Kolorektal kanser riskini azaltan kalsiyum: Yeni araştırma ne diyor?

Kolorektal kanser, dünyada ve Türkiye'de en yaygın kanser türleri arasında yer alıyor. Eskiden genellikle yaşlıları etkileyen bu hastalık, son yıllarda 50 yaş altındaki bireylerde de artan bir hızla görülmeye başlandı ve ölümcül sonuçlara yol açabiliyor. Ancak son dönemde yapılan bir araştırma, bu riskin azaltılmasında önemli bir çözüm öneriyor: Kalsiyum alımı. Oxford Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, kadınlarda kalsiyum tüketiminin kolorektal kanser riskini önemli ölçüde azaltabileceğini ortaya koydu.

KALSİYUMUN KORUYUCU ETKİSİ

Oxford Üniversitesi tarafından Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırma, kalsiyumun yalnızca kemik sağlığını korumada değil, aynı zamanda kolorektal kanser riskini azaltmada da önemli bir rol oynadığını gösterdi. 542.000'den fazla kadının sağlık ve beslenme verileri üzerinden yapılan çalışma, günlük 300 miligram ekstra kalsiyum alımının kolorektal kanser riskini yüzde 17 oranında azalttığını ortaya koydu. Kalsiyumun bu etkisi, safra asitleri ve serbest yağ asitlerine bağlanarak, bu maddelerin kansere yol açıcı etkilerini ortadan kaldırmasında yatıyor.

Araştırma, sadece süt ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdalardan alınan kalsiyumun değil, bitkisel kaynaklardan alınan kalsiyumun da aynı koruyucu etkiye sahip olduğunu belirtiyor. Kalsiyumun, sütün kendisinden değil, içeriğindeki mineralden kaynaklanan bir etki sağladığı vurgulanıyor.

KOLOREKTAL KANSERİN YAYGINLIĞI

Kolorektal kanser, dünya genelinde her yıl yaklaşık 2 milyon yeni vaka ile kaydedilmekte ve bu hastalık, 1 milyon kişinin ölümüne neden olmaktadır. Türkiye'de ise, kolorektal kanser, hem erkeklerde hem de kadınlarda üçüncü sırada yer almaktadır. 1980'lerden bu yana, 50 yaş üzerindeki bireylerde kolorektal kanser oranlarında düşüş gözlemlense de, 55 yaş altındaki vakalarda yıllık yüzde 1-2 oranında bir artış yaşanması uzmanları endişelendiriyor.

BESLENME VE KANSER RİSKİ ARASINDAKİ BAĞLANTI

Kolorektal kanserin beslenme ile ilişkilendirilmesi, geçmişte yapılan birçok araştırmayla kanıtlanmıştır. Uzmanlar, aşırı işlenmiş gıdaların ve kırmızı etin tüketiminin azaltılmasını, bunun yerine bol miktarda sebze, meyve ve tam tahıllı besinlerin tercih edilmesini önermektedir. Bunun yanı sıra, son dönemde yapılan çalışmalar, kalsiyum gibi daha spesifik besin maddelerinin kolorektal kanser riskini azaltmadaki rolünü de gözler önüne sermektedir.

Oxford Üniversitesi'nin yaptığı araştırma, gözleme dayalı bir çalışma olduğu için, katılımcıların beslenme alışkanlıklarına müdahale edilmedi. Bu nedenle kalsiyum alımının kolorektal kanser riskini nasıl etkilediğini daha iyi anlamak için ek araştırmaların yapılması gerektiği vurgulandı.

UZMANLAR KALSİYUM TÜKETİMİNİN ÖNEMİNE DİKKAT ÇEKİYOR

King's College London'dan beslenme uzmanı Tom Sanders, süt ve süt ürünlerinin tek başına etkilerini incelemenin zor olduğunu belirtirken, Bowel Cancer Vakfı araştırma direktörü Lisa Wilde, bağırsak kanserlerinin yaklaşık yarısının sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri ile önlenebileceğine dikkat çekti. Wilde, hayvansal süt ürünleri tüketmeyen bireylerin de bitkisel kaynaklardan kalsiyum alarak bu riski azaltabileceklerini belirtti.

KALSİYUM ZENGİNİ DOĞAL BESİNLER

Kalsiyum almak için sadece süt ve peynir tüketmek gerekmez. İşte kalsiyum açısından zengin bazı besinler:
• Tohumlar: Susam ve haşhaş gibi tohumlar, yüksek oranda kalsiyum içerir. Örneğin, 1 yemek kaşığı susam 100 miligram, haşhaş ise 127 miligram kalsiyum sağlar.

• Peynir Altı Suyu: Sporcuların tercih ettiği peynir altı suyu, kas gelişimi için faydalı olmasının yanı sıra yüksek miktarda kalsiyum da içerir.

• Yeşil Yapraklı Sebzeler: Karalahana ve kıvırcık lahana gibi sebzeler, kalsiyum açısından zengin olup, aynı zamanda oksalat içerdiğinden kalsiyumun vücutta kullanımını engelleyebilir.

• Tofu: 120 gramlık bir porsiyon tofu, 200 miligram kalsiyum içerir.

• Konserve Balık: Konserve sardalye ve somon, pişirme sırasında yumuşamış kılçıkları sayesinde yüksek kalsiyum içerir.

• İncir: Kuru incir, kuru meyveler arasında en fazla kalsiyumu barındırır; sadece iki kuru incir, günlük kalsiyum ihtiyacının yüzde 10'unu karşılar.

Kolorektal kanser riski, yaşam tarzı değişiklikleri ile azaltılabilir ve kalsiyum alımının artırılması, bu riski önemli ölçüde düşürebilir. Kalsiyum açısından zengin besinleri diyetinize ekleyerek sağlığınızı koruyabilirsiniz. Süt ürünlerinin yanı sıra, bitkisel kaynaklardan da kalsiyum alabileceğinizi unutmayın.