Yakın köy evlilikleri de akraba evliliği kadar tehlikeli

Avrupa Tıp Uzmanları Birliği Nadir ve Tanısız Hastalıklar Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Serdar Ceylaner, Türkiye'de aynı köy ya da yakın köyden yapılan evliliklerin aynı popülasyondan yapılması sebebiyle genetik taşıyıcılık hastalık riskinin arttığını söyledi. Prof. Dr. Serdar Ceylaner, birçok kişinin akraba evliliği yapmadığını düşünerek genetik hastalıklar için risk taşımadığını düşündüğüne dikkat çekerek, 'Aynı köy ya da yakın köyden yapılan evliliklerdeki genetik benzerlik tahmin edemeyeceğiniz kadar yüksek olabilir' dedi.

Küçük kasaba veya köylerde yaşayan toplumlarda aynı gen havuzundan gelen bireyler olduğunu ifade eden Prof. Ceylaner, aynı köyden evlilik yapan bireylerde genetik hastalık grubu olan otozomal resesif hastalıklar riskinin arttığını belirtti. Prof Ceylaner şöyle devam etti; 'Biz tüm genleri çift doz taşırız. Birisini annemizden diğerini babamızdan alırız. Her ikisinden de mutasyon olan gen alınması durumunda hastalık ortaya çıkar. Bu sebeple normalde nadir görülen bu hastalıkların akraba evliliği yapan kişilerde riski artmaktadır. Aynı şekilde aynı köy veya yakın köyden evli kişilerde de risk arttırır.'

Türkiye'de akraba evliliği oranlarına bakıldığında belirlenen rakamlar ve otozomal resesif hastalıkların Türkiye'de tahmin edilenden daha yüksek olduğunu vurgulayan Ceylaner, 'Ailenin hasta bir çocuğu olduğunda 'eşinizle akrabalığınız var mı?' sorusu detaylandırılmalı. 'Uzaktan da olsa akrabalığınız var mı?', 'Aynı köylü müsünüz?' hatta 'Eşinizle yakın köylü müsünüz?' diye sorulmalı ve 'evet' cevabı alınırsa otozomal resesif bir hastalık olabileceği akılda tutulmalı' Dedi

Akraba evliliği yapan çiftlerin veya aynı köy ile yakın köyden evlilik yapan çiftlerin sağlıklı çocuklarının olabileceği bilgisini veren Ceylaner, genetik hastalık riskinin bu ailelerde çok arttığı için bu ailelerin çocuk sahibi olmadan bir genetik merkezine başvururlarsa taşıdıkları önemli hastalıkları tespit edilebileceklerini ve gebeliklerinde bu hastalıkların olmasının önlenebileceğini söyledi. Ceylaner, 'Neredeyse akraba evliliği yapan her üç aileden birisinde eşlerin her ikisi de önemli bir hastalık taşımaktadır. Bu ailelere gebelik öncesi bilgi verip gerekirse tüp bebek yöntemi uygulanarak preimplantasyon genetik tanı yapılabilmekte ve önceden saptanan riskli hastalığın çocuklarında çıkmaması sağlanabilir' diye konuştu.