Sağlığınız için hayati bir adım | Kimler risk altında ?
Aşılamadan önce dikkat edilmesi gerekenler neler? Tetanoz riski yüksek bir yaralanma durumunda hemen aşı olmak gerek mi? Tüm cevaplar haberimizde...
Tetanoz, toprakta bulunan bakterilerin yol açtığı, sinir sistemini etkileyerek kasılmalara neden olabilen son derece tehlikeli bir hastalıktır. Neyse ki, tetanoza karşı etkili bir koruma sağlanabilmektedir. Tüm dünyada yaygın olarak uygulanan tetanoz aşısı, bu ciddi hastalığa karşı vücudu savunma gücü kazandırır. Ancak aşı hakkında bilinmesi gerekenler, olası yan etkileri ve ne zaman yapılması gerektiği konusunda pek çok soru bulunmaktadır. İşte bu soruların yanıtları ve tetanozdan korunmanın yolları.
TETANOZ AŞISI NEDİR?
Tetanoz, Clostridium tetani adlı bakterinin ürettiği toksinlerin sinir sistemine zarar vermesi sonucu, kaslarda şiddetli kasılmalara yol açabilen bir enfeksiyon hastalığıdır. Aşı, bu bakteriye karşı bağışıklık oluşturur. Genellikle, Difteri, Boğmaca ve Tetanoz (DaBT) aşısı kombinasyonu şeklinde yapılır. Tetanoz aşısı, bebeklik döneminde başlar ve düzenli aralıklarla tekrarlanması gereken bir aşıdır. Yetişkinlerde ise her 10 yılda bir hatırlatma dozu yapılması gereklidir.
TETANOZ AŞISI NE ZAMAN YAPILMALIDIR?
Tetanoz aşısı, bebeklik döneminden itibaren uygulanmaya başlanır. İlk dozlar, 2, 4 ve 6. aylarda verilir ve ardından 18. ayda bir doz daha yapılır. Bu aşılama, çocuğun tetanoz bakterilerine karşı bağışıklık kazanmasını sağlar. Çocukluk dönemindeki aşılamanın ardından, 4 yaş (48. ay) ve 6 yaş (72. ay) arasında pekiştirme dozları uygulanır. Ayrıca, 13 yaşında difteri-tetanoz (Td) aşısı ile bağışıklık güçlendirilir.
Yetişkinlerde, aşılamanın başlangıcı, daha önce hiç tetanoz aşısı yapılmamışsa, üç doz şeklinde yapılır. Birinci dozdan iki hafta sonra ikinci doz, ardından ise altı ay sonra üçüncü doz uygulanır. Yetişkinler, her 10 yılda bir bu aşıyı yenileyerek tetanoza karşı korunmaya devam ederler.
TETANOZ AŞISI KİMLERE YAPILMALIDIR?
Tetanoz aşısı, neredeyse herkes için önemlidir, ancak bazı bireyler daha yüksek risk altında olabilir. Aşağıdaki gruplara düzenli olarak tetanoz aşısı yapılması önerilmektedir:
-Bebekler ve çocuklar (2, 4, 6. aylarda ve 18. ayda),
-Yetişkinler (her 10 yılda bir),
-Hamileler, özellikle doğum öncesi dönemde,
-Toprakla sık temas eden meslek grupları (çiftçiler, inşaat işçileri, veterinerler vb.),
-Hayvancılıkla uğraşanlar,
-Sağlık çalışanları,
-Bağışıklığı zayıf olan kişiler,
-Daha önce hiç aşılanmamış kişiler.
TETANOZ AŞISI YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Tetanoz aşısı genellikle güvenli bir aşıdır ve çoğu kişi için ciddi yan etkilere yol açmaz. Ancak, her aşıda olduğu gibi, bazı hafif yan etkiler görülebilir. Bunlar arasında:
-Enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık ve şişlik,
-Baş ağrısı,
-Halsizlik,
-Düşük dereceli ateş,
-Alerjik reaksiyonlar (çok nadir; ciltte şiddetli kızarıklık, nefes darlığı gibi),
-Kas güçsüzlüğü ve kas spazmları (çok nadir).
Bu yan etkiler genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak, ciddi alerjik reaksiyonlar veya uzun süren rahatsızlıklar durumunda, hemen bir doktora başvurulmalıdır.
TETANOZ AŞISININ ETKİLİ OLDUĞU DURUMLAR
Tetanoz bakterileri toprakta, tozda ve hayvan dışkısında bulunur. Bu nedenle, açık yaralar, kesikler veya ısırıklar tetanoz bakterilerinin vücuda girmesi için uygun bir ortam yaratabilir. Paslı bir çivi batması ya da derin bir yaralanma, tetanoz riski taşıyan ciddi durumlar arasında yer alır. Aşı, bu tür enfeksiyonlara karşı vücudun savunma geliştirmesini sağlar ve tetanoz enfeksiyonunun önüne geçer.
TETANOZ AŞISI KAÇ YIL KORUR?
Tetanoz aşısı, uygulandıktan sonra yaklaşık 10 yıl boyunca koruma sağlar. 10 yıl sonunda bağışıklık zayıflayabileceği için aşıların düzenli olarak yenilenmesi gereklidir. Eğer, tetanoz riski taşıyan bir yaralanma söz konusuysa ve aşıdan 5 yıldan fazla zaman geçmişse, yenileme dozu yapılması önerilir.
GEBELİKTE TETANOZ AŞISI
Hamilelikte tetanoz aşısı, anne adayının sağlığını korumanın yanı sıra, doğum sırasında bebeğe antikor aktarımı yaparak tetanozdan korunmasına yardımcı olur. Bu aşılama genellikle 27. ila 36. haftalar arasında yapılır. Hamilelik sırasında yapılan tetanoz aşısının, bebek için ciddi enfeksiyonlardan korunmada önemli rol oynadığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
TETANOZ AŞISI OLMAZSAK NE OLUR?
Tetanoz aşısı yaptırmayan bireyler, tetanoz bakterilerine karşı korunmasız kalır. Tetanoz, ciddi kas spazmlarına, solunum problemlerine ve ölüme kadar gidebilen bir hastalıktır. Bu nedenle, tetanoz aşısı yaptırmak, bu ölümcül hastalıktan korunmak adına hayati önem taşır.
TETANOZ AŞISI HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR
1. Tetanoz Aşısı Kaç Yıl Korur?
Tetanoz aşısı, yaklaşık 10 yıl süreyle koruma sağlar.
2. Tetanoz Aşısı Kaç Yılda Bir Yaptırılmalı?
Yetişkinlerin her 10 yılda bir tetanoz aşısı yaptırması önerilir.
3. Tetanoz Aşısı Olmazsak Ne Olur?
Aşı yapılmazsa, tetanoz enfeksiyonuna yakalanma riski artar ve bu hastalık ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
4. Tetanoz Aşısı Ne Zaman Yapılmalıdır?
Tetanoz riski taşıyan bir yaralanma durumu varsa, yara temizlendikten hemen sonra aşı yapılmalıdır.
Tetanoz, oldukça tehlikeli ve potansiyel olarak ölümcül bir hastalık olsa da, tetanoz aşısı sayesinde bu hastalıktan korunmak mümkündür. Aşılamayı düzenli yapmak, hem bireysel sağlığınızı korur hem de toplumsal bağışıklığın güçlenmesine yardımcı olur. Sağlığınızı riske atmamak ve tetanoz gibi ciddi hastalıklardan korunmak için aşı takviminizi ihmal etmeyin!