Oruç ruh sağlığını etkiliyor mu?

Stres, kaygı veya üzüntü gibi duygularla başa çıkmak için yemek yemeye yönelen kişiler, Ramazan ayında farklı bir durumla karşı karşıya kalabilir. Normalde bu duyguları yemekle bastıran bireyler, oruç süresince bu yöntemden mahrum kaldıklarında daha yoğun bir stres ve kaygı hissedebilirler. Uzman Psikolog Jülide Unutmaz, özellikle anksiyete ve stres yönetimi konusunda zorluk yaşayan bireylerin, oruç tutmaya başlamadan önce bir uzmandan destek almalarının faydalı olacağını belirtiyor.
Duygusal açlık yaşayan kişilerin belirli bir yeme düzeninin olmadığını ve genellikle yüksek kalorili, tatlı veya abur cubur tüketimine yöneldiklerini söyleyen Unutmaz, fiziksel açlık ile duygusal açlık arasındaki farklara dikkat çekiyor. Gerçek açlığın belirtilerinin mide guruldaması, halsizlik ve yorgunluk gibi fiziksel işaretlerle kendini gösterdiğini, oysa duygusal açlığın genellikle bastırılan duygularla ilişkili olduğunu ifade ediyor.

BASTIRILAN DUYGULARA DİKKAT

Yoğun açlık hissinin kontrol altına alınabilmesi için kaçınılan duygularla yüzleşmenin önemli olduğunu belirten Unutmaz, bireylerin kendilerine şu soruları sormalarını öneriyor: 'Bu açlık hissi gerçekten fiziksel mi, yoksa bir duygudan kaçmaya mı çalışıyorum? Şu anda hangi duyguyu yaşıyorum?' Bu tür soruların, kişinin içinde bulunduğu durumu daha sağlıklı analiz etmesine yardımcı olacağını ifade ediyor.

ORUÇ SİNİRİNİN NEDENİ

Oruç süresince açlık nedeniyle düşen kan şekeri, sinir, gerginlik ve odaklanma sorunlarına yol açabiliyor. Uzman Psikolog Jülide Unutmaz, özellikle çay ve kahve gibi kafein içeren içecekleri düzenli tüketen bireylerin oruç sırasında baş ağrısı, yorgunluk ve sinirlilik hissi yaşayabileceklerini belirtiyor. Ayrıca Ramazan ayında değişen biyolojik saat ve uyku düzeninin de huzursuzluk hissini artırabileceğini vurguluyor.

PSİKOLOJİK RAHATSIZLIK OLANLARIN DİKKATİNE

Oruç, sağlıklı bireyler için hem fiziksel hem de ruhsal faydalar sağlayabilir. Ancak psikolojik rahatsızlıkları olan bireyler için bazı riskler barındırabilir. Jülide Unutmaz, anoreksiya ve bulimiya gibi yeme bozuklukları olan kişilerin oruç süresince beslenme düzenlerindeki değişikliklerden olumsuz etkilenebileceğini belirtiyor. Ayrıca depresyon hastalarında uzun süreli açlık ve susuzluğun mutluluk hormonlarının seviyesini düşürebileceğini, bunun da depresif semptomları kötüleştirebileceğini söylüyor.

Uyku düzenindeki değişikliklerin bipolar bozukluk hastalarında manik veya depresif atakları tetikleyebileceğini vurgulayan Unutmaz, anksiyete bozukluğu yaşayan bireylerde düşük kan şekeri ve kafein eksikliğinin kaygıyı artırabileceğini belirtiyor. Şizofreni ve diğer psikotik rahatsızlıkları olan bireylerde ise oruç sırasında stresin halüsinasyon veya paranoya riskini artırabileceğine dikkat çekiyor.

BAŞA ÇIKMAK İÇİN ÖNERİLER

Jülide Unutmaz, özellikle anksiyete sorunu yaşayan bireyler için Ramazan'da oruç sürecini daha kolay hale getirecek önerilerde bulunuyor:

• Kafein tüketimini azaltın: Kafeinin aniden kesilmesi baş ağrısı ve huzursuzluğu artırabilir. Bu nedenle, Ramazan öncesinde kafein tüketimini kademeli olarak azaltmak faydalı olabilir.
• Yeterli su tüketin: Dehidrasyon anksiyeteyi kötüleştirebilir. Bu nedenle, iftar ve sahur arasında yeterli miktarda su içmek büyük önem taşır.
• Nefes egzersizleri ve meditasyon yapın: Stresin arttığı anlarda doğru nefes alma teknikleri veya gevşeme egzersizleri rahatlamaya yardımcı olabilir.
• Uyku düzenine dikkat edin: Uykusuzluk, anksiyete belirtilerini artırabilir. Oruç sırasında kaliteli bir uyku için mümkünse gün içinde kısa şekerlemeler yapılabilir.
• Kendinizi gözlemleyin: Oruç sırasında kaygı ve huzursuzluk belirtileri artıyorsa, bir uzmandan destek almaktan çekinmeyin.

Ramazan ayında sağlıklı bir oruç süreci geçirmek için fiziksel olduğu kadar psikolojik sağlığa da önem vermek gerektiğini vurgulayan Uzman Psikolog Jülide Unutmaz, bireylerin bedenleriyle birlikte zihinlerini de dinlemelerinin önemli olduğunu belirtiyor.