Soğuk algınlığı neden geceleri daha kötü hissedilir? KBB uzmanı açıkladı
Soğuk algınlığı semptomları neden gece yatınca daha da kötüleşiyor? Sirkadiyen ritim mi, yoksa bağışıklık sistemi mi devrede? Gece daha fazla acı çekmenize yol açan bu durumun ardındaki bilim nedir?
Soğuk algınlığı, dünya çapında her yıl milyonlarca kişiyi etkileyen yaygın bir hastalık olmasına rağmen, semptomların neden geceleri daha şiddetli hale geldiği pek çok kişi tarafından merak ediliyor. Burun akıntısı, öksürük gibi soğuk algınlığı belirtileri gündüzleri genellikle daha hafif olsa da, gece yatağımıza yattığımızda bu semptomlar daha yoğun bir şekilde hissedilebiliyor. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. John W. Seibert, bu durumu ve soğuk algınlığının gece saatlerinde neden daha zorlayıcı hale geldiğini açıklıyor.
SİRKADİYEN RİTMİN ETKİSİ
Dr. Seibert, soğuk algınlığının gece daha kötü hissettirilmesinin nedenlerinden birinin, vücudun iç saati olan sirkadiyen ritmin etkisi olduğunu belirtiyor. Sirkadiyen ritim, uyku-uyanıklık döngüsünün yanı sıra vücudun pek çok işlevini düzenler. Bu ritmin gece saatlerinde daha aktif hale gelmesi, bağışıklık sisteminin de yoğun bir şekilde çalışmasına neden olur. Bağışıklık sistemi zaten bir enfeksiyonla mücadele ederken, sirkadiyen ritim gece boyunca bağışıklık yanıtını daha da güçlendirebilir, bu da iltihaplanmayı artırarak semptomların şiddetini yükseltebilir.
KORTİZOL SEVİYELERİNDEKİ DÜŞÜŞ
Kortizol, vücudun stresle başa çıkmasını sağlayan önemli bir hormondur. Aynı zamanda bağışıklık fonksiyonunu ve vücuttaki iltihabı düzenlemeye yardımcı olur. Ancak uykuya geçiş sırasında, vücutta kortizol seviyeleri düşer. Bu düşüş, bağışıklık sisteminin en aktif olduğu saatlerde semptomların daha belirgin hale gelmesine neden olabilir. Dr. Seibert, gece yatarken vücuttaki akıntıların temizlenmesinin zorlaştığını ve bu durumun gece boyunca daha rahatsız edici olabileceğini belirtiyor.
DAHA FAZLA FARKINDALIK VE SEMPTOMLARIN ŞİDDETİ
Gün boyunca, iş ve günlük yaşamda yaşanan yoğunluk, soğuk algınlığının semptomlarını bazen daha az fark etmemize yol açabilir. Ancak gece yatağımıza yattığımızda, çevremizdeki dikkat dağıtıcı unsurlar azalır ve bu da semptomları daha fazla fark etmemize neden olur. Dr. Seibert, 'Gece uykuya geçerken, vücudunuzu dinlemeye başlarsınız. Burun tıkanıklığı, öksürük ve diğer belirtiler daha belirgin hale gelir. Bu da semptomların daha kötü hissedilmesine yol açar,' dedi.
SOĞUK ALGINLIĞI BELİRTİLERİNİ HAFİFLETMEK İÇİN İPUÇLARI
Soğuk algınlığı nedeniyle gece zorlananlar için uzmanlar, semptomları hafifletmek adına birkaç öneride bulunuyor:
• Başınızı Yüksek Tutun: Yastığınızı yükselterek uyumak, burun akıntısının boğazınıza yönelmesini engelleyebilir. Bu, mukusun rahatça temizlenmesine yardımcı olur.
• Nemlendirici Kullanın: Gece boyunca burun kuruluğu oluşumunu engellemek için nemlendirici kullanmak faydalı olabilir. Ancak nemlendiricinizi düzenli olarak temizlemeyi unutmayın.
• Bol Su İçin: Vücudun susuz kalması, mukusun daha kalın ve temizlenmesi zor hale gelmesine yol açabilir. Bu nedenle, soğuk algınlığı sırasında bol su içmek oldukça önemlidir.
• Asetaminofen veya İbuprofen Kullanın: Bu ilaçlar, burun şişmesinden kaynaklanan baskıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Ancak, dekonjestanlar, öksürük baskılayıcılar gibi 'shotgun ilaçlar'dan kaçınılması öneriliyor.
• Buharlı Duş Alın: Eğer semptomlarınız gece daha da zor hale geldiyse, buharlı bir duş almak mukusun gevşemesine yardımcı olabilir ve daha rahat bir uyku için ortam hazırlayabilir.
Dr. Seibert, soğuk algınlığının gece daha kötü hissettirilmesinin doğal bir süreç olduğunu, ancak yukarıda belirtilen yöntemlerle semptomların yönetilebileceğini vurguluyor. Yine de, uzun süreli veya şiddetli semptomlarda bir doktora başvurulmasının gerektiği unutulmamalıdır.