Uzayda 9 ay: Astronotların vücutları bu sürede nasıl değişti?
Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) sekiz günlük bir görev için gönderilen astronotlar Suni Williams ve Butch Wilmore, teknik aksaklıklar nedeniyle tam dokuz ay boyunca uzayda kaldı. Dünya'ya sağ salim dönmeyi başaran ikiliyi şimdi zorlu bir rehabilitasyon süreci bekliyor.
UZAYIN İNSAN VÜCUDUNA ETKİLERİ
Uzayda yer çekiminin olmaması, insan vücudu için başlangıçta rahatlatıcı bir deneyim gibi görünebilir. Ancak uzun vadede bu durum, ciddi fizyolojik değişimlere yol açıyor.
KAS VE KEMİK KÜTLESİ KAYBI
Uzayda basit hareketler bile Dünya'daki kadar efor gerektirmediğinden, kaslar ve kemikler hızla güçsüzleşiyor. Uzmanlar, astronotların her ay kas ve kemik kütlelerinin yaklaşık %1'ini kaybettiğini belirtiyor. Kas kütlesini korumak için astronotlar günlük olarak egzersiz yapıyor olsa da, Dünya'ya döndüklerinde bu kaybı geri kazanmak aylar, hatta yıllar sürebiliyor.
BEYİN VE GÖZLERDE BASKI ARTIŞI
Mikro yer çekimi nedeniyle vücut sıvıları, bacaklardan yukarı doğru hareket ederek yüzde şişkinlik, beyin içinde basınç artışı ve hatta görme problemleri yaratabiliyor. Uzun süreli görevlerde bu etkilerin kalıcı hale gelebileceği konusunda bilim insanları endişeli.
DENGE KAYBI VE BAŞ DÖNMESİ
Yer çekimsiz ortamda yukarı ve aşağı kavramlarının olmaması, astronotların denge sistemlerini etkiliyor. Dünya'ya döndüklerinde, yeniden yer çekimine uyum sağlamak zorlu bir süreç haline geliyor. Baş dönmesi, yürümede zorlanma ve koordinasyon eksikliği, astronotların en çok karşılaştığı problemler arasında yer alıyor.
GELECEKTE UZAY GÖREVLERİ İÇİN NE ANLAMA GELİYOR?
Bilim insanları, uzun süreli uzay yolculuklarının insan vücudu üzerindeki kalıcı etkilerini araştırmaya devam ediyor. Özellikle Mars gibi uzak gezegenlere yapılacak görevlerde, astronotların vücutlarının nasıl korunabileceği üzerine çalışmalar sürdürülüyor.
Williams ve Wilmore'un vücudu, önümüzdeki aylarda detaylı olarak incelenecek ve bu veriler, insanlığın derin uzay yolculuklarına hazırlanmasına yardımcı olacak. Ancak uzmanlar, uzayın insan biyolojisi için hl büyük bir meydan okuma olduğunu vurguluyor.