Şaşılık zamanla geçmiyor, tedavi şart

Türkiye'de 1928'de kurulan Türk göz doktorlarını temsil eden Türk Oftalmoloji Derneği 58. Ulusal Kongresi 20-24 Kasım 2024 tarihleri arasında Antalya'da düzenleniyor. Kongre kapsamında TOD Pediyatrik Oftalmoloji ve Şaşılık Birim Sekreteri Prof.Dr. Aysel Pelit doğumsal şaşılık ile ilgili halk arasında doğru bilinen yanlışlarla ilgili önemli açıklamalarda bulundu.

Prof.Dr. Aysel Pelit doğumsal şaşılık ile ilgili halk arasında doğru bilinen yanlışlarla ilgili açıklamalarda bulundu. Halk arasındaki "yenidoğan döneminde bebekler görmez" inanışının yanlış olduğunu, yeni doğmuş bebeğin çevresel (yan) görüşüyle yanındaki bir şeyi görebileceğini ve birkaç hafta içinde önündeki bir nesneye odaklanmaya başlayabileceğini belirten Pelit şöyle konuştu: "Görme duyusu beynin, gözlerin fiziksel gelişimiyle ve öğrenmeyle 10-12 yaşına kadar gelişiyor. Her aşaması aynı hızda olmayan bu gelişim döneminin ilk 6 ayıen hızlı gelişimin olduğu dönemve ardından 3 yaşa kadar göz yapısı ve görme duyusu çok hızlı gelişmeye devam ediyor. Bu dönem çocuğun konuşamadığı ve kendini ifade edemediği bir dönem olduğundan gözle ilgili problemlerde bebeklerde uygulanan muayene yöntemleriyle göz kontrolü yapılarak tanı konulabilmekte ve tedavi edilebilmektedir. Bu dönem hem hızlı gelişimin hem de problemlerin sık görüldüğü bir dönem. Anne ve babalarda 'Çocuk kendini zaten ifade edemiyor doktora götürsek nasıl bir faydası olacak' gibi yanlış inanış var. Oysa göz hekimleri olarak her aşamada çocukların göz muayenesini yaparak kırma kusurlarını tespit edebiliyoruz vetanı koyabiliyoruz."

Şaşılığı olan bebek çok küçük olduğu için ve şaşılık zamanla geçebileceğinden bebek doktora götürülmez, büyümesi beklenir düşüncesinin yanlış olduğunun altını çizen Prof.Dr. Aysel Pelit bebeklik döneminde şaşılığın erken tanı ve tedavi edilmesinin önemli olduğunu özellikle vurguladı. Ayrıca bebekteki beyin hastalıklarının, katarakt veya retinoblastom gibi göz içi tümörlerinin ilk bulgularının şaşılık olabileceğini bu nedenle şaşılığı olan her bebeğin mutlaka göz hekimine muayene için götürülmesi gerektiğini paylaştı.

Bir başka yanlış bilginin çocuklarda şaşılık ameliyatı için okul çağına kadar beklemek gerekir düşüncesi olduğunun altını çizen Pelit, bu konu ile ilgili doğru bilgiyi şöyle aktardı. “Şaşılığı olan çocuklarda erken yaşta tedaviye başlanmalıdır. Tedavi okul çağına kadar ertelenirse, tedavisi çok zor olan ciddi kalıcı görmede azalma (göz tembelliği) durumu ve derinlik algısının gelişememesi gerçekleşecektir. Erken tedavi yapılan bebekte tembellik önlenebilir ve hastaya iki gözünü kullanabileceği bir bakış açısı sağlanarak hayatına normal birey olarak devam edebilme şansı verilir. Dolayısıyla erken teşhis ve tedavi, görme gelişiminin normal bir şekilde ilerlemesi için büyük önem taşır. Ayrıca kayması olan çocuğun psikolojik durumu da kötü yönde etkilenecektir.”

Halk arasında doğru olduğu düşünülen diğer bir yanlış bilginin, gözünde kayması olan çocuğa gözlük verildiğinde gözlük takmanın gözlük numaralarında hızlı artışa neden olduğunun sanılması olduğunu söyleyen Prof.Dr. Aysel Pelit bu konu ile ilgili doğru bilgiyi şöyle ifade etti: “Gözlük takmak gözlük numaralarında bir artışa neden olmaz, aksine göz tembelliğini önleyerek ve bazı hastalarda kaymayı düzelterek bebeğe daha iyi görüş sağlayacaktır.”