Ozon tabakasındaki iyileşme süreci devam ediyor mu ?

1980'lerde Antarktika üzerinde tespit edilen ozon tabakasındaki büyük deliğin, zamanla iyileştiği ve 2066 yılına kadar eski haline dönebileceği açıklandı.

Ozon Tabakasının İncelmesi ve İyileşme Süreci

1970'lerin sonlarında, bilim insanları atmosferin ikinci katmanı olan stratosferde yer alan ozon tabakasında ciddi bir incelme fark etti. Bu durum, özellikle kutupların üzerinde, ozon tabakasında bir delik oluştuğu şeklinde nitelendirildi. Ozon tabakası, Güneş'ten gelen zararlı ultraviyole (UV) ışınlarını emerek Dünya'daki yaşamı koruyan bir gaz katmanıdır. Ancak, özellikle sanayileşme döneminde atmosfere salınan sera gazları ve kimyasal maddeler, ozon moleküllerini tahrip ederek tabakanın incelmesine ve delinmesine yol açtı.

WMO tarafından yapılan açıklamada, ozon tabakasının iyileşme sürecinde olduğu belirtilirken, bu sürecin özellikle sera gazı emisyonlarının azaltılmasıyla hızlanabileceği vurgulandı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres de konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Bir zamanlar büyük tehdit altında olan ozon tabakası, artık iyileşme yolunda ilerliyor" ifadelerini kullandı.

İyileşme Ne Zaman Tamamlanacak?

Uzmanlar, ozon tabakasındaki iyileşmenin, zararlı maddelerin atmosfere salımının büyük ölçüde azaltılmasıyla hızlandığını belirtti. Eğer mevcut iklim ve çevre koruma politikaları devam ederse, ozon tabakasının 2066 yılı itibarıyla Antarktika üzerindeki deliğin tamamen kapanacağı öngörülüyor. Diğer bölgelerde ise, Arktik üzerindeki ozon tabakasının 2045'te, dünyanın geri kalanında ise 2040 yılına kadar eski haline dönmesi bekleniyor.

WMO'nun 2022 yılında yayınladığı son bilimsel değerlendirmeye göre, Antarktika'daki ozon deliği 2000 yılından itibaren hem alan hem de derinlik bakımından yavaş bir iyileşme sürecine girdi. Bu iyileşme, ozon tabakasının korunmasına yönelik uluslararası işbirliği ve alınan önlemlerle ilişkilendiriliyor. Montreal Protokolü gibi anlaşmalar, ozon tabakasına zarar veren maddelerin üretim ve kullanımını büyük ölçüde azaltarak bu olumlu sürecin temelini oluşturdu.

Ozon Tabakasının Önemi

Ozon tabakası, Güneş'ten Dünya'ya ulaşan zararlı ultraviyole ışınlarını emerek biyolojik yaşamı koruyan kritik bir gaz katmanıdır. Bu tabaka inceldiğinde, cilt kanseri, katarakt gibi sağlık sorunlarının artmasına ve ekosistemlerde ciddi hasarlara yol açabilir. Dolayısıyla, ozon tabakasının korunması, hem çevresel hem de insan sağlığı açısından büyük bir önem taşımaktadır.

WMO, ozon tabakasının korunmasına yönelik küresel çalışmaların devam etmesi gerektiğini vurgulayarak, bu sürecin yavaş ama kararlı bir şekilde ilerlediğini belirtti.