İzmir Valisi Elban’ın Uzayda yapılan ”Extremophyt” yorumu

Yaşar Üniversitesi, İzmir Valisi Dr. Süleyman Elban'ı ağırladı. Yaşar Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Ahmet Yiğitbaşı ve Rektör Prof. Dr. Levent Kandiller ile görüşen Vali Süleyman Elban, Selçuk Yaşar Kampüsünde incelemelerde bulundu. Vali Elban; ana konferans salonu, medya merkezi, sanal Mahkeme, cep sineması, kanal laboratuvarı, tasarım uygulama ve araştırma merkezi, siber güvenlik laboratuvarı, anten laboratuvarı, faydalı yük laboratuvarı ve açık ve uzaktan öğrenme uygulama ve araştırma merkezini ziyaret etti. Daha sonra Yaşar Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. İsmail Türkan, Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyeleri Doç. Dr. Rengin Özgür Uzilday ve Doç. Dr. Barış Uzilday ile birlikte tasarladığı 'Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu' kapsamında uzaya gönderilen deneylerden biri olan 'Extremophyte' hakkında bir sunum gerçekleştirdi.

DENEYİN DETAYLARI

Projenin amacından bahseden Prof. Dr. Türkan, 'Deney, uluslararası bir model olan ve sadece Tuz Gölü çevresinde yetişen, turpgiller familyasından 'Schrenkiella parvula' (tuz teresi) bitkisinin tuz stresine verdiği yanıtların uzayda mikro yerçekimi şartlarında incelenmesini kapsıyor. Nadir bir bitki olan 'Schrenkiella parvula', sadece yüksek tuzluluğa değil; kuraklığa, bora, lityuma, düşük ve yüksek sıcaklığa ve su baskınlarına da toleranslı. Uzun vadede bu streslere direnmesi ve çok sayıda strese cevap veriyor olması nedeniyle bu bitkiyi seçtik. Mikro yerçekimi şartlarında bitkinin tolerans özelliğini sürdürüp sürdüremeyeceğini araştırmak istedik. Mikro yerçekimi şartlarında gerek hayvan sistemleri gerekse bitki sistemlerinde hücre zarının yapısı ve çeperin yapısında değişim oluyor. Çeper inceliyor, daha az selüloz yapabiliyor. Bu bitkinin tuza toleransını sağlayan proteinler de zarında bulunuyor. Dolayısıyla zar yapısında meydana gelebilecek herhangi bir değişim tuzluluğa olan toleransını etkileyebilir. Bitkinin ağır metal toleransı var. İleride lityum ve bor konusunda çalışmalar yapmak istiyoruz. Bitki, ilerde uzayda yapılacak olan projelerde, su ve oksijen döngüsüne yardımcı olabilir. Atıkların temizlenmesine katkıda bulunup, ağır metallerin yer aldığı Mars topraklarının arıtılmasında kullanılabilir' dedi.

'TÜRKİYE'DE ÇIĞIR AÇACAK BİR KONU'

Vali Dr. Süleyman Elban da, projenin hem Türkiye hem İzmir için gurur kaynağı olduğunu söyleyerek, 'Bizim ilimizde bilim insanlarımızın hazırladığı bir deneyin uzaya gitmesi ve beklentilerimiz doğrultusunda olumlu sonuçların çıkmış olması çok memnuniyet verici. Deney sonuçları doğrultusunda, bitkinin uzayın yanı sıra dünyada da kullanılacak alanları ortaya çıkacaktır. Kuraklık sorunumuz var, yaklaşık 8 sene sonra su fakiri bir ülke oluyoruz. Belki bu bitki daha dirençli meyve sebzelerin yetiştirilmesinde kullanılabilir. Tebrik ediyorum, Türkiye'de çığır açacak bir konu olduğunu düşünüyorum' diye konuştu.

İHA