen eserlerin içeriği ne kadar önemli? Dağıstânî'nin Mısır'daki yılları, oradaki halk üzerindeki etkileri nasıl şekillendi? Dağıstânî'nin takip ettiği tarikat ve medrese eğitimleri, onun bilimsel ve dini kariyerine nasıl yön verdi? Kitap, Dağıstânî'nin hayatını ve eserlerini merak edenlerin ilgisini çekecek derinlemesine bir inceleme sunuyor.
Bursa'daki Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İsmail Hakkı Bursevi Yazma Eserler Kütüphanesi, önemli bir dönemin izlerini taşıyan bir çalışmaya ev sahipliği yapıyor. Fakülteye, Ömer Ziyeddîn Dağıstnî'nin oğlu Yusuf Ziya Binatlı tarafından bağışlanan yazma ve matbu eserlerin büyük bir kısmı, geçtiğimiz yıl bu kütüphanede toplanmıştı. Kütüphanede dikkat çeken çalışmalardan biri de Osmanlı dönemi ve Cumhuriyet'in ilk yıllarına damgasını vuran lim ve müderris Ömer Ziyeddîn Dağıstnî'nin hayatı. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyelerinden Osman Nuri Solak, Dağıstnî'nin hayatını ve eserlerini detaylı bir şekilde incelediği kapsamlı bir kitabı yayımladı.
YAZMA ESERLER KÜTÜPHANESİNDE ÖMER ZİYDDÎN DAĞISTNÎ'YE AİT ESERLER
Osman Nuri Solak, 2023 yılında kurulan İsmail Hakkı Bursevi Yazma Eserler Kütüphanesi'nde Dağıstnî'ye ait eserlerle ilgili araştırmalar yaptı. Kütüphanedeki pek çok eserin, Dağıstnî'nin Nakşibendî-Hlidî şeyhi olarak kaleme aldığı yazma eserlerden oluştuğunu belirten Solak, bu çalışmaları tasnif ederken karşılaştığı 'Lugatü'l-Evzn' adlı eserin mahiyetini öğrenmek için derinlemesine bir araştırma gerçekleştirdi. Bu eserin ilginç yapısı ve formatı Solak'ın ilgisini çekti ve Dağıstnî'yi daha yakından tanıma kararı almasını sağladı.
ÖMER ZİYDDÎN DAĞISTNÎ'NİN HAYATINI ANLATAN BİR KİTAP
Kitapta, Ömer Ziyeddîn Dağıstnî'nin yaşamı boyunca kaldığı Dağistan, İstanbul, Edirne, Tekirdağ, Medine ve Mısır gibi çeşitli coğrafyalarla ilgili bilgiler de yer almakta. Solak, ayrıca Dağıstnî'nin yer aldığı Osmanlı Arşivleri ve Meşihat Arşivleri'nden de faydalanarak onun hayatını daha geniş bir perspektiften ele aldı. Kitap, Dağıstnî'nin eğitim hayatından, görev aldığı önemli pozisyonlara kadar birçok yönünü ayrıntılı şekilde ele alıyor.
OSMANLI DÖNEMİNİN VE CUMHURİYETİN İLK YILLARININ TANIKLIĞI
Osmanlı Devleti'nin son döneminde ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında yaşamış olan Dağıstnî, önemli bir tarihsel figür olarak öne çıkmaktadır. Kitapta, Dağıstnî'nin 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi'ne katılmasının ardından İstanbul'a hicret etmesi ve Nakşibendî tarikatının etkisiyle kazandığı dini ve ilmi derinlik de anlatılmaktadır. Dağıstnî'nin aynı zamanda siyasi olaylar ve Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında yaşanan önemli gelişmelere dair yazdığı eserler, onun hem dini hem de sosyal açıdan büyük bir etki yarattığını gözler önüne seriyor.
ÇOK YÖNLÜ BİR LİM: DAĞISTNÎ'NİN ESERLERİ VE HAYATI
Dağıstnî, Arapça, Farsça, Türkçe ve Rusça dillerini bilen ve bu dillerde eserler veren çok yönlü bir limdir. Ayrıca hadis, fıkıh, kıraat ve tasavvuf gibi çeşitli ilim dallarında yazdığı 20'yi aşkın eseriyle tanınır. Bu eserlerin çoğu, İstanbul, Mısır, Dağıstan, Trabzon, Bursa ve Edirne gibi şehirlerin farklı matbaalarında basılmıştır. Solak, kitabında, Dağıstnî'nin bu çok yönlü ilmî birikimini de ayrıntılı bir şekilde sunuyor.