İklim değişikliğine teknoloji çözümleri

Yaşar Üniversitesi ev sahipliğinde 'İklim Değişikliği ve Önleyici Yenilikçi Teknolojiler' paneli düzenlendi. Panelde konuşan Kaliforniya Üniversitesi Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve 4'üncü Selçuk Yaşar Ödülü Sahibi Prof. Dr. Mihri Özkan, atmosfere salınan ve iklim değişikliğinin en önemli nedeni olan karbon emisyonlarının azaltılması için kullanılan, karbondioksitin doğrudan havadan yakalanması (DAC) teknolojisinden bahsederek, yaygınlaştırılması için yapılması gerekenleri anlattı.

'GELECEĞİ İYİLEŞTİRMEK'

Panel açılışında konuşan Yaşar Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Ahmet Yiğitbaşı, 'Tüm dünyanın ortak sorunu olan, ülkelerin ve kurumların en önemli gündem maddelerinden olan iklim değişikliği, karşı karşıya olduğumuz en önemli küresel sorunlardan biri. Sera gazı emisyonlarındaki artış, küresel ısınma sebebiyle buzulların erimesi, deniz seviyesinin yükselmesi, yaşanan olağandışı hava olayları, su kaynaklarının azalması, tarımda verimliliğin düşmesi gezegenimizin doğal dengesini ve yaşamı tehdit ediyor. Hiçbir değişiklik yapmadan yaşamlarımızı aynı şekilde sürdürür, aynı şekilde üretmeye ve tüketmeye devam edersek ve gerekli önlemleri bugünden almazsak, bizi ve yeni nesilleri zor bir gelecek bekliyor. Ortak geleceğimizi iyileştirmek ise bizlerin elinde. İşte tam da bu noktada önleyici yenilikçi teknolojiler devreye giriyor. Teknolojiyi sorunun bir parçası olarak değil, çözümün bir aracı olarak görüyoruz. 'Yenilenebilir enerji kaynakları', 'enerji verimliliğini artırıcı çözümler' ve 'sürdürülebilir tarım uygulamaları' alanları başta olmak üzere, birçok alanda gerçekleşen hızlı ilerlemeler umut vaad ediyor' dedi.

Yaşar Üniversitesi Vekil Rektörü Prof. Dr. Levent Kandiller, 'Üniversite olarak topluma hizmet, çevreye dikkat konularını önemsiyoruz. Endüstriyel birliktelik, üniversitenin kolaylaştırıcılığı ile nasıl bir sistem kurgulandığının hoş bir örneği. İklim değişikliğini önemsiyoruz. Akademik araştırmalarımızda özellikle önleyici, yenilikçi teknolojilere odaklanıyoruz' diye konuştu.

'DAC TEKNOLOJİSİ' 

Karbon emisyonunu azaltmak için bir çözüm niteliği taşıyan karbondioksitin doğrudan havadan yakalanması (DAC) teknolojisini anlatan Kaliforniya Üniversitesi Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve 4'üncü Selçuk Yaşar Ödülü Sahibi Prof. Dr. Mihri Özkan, 'DAC, iklim değişikliğiyle mücadelede çok önemlidir. Ulaşım ve orman yangınları gibi dağıtılmış kaynakların yanı sıra doğal gaz işleme, çimento üretimi, demir ve çelik üretimi, amonyak ve üre üretimi, biyoyakıt kullanımı gibi endüstriyel süreçler, kaçınılması zor olan karbon emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunur. Bununla birlikte, mevcut üretim teknolojileri kullanılarak kabul edilebilir bir şekilde önlenemeyen, yılda yaklaşık 1,9 milyar ton endüstriyel karbondioksit emisyonuna tekabül eden bu emisyonları dengelemek için DAC teknolojisinden yararlanılabilir. Ulusal Enerji Ajansı'na göre bugüne kadar dünya çapında 27'si devreye alınmış ve 18'i tamamlanmış 130 DAC tesisi geliştirilme aşamasındadır. Bunların hepsi, yıllık yaklaşık 11 bin tonluk mevcut kolektif karbondioksit giderme kapasitesine sahip küçük ölçekli tesislerdir' ifadelerini kullandı.

'PLASTİK ATIKLARDAN PİL'

Lityum iyon piller üzerine yaptığı çalışmalardan söz ederek global pil pazar büyüklüğünün 2024'te 132,55 milyar dolar olmasının beklendiğini anlatan Kaliforniya Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cengiz Sinan Özkan ise 'Bir ülke için önemli olan elektrikli arabanın üretiminin benzin ve dizel arabaların masrafına denk gelmesi veya daha az olması. Elektrikli arabalar gittikçe ucuzluyor. 2028 yılında ne olursa olsun elektrikli araba daha hesaplı hale gelecek. 2050'ye kadar yaklaşık 1-2 milyar araba yollarda olacak. Fakat günümüzde pil üretimi ve şarj istasyonu sorunları var. Son çalışmamızda, polietilen tereftalat (PET) plastik atığını şarj edilebilir lityum iyon piller için süper gözenekli bir aktif karbon malzemesine dönüştürdük. Plastik atıkları alıp önce erittikten sonra kumaşa çevirdik. Bu kumaştan da pil yaptık. Kumaşı kesip pil malzemesi olarak kullanabiliyoruz. Ayrıca, daha önce mantardan da batarya üretmiştik. Bu malzemelerle yapılan piller, hem çevreye zarar vermiyor hem de yüksek performans sağlıyor' diye konuştu.

İHA