'Kolon kesmek kasten adam öldürmeye teşebbüs'
Avukat Baran Usanmaz, kolonlarda inşaat teknikleri ile mevzuata aykırı müdahalelerin yapılması doğrudan ölüm sebebi olmasa da, bu durum deprem gibi doğal afetlerde binaların yıkılmasına ve sonuç olarak ölümlere yol açacağına dikkat çekti
Doğu Anadolu Fay Hattı, Batı Anadolu Fay Hattı ve Kuzey Anadolu Fay Hattı gibi büyük fay hatlarının üzerinde bulunması nedeniyle deprem riski yüksek bir ülke olan Türkiye, bu gerçeği acı tecrübelerle sık sık yaşıyor. Son olarak 6 Şubat 2023'te 'asrın felaketi' olarak tarihe geçen Kahramanmaraş ve çevre illerinde meydana gelen depremleriyle büyük bir yıkım yaşadı.
7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki iki deprem, 11 ili etkileyerek milyonlarca insanın hayatını derinden sarstı. On binlerce kişi hayatını kaybederken, binlerce bina yerle bir oldu ve yüz binlerce insan evsiz kaldı. Bu felaket, Türkiye'nin deprem gerçeğiyle bir kere daha yüzleşmesine neden olurken, binaların yıkım nedenleri ortaya çıktıkça da yapı güvenliği konusunda önemli soruları gündeme getirdi.
Yıkımın nedenleri arasında en çok dikkat çekenlerden biri binaların taşıyıcı unsurları kolonların önceden kesilmesi veya tahrip edilmesi oldu. Birçok binada, zemin katlarda bulunan dükkanların sahipleri veya tadilat yapanlar, mekanlarını genişletmek ya da daha kullanışlı hale getirmek amacıyla kolonlara zarar verdi. 'Bir iki kolondan bir şey olmaz' düşüncesiyle hareket eden bu kişiler, aslında binaların ağırlık merkezlerini taşıyan noktalarına müdahale ederek büyük risk oluşturdular.
Kolon kesmenin veya hasar vermenin sadece o binada yaşayanların değil, toplumun can güvenliğini tehdit eden ciddi suç olduğunun altını çizen Avukat Baran Usanmaz, 'Kolon kesen bir kişi, binanın çökebileceğini ve insanların ölebileceğini öngörmesine rağmen, riski göze alarak eylemini gerçekleştirdiği için olası kasıtla öldürme suçundan da yargılanabilir. Olası kasıtla öldürmenin cezası ise 20 yıldan 25 yıla kadar hapis cezasıdır. Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 184. maddesi, 'İmar kirliliğine neden olma' başlığı altında bu konuyu düzenlemektedir. Buna göre, ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak bina yapmak, mevcut binada değişiklik yapmak veya binanın taşıyıcı unsurlarına zarar vermek suçtur. Kolon kesmek de binanın taşıyıcı unsurlarına zarar vermek anlamına geldiğinden, bu madde kapsamında ayrıca bir suç teşkil eder. TCK 184. maddesine göre, imar kirliliğine neden olmanın cezası 1 yıldan 5 yıla kadar hapistir. Ancak, bu eylem sonucunda bir veya birden fazla kişinin ölümüne veya yaralanmasına neden olunursa, ceza artırılır' dedi.
Kolon kesme veya kolonlarda tahribatın yapıldığından şüpheleniliyorsa hem kendi güvenliğinizi hem de hukuki haklarınızı korumak adına bulunduğunuz ildeki Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulabileceği veya sulh hukuk mahkemesine tespit amacıyla başvurulabileceğinin altını çizen Avukat Usanmaz, 'Bu süreçte, bozulma (yapının değerlendirilmesi) ve bilirkişi incelemesi sonucunda resmi bir rapor hazırlanması talep edilebilir. Bilirkişi, binada yapısal bir bozulma olup olmadığını ve bu bozulmanın deprem güvenliğini nasıl etkilediğini söz konusu raporda değerlendirecektir.
Bu süreçte, yapı denetim firmasının raporu, bilirkişi incelemesi ve mahkeme kararları, binanın deprem yönetmeliğine uygunluğunu ve yapısal güvenliğini belirlemek için kritik öneme sahiptir. Eğer binada yapısal bir bozulma tespit edilirse, gerekli yasal işlemler başlatılabilir ve binanın güçlendirilmesi veya yıkılması gibi önlemler alınabilir.' diyerek sözlerini tamamladı.