İzmirli depremzedelerin sorunu dağ gibi ama çözen yok

Yeni İzmir Gazetesi'nden Semi Tektaş'ın haberine göre, Ege Denizi'nde 30 Ekim 2020'de 6,6 büyüklüğündeki deprem, yaklaşık 15 saniye sürdü ve 117 kişi hayatını kaybetti. İzmirli depremzedeler ise depremin üçüncü yılına gidilirken mağduriyetleri sıralamak için bir araya geldi. İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği (İZDEDA) Kurucu Başkanı Haydar Özkan, çözülen sorunlarının bulunmadığını söyledi. Özkan, maddi yetersizlik nedeniyle depremzedelerin hala hasarlı binalarda oturduğunu söyledi. Özkan, basın mensuplarının 'yerel yönetimlere aday olacak mısınız?' sorusuna 'üzerimde ciddi bir baskı var aday olmam konusunda, ailem ve yönetimimizle konuştuktan sonra karar vereceğim' dedi. Özkan ayrıca depremzedeler olarak 30 Ekim depremin yıl dönümünde sabaha oturma eylemi yapcaklarını söyledi.

YAPILANLAR

Devletin depremzedelere yaptığı yardımlar hakkında bilgi veren Özkan, 'Bizler İzmir depreminin üzerinden geçen 36 ayda nelerle karşılaştık hangi sorunlarımızı çözdük hangi sorunlarımız çözülemedi bunları sizlerle paylaşmak isterdik ancak çözülen sorunumuz maalesef bulunmuyor. Ancak bizler yine de tüm çabalarımızla depremzedenin gücüyle alabildiğimiz kadar hakkımı sizlere anlatacağız.

Devletimiz tarafından depremzedelerimiz için yapılanlar;

• İzmir Deprem Şehitlerine, İzmirli güzel yürekli iş insanlarının İzmir Depreminde hayatını kaybedenlerin ailelerine ücretsiz konut dağıtımı yapıldı.
• Proje alanlarında 1500 civarında konut inşa edilip teslim edildi.
• Rezerv alanda ağır hasarlılara 1200 civarında konut verildi. Bu konuda derneğimiz, bu haktan tüm ağır hasarlı depremzedelerin faydalanabilmesi için bilgilendirme yapmış, rezerv alan tercihi yapmalarını sağlamıştır' dedi.

Özkan, daha sonrasında İZDEKA olarak depremzedelere yapılan yardımlar hakkında ise, yap

• Belediyemizden parsel bazlı yüzde 20, ada bazlı yüzde 30 emsal alındı. Ama hala hakkımız için boğuşuyoruz
• Derneğimiz tarafından Halkkonut projesi geliştirildi. Halkkonut sayısı 51 e ulaştı.

• Emlak Konutun İzmir'de yıkılan konutları yapması için derneğimiz yaptığı görüşmeler olumlu sonuç vermiş, 13 adet binamızla anlaşma sağlanmıştır. Ayrıca Emlak Konutun 5 kat değil 7 katlı olarak yapılmasını sağladık.

• Depremzedelerimize 36 aydır kesintisiz psikolojik destek vererek onların hayata tutunmalarını sağlamayı amaçlıyoruz.

• 500 depremzede öğrencimizin hayatlarına dokunarak gerek maddi gerek manevi destek ve danışmanlık yaptık

• Dezavantajlı bireyler için çalışmalar yürütüp, onların ihtiyaçları için hayırseverler, yerel yönetim ve iktidar arasında köprü olduk' değerlendirmesinde bulundu.

YAPILAMAYANLAR

Özkan depremzedeler için yapılmayanları ise şöyle sıraladı;

