Uçuş gecikmelerinde yeni dönem: 3 saat ve üzeri için tazminat hakkı!

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), 'Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik'te yaptığı değişiklikle, uçuş gecikmelerine ilişkin önemli bir düzenleme getirdi. Artık, teknik ve operasyonel nedenlerle uçuşu 3 saat veya daha fazla geciken yolcular, havayolu şirketlerine tazminat talebinde bulunabilecek.

'UÇUŞ İPTALLERİNDE VE UÇAĞA ALINMAMA GİBİ DURUMLARDA ÖDENİYORDU'

Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikle, daha önce yalnızca uçuş iptali ve uçağa alınmama gibi durumlar için geçerli olan tazminat hakkı, artık rötar nedeniyle de geçerli olacak. Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sami Aksoy, söz konusu düzenlemenin önemli bir adım olduğunu ancak yönetmeliğin 7. maddesindeki bazı eksikliklere dikkat çekti. Aksoy, 'Daha önce tazminat yalnızca uçuş iptallerinde ve uçağa alınmama gibi durumlarda ödeniyordu. Fakat artık rötar durumunda da yolcunun tazminat talep etme hakkı olacak. Bu hakkı belirten yönetmeliğin 7. maddesinde, planlanan son varış yerine 3 saat ve daha fazla sürede ulaştırılması halinde yolcunun tazminat hakkını ve bilet değişikliği, iadesi hakkını kullanabileceği belirtilmiş. Tazminat hakkında bir sorun yok fakat yolcunun varış yerine vardıktan sonra elde ettiği bu hakla bilet değişikliği veya iptali yapması mümkün olmayacak. 7. maddedeki bu detay gözden geçirilmeli' diyerek bu hususun gözden geçirilmesi gerektiğini belirtti.

'EURO BAZINDA TAZMİNATTA ISRAR EDİLMEMESİ GEREKTİĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM'

Yönetmelikte tazminat miktarlarında herhangi bir değişiklik yapılmazken, tazminat ödemelerinde döviz kuru esasının değiştirilmesi dikkat çeken Aksoy, '8. maddede yönetmelikteki tazminat miktarları, iç hat uçuşlarda 100 Euro, dış hatlarda ise; 0-bin500 km arası 250 Euro, bin 500-3 bin 500 km arası 400 Euro, 3 bin 500 km ve üzeri uçuşlarda ise 600 Euro olarak geçiyor. Sadece, biletin satın alındığı andaki TCMB kuru yerine tazminatın ödendiği an TCMB döviz kurunun esas alınması prensibi getirildi. İç hatlar için tazminat miktarının yüksek olduğunu, Euro bazında tazminatta ısrar edilmemesi gerektiğini düşünüyorum' diye konuştu.

'TAZMİNATLARI DOĞRUDAN ÖDEMEK ZORUNDADIR'

Rötar sonrası bilet değişikliği veya iptali yapılabilmesi konusunda da eleştiriler dile getirildi. Aksoy, 'Buna göre, havayolu şirketi kendi işletmesel kusur ve kararlarına binaen yolcunun 3 saati aşan bir zamanda varış havalimanına ulaşmasına sebebiyet verirse bu durumda yolcuya yukarıda bahsi geçen tazminatları doğrudan ödemek zorundadır. Bu noktada yolcunun ne amaçla seyahat ettiği, zarar görüp görmediği, bir etkinliği, aktarmayı, töreni, programı kaçırıp kaçırmadığı önemsizdir. Elbette maddi veya manevi zarar gören bir yolcu aşan zararını, yine de havayolu şirketinden taşıma hukukunun sınırları dahilinde talep edebilir' diyerek, yolcuların varış yerlerine ulaştıktan sonra sağlanan bu hakkın pratikte fayda sağlamayacağını ifade etti.

'YOLCULUK ÖNCESİ BİLDİRİLEN RÖTARLARLA ALAKALIDIR'

Aksoy, Avrupa Birliği Adalet Divanı'nın kararları doğrultusunda uzun rötarlarda tazminat hakkı verilmesi tartışmaları devam ederken, yapılan bu değişiklik ile bu konuda bir çözüm getirildiği söyledi. Aksoy, 9. maddede belirtilen bilet değişikliği ve iptali haklarının yolcu varışından sonra anlamını yitirdiği, bu nedenle hizmet haklarının ön plana çıkarılması gerektiği ifade ederek, 'Değişiklik öncesi hukuki durumda yönetmelikte tehir/rötar durumlarında tazminat hakkı yoktu ve fakat Avrupa Birliği Adalet Divanının kararları kapsamında uzun rötarlarda tazminat hakkı verilmesi tartışmaları yapılmaktaydı. En azından bu değişiklik ile tartışmalar bir nebze sona erdirilmiş oldu. Farklı bir mesele olarak, hükmün uygulanabilmesi için 'yolcunun planlanan son varış yerine 3 saat ve daha fazla sürede ulaştırılması' gerekir. Değişiklik ile yolcuya hak olarak bahşedilen 9. maddedeki bilet değişikliği ve iadesi gibi imkanlar özellikle yolculuk öncesi bildirilen rötarlarla alakalıdır. Yolcu vardığında bunların bir manası kalmaz. Bu noktada, acaba 9. madde yerine, hizmet (yiyecek, konaklama, iletişim) hakkına yollama yapılması gerekmez miydi sorusu akıllara gelmektedir. Sonuçta yapılan değişikliğin nasıl uygulanacağı ilerleyen günlerde ortaya çıkacak belki de yönetmelik yeniden değiştirilecektir' dedi.