Yaşlanma sürecinde gizli dönemeçler: Vücudumuz en çok hangi yaşlarda değişiyor?
Yaşlanma gerçekten kademeli mi ilerliyor, yoksa belirli yaşlarda hızlanıyor mu? angi sistemler en fazla etkileniyor? Yaşlanma sürecini yavaşlatmak mümkün mü? Kadın ve erkekler için farklı sonuçlar var mı?
Stanford Üniversitesi'nden bilim insanları, insan vücudunun yaşlanma sürecinin belirli dönemlerde hızlandığını ortaya koydu. Yapılan araştırmaya göre, yaşlanmanın en keskin ivmeyi kazandığı iki kritik dönem 44 ve 60 yaşları olarak belirlendi. Genetik uzmanı Prof. Michael Snyder, 'Zamanla yavaş ve düzenli bir şekilde yaşlanmıyoruz. Belli dönemlerde vücudumuzda ani ve dramatik değişimler meydana geliyor' diyerek, yaşlanma sürecinin düşünüldüğü kadar sabit ilerlemediğini vurguladı.
YAŞLANMADA KRİTİK DÖNEMLER: 44 VE 60 YAŞ
Yaşlanma süreci, birçok biyolojik değişimi beraberinde getirirken, aynı zamanda çeşitli hastalıkların riskini de artırıyor. Stanford Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, 108 yetişkinin birkaç yıl boyunca biyolojik verilerini inceledi ve 135 binden fazla biyolojik faktör üzerinde analizler yaptı. Sonuçlara göre:
• 40'lı yaşların ortalarında: Lipid metabolizması, kafein ve alkol işleyişi, kalp-damar sağlığı, cilt ve kas fonksiyonlarında belirgin değişimler gözlemlendi.
• 60'lı yaşların başlarında: Karbonhidrat metabolizması, bağışıklık sistemi ve böbrek fonksiyonlarında büyük değişimler yaşandı.
• Çalışmada elde edilen veriler, vücutta bulunan moleküllerin yüzde 81'inin bu iki yaş aralığında ani değişimler geçirdiğini gösterdi.
KADINLAR VE ERKEKLER İÇİN ORTAK BİR SÜREÇ Mİ?
Araştırmacılar, bu değişimlerin kadınlarda menopoz süreciyle örtüşmesi nedeniyle, hormon seviyelerinin bu süreçte belirleyici bir rol oynayıp oynamadığını da inceledi. Ancak araştırma sonucunda erkeklerin de benzer biyolojik değişimlerden geçtiği tespit edildi. Çalışmanın baş yazarı Xiaotao Shen, 'Kadınlar için menopozun bir etkisi olabilir, ancak verilerimiz yaşlanma sürecindeki en büyük etkenlerin yalnızca hormonal değişimlerden ibaret olmadığını gösteriyor' dedi.
GELECEK ÇALIŞMALAR DAHA KAPSAMLI OLACAK
Araştırmacılar, bu çalışmanın 25 ila 70 yaş arasındaki bireylerle sınırlı olduğunu ve daha geniş yaş gruplarını kapsayan ek araştırmaların yapılması gerektiğini belirtti. Bilim insanları, yaşlanmanın biyolojik mekanizmalarının daha iyi anlaşılmasıyla, ilerleyen yaşlarda sağlık sorunlarının önüne geçilebileceğini düşünüyor.
Araştırmanın detayları Nature Aging dergisinde yayımlandı.