Marmara Depremi 25. yılında

17 Ağustos 1999 tarihinde saat 03.02'de 45 saniye süren Kocaeli merkezli depremin üstünden 25 yıl geçti. 18 bin 373 kişi hayatını kaybederken, 48 bin 901 kişi yaralandı, yüzlerce kişi sakat kaldı. Merkez üssü Gölcük'te deprem şehitlerini anmak, deprem gerçeğine dikkat çekmek için program düzenlendi. Gölcük Deniz Ana Üs Komutanı Deniz Kıdemli Albay Yücel Korkut, Gölcük Kaymakamı Müfit Gültekin, Gölcük Belediye Başkanı Ali Yıldırım Sezer ve vatandaşlar katıldı.

Gölcük Belediye Başkanı Ali Yıldırım Sezer, "17 Ağustos 1999 depreminden bu yana çeyrek asır geçti. 45 saniye pek çok vatandaşımızın hayatını kaybetmesine neden oldu. Hayatını kaybedenlerin geri getirilmesi mümkün değil. 19 Ağustos 1999'da Türkiye deprem gerçeğiyle ciddi anlamda yüzleştiği tarihi miladı yaşadı. Afet meydana geldikten sonra arama kurtarma ve diğer yardım faaliyetlerinin yürütülmesi çok önemli. Bu konuda önemli başarı elde ediliyor. Önemli olan afet meydana gelmeden önce hazırlıklı olmak can kayıplarının önüne geçmek, maddi kayıpların önüne geçmektir. Aradan geçen 25 yıldan sonra şunu söylemek istiyorum. Depreme ve diğer afetlere hazırlanmak için kaybedilecek bir dakika bile yok. Her anlamda şehirlerimizin ve en azından zihniyet olarak insanlarımızın hazır olması gerekiyor. Afetlere anında hazır olmamız önemli. Netice itibariyle bugüne kadar sadece 17 Ağustos depreminde değil, geçen sene yaşadığımız 6 Şubat depreminde de yine binlerce insanımızı kaybettik. Hazır olmadığımızda benzer tabloları yaşamak kaçınılmaz. Önemli olan hazırlıklı olmamız. Hayatını kaybeden vatandaşlarımıza da Allah'tan rahmet, yakınlarına da sabırlar diliyorum" diye konuştu.

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, “İki binlerin başından bugüne kadar şehrimizde yaklaşık 30 bin tane yeni konut gerek TOKİ gerek emlak konut gerekse kent konut belediyemizin şirketi eliyle yenilendi. Biri Gölcük Merkez Mahallesi'nde olmak üzere şehrimizin farklı ilçelerinde 7 noktada kentsel dönüşüm sürüyor. 1999 öncesinde yapılmış 160 bin binayı 2007 esas aldığımızda 2997'den önce yapılmış olan 250 bin binayı hızlı tarama yöntemiyle riskli binalar yönetmeliğinin ek A protokolü gereğince taradık. Bu manada ilk şehir olmanın gururunu da yaşıyoruz. Kocaeli'de 315 bin bina var. Bu 315 bin binanın 250 bin tanesi 2007 yönetmeliğinden önce yapılmış binalar. 160 bin tanesi 1999 depreminden önce yapılmış. Ön taramaya göre 130 bin bağımsız birim, 30 bin kadar da ticari birimin önümüzdeki süreçte depreme kadar dönüştürülmesi gerekiyor” diye konuştu.

Türkiye'nin deprem bölgesi olduğunu ve yıllar bazında deprem skalasını açıklayan AFAD Başkanı Okay Memiş, “10 yılda bir 7 büyüklüğünün üzerinde depremle sarsılıyoruz. Beş yılda bir 6.5 büyüklüğünde depremle sarsılıyoruz. Her 3 yılda bir 6 büyüklüğünde depremle sarsılıyoruz. Coğrafyamız depremin ne kadar önemli, gerçek ve etkili olduğunu hatırlatıyor. Afet yönetiminde 3 aşama var. Bir afet öncesi risk azaltma diyoruz. 1 liralık harcama ile 12 liralık maliyetin önüne geçiyorsunuz. En önemli risk azaltma kentsel dönüşüm. Muhtemel depremlerde binaların 7 büyüklüğü üzerindeki depremde ne tür davranış sergileyeceğini biliyoruz. Kentsel dönüşümü hızlandırmamız gerekiyor. İki afetlere müdahale de çok önemli. Müdahalede de kapasitenizin çok iyi değerlendirilmesi gerekiyor. Üç afet sonrası iyileştirme çalışmaları biz 6 Şubat'ta asrın felaketini yaşadık, 7.7 ve 7.6 büyüklüğünde ve devamında 6.5 büyüklüğünde depremlerle asrın felaketini yaşadık. Müdahale kapasitesinde arama kurtarmada müdahale ederken ekip 25 kişiden oluşur. 24 saat çalışmaz. 8 saat çalıştığını düşünürsek bir binada 75 kişilik arama kurtarmacıya ihtiyacınız var. 6 Şubat depreminde 39 bin bina yıkıldı ve bu binadan 26 bininde insan yaşıyordu. 26 bin binaya 1 milyon 950 bin arama kurtarmacı müdahale etmesi gerekir. Dünyada 750 bin arama kurtarmacı var. Dünyadaki kapasitenin iki katı olsa 6 Şubat'taki depremde müdahaleye yeterli olmuyordu. Biz kendi ülkemizin kapasitesi yurt dışından gelen arama kurtarma ekipleri ile beraber 35 bin kişiyle müdahale ettik. Alanda 650 bin kamu görevlisi çalıştı, STK'larımız ayrıca çalıştı ama elimizdeki arama kurtarma sayımız buydu” şeklinde konuştu.

Program sonunda GESOTİM Kadın Arama Kurtarma Timi; Kocaeli'nin ilk Türkiye'nin ise 2. akredite kadın arama kurtarma ekibi yeminlerini ederek sertifikalarını aldı. Sakarya'da gerçekleşen programda da hayatlarını kaybeden vatandaşlar anıldı.

Yalova'da felaketin 25. yıl dönümü nedeniyle anma programı düzenlendi. 2 bin 504 kişinin hayatını kaybettiği kentteki anma programı sessiz yürüyüşle başladı. 15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanı'ndan başlayan yürüyüş 17 Ağustos Deprem Anıtı'nda sona erdi. Anma programı Deprem Anıtı'nda düzenlenen etkinlikle devam etti. Anıt içinde yer alan deprem fotoğraflarının sergilendiği 03.02 ve 45 saniye salonlarında yaşanan çatlak nedeniyle ziyarete kapatıldı.

TBMM Başkanı Kurtulmuş, depremin acısının hala hissedildiğini vurguladığı paylaşımda, “17 Ağustos 1999 Marmara Depremi'nin üzerinden 25 yıl geçse de, acısını ve hüznünü yüreklerimizde hâlâ hissediyoruz. Bu felakette hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet, yakınlarına sabır ve metanet diliyorum. Rabbim ülkemizi ve milletimizi afetlerden muhafaza etsin” ifadelerine yer verdi.