• Orta ve az hasarlılarımız için rezerv alandan satış önceliği talebimiz olumlu karşılandı ancak henüz sonuçlanmadı.
• O yer kavramından mağdur olan depremzedelerimiz için çalışmalarımız devam ediyor.
• Proje alanında 11 konut, rezerv alanda ise 146 iş yeri kurada çıkmadığı için teslim edilemedi. Hak sahipleri mağduriyeti giderilemedi. 1. Proje alanında daha önce sözünü almış olduğumuz trafo alanı tekrar gündem olmuş ve depremzedeler huzursuzluk yaratmıştır. Bu konunun net bir şekilde sonuçlandırılmasını istiyoruz.
• Rezerv alanda teslim edildiği duyurulan ve vatandaşların kullanımına başladığı konutlarda çok sayı da eksiklikler olduğu bilgisi gelmekte. Bizlerinde alanda gördüğü eksikliklerle ilgili müttehitlerle iletişime geçilse de sorunlar göz ardı edilmekte. Evlerine geçemeyen vatandaşlar ise bunlara rağmen aidatlarını vermeye 'Teslim edilen' dairelerin eksiklikleri tamamlanmamasından kaynaklı hala kira ücreti ödemeye devam ediyoruz.
• Çözülemeyen en önemli sorunumuz ise kredi. Sözü geçen 0,79 faiz oranı 10 yıl vade 1 milyon 250 bin TL krediyi yukarıda bahsettiğimiz gibi sadece 1 bina kullanabildi. Faiz oranı 2,59'a yükseldi. 5 Ekim 2023 tarihinde yayınlanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde orta ve üstü seviyedeki hasarlı binalar için verilen hibe ve kredi desteği sadece 6 Şubat depremzedeleri ve 11. il olarak ilave edilen Elzığ depremzedelerini kapsamaktadır. Bu karar İzmir depremzedelerini derinden yaralamıştır. Peki İzmir'in, İzmirlinin temsilcisi 28 milletvekili bu konuda niye sessiz kalmaktadır?
• Kapıcılar ve kiracılar için bir türlü çözüm bulunamadı. Mağduriyetler 36 aydır devam ediyor.
• 36 aydır mahkeme kapılarında ödediğimiz DASK sigortalarının karşılığını almak için mücadele verip para harcıyoruz.
• Türkiye'de deprem için toplanan ancak 30 Ekim'de yararlanamadığımız deprem vergisini 36 aydır vermeye devam ediyoruz. Bunların yanı sıra 6 Şubat depremi sonrası bir kereye mahsus toplanan 2 defalık MTV vergisini biz İzmir depremzedeleri de veriyoruz.
• Bayraklı'da yıllardır oluşan demografik yapı 30 Ekim sonrası maddi yetersizliklere boyun eğiyor. İlçe sınırlarında bulunan demografik yapıda büyük oranda bir değişim söz konusu.
• İzmirli depremzedelerin kadar mütekaitlerin iki dudağının arasına bırakıldı. Aracı olması gereken kurumlar depremzede yanında yer alıp hak mağduriyetlerinin önüne geçemedi
• Her gün depremin gerçekleştirdiği ülkemizde, deprem bölgesinde yer alan İzmir'de 36 ay geçmesine rağmen depremzedeler hala maddi yetersizlik nedeniyle hasarlı konutlarda oturmaya devam ediyor. Olası bir can kaybının sorumlusu sizce kim olacak?

Özkan, 'Bizler 30 Ekim 2020 depremzedeleri olarak 36 ay sonunda artık yol ayrımındayız. İlk günden beri söylediğimiz ya bir yol bulacağız, ya bir yol açacağız sloganının sonuna geldik. Önümüzdeki 30 Ekim 2024'E kadar ya evlerimizi yapacağız ya da bu diyardan yol alacağız! Depremzedenin dayanacak ne psikolojik ne maddi gücü kalmamıştır! Bunun sebebi aşağıdaki tablolarda çok net anlaşılmaktadır.

145 Haziranda 2022'de halk konut 1 ile başlayan süreç bugün itibari ile 51 kooperatif sayındınsa ulaşmıs, 20 adat kooperatif protokol imzalamış. 3 bin 500 bağımsız birim sayısına ulaşım 886 adet bağımsız birimin içinde inşaatı başlayıp devam edecek noktaya ulaşmıştır. Bayraklı, Bornova, Karşıyaka gibi İzmir'in değişik noktalarında  depremde hasar almış binaların yenilenmesi konusunda farklı bir model olarak ortaya çıkmıştır. Depremzedelerimiz yaşadığı kentsel dönüşüm kredisi sorunu en büyük sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. 15 Ağustos tarihi itibari ile 0,79 olan kredi miktarı 2,79'A çıkmıştır. Son 2 ayda 4 kat artmıştır' diyerek sözlerini noktaladı.

Haber Merkezi