Anne-baba sesi duymadan büyüdüler: Binlerce işitme engelliye ses oldular!
3 Mart Dünya Kulak ve İşitme Günü'nde, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nde görev yapan işaret dili çevirmenleri Özlem Özer ve Melek Uslular, işitme engelli bireylerle duyanlar arasında köprü olmanın önemini anlattı. Ebeveynleri işitme engelli olan iki çevirmen, Türk İşaret Dili'ni kullanarak işitme engellilerin sesi olmaktan büyük gurur duyduklarını ifade etti.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı Engelli Çalışmaları Şube Müdürlüğü’nde görev yapan Türk İşaret Dili Eğitmeni ve Yeminli Çevirmenleri Özlem Özer ve Melek Uslular, hem mesleklerine olan tutkuları hem de hayat hikâyeleriyle dikkat çekiyor. İşitme engelli bireylerin toplumsal hayata tam katılımını sağlamak için ellerini ve mimiklerini kullanarak adeta birer “aktarıcı” görevi üstlenen çevirmenler, 3 Mart Dünya Kulak ve İşitme Günü öncesinde deneyimlerini paylaştı.
“Ana Dilimiz Türk İşaret Dili”
Özlem Özer ve Melek Uslular, ebeveynlerinin işitme engelli olması nedeniyle doğdukları andan itibaren ilk karşılaştıkları dilin Türk İşaret Dili olduğunu belirtti. Özer, “Annem ve babam sesle hiç tanışmamış, sesi nasıl kullanacaklarını bilmeyen işitme engelli kişiler. Bu yüzden benim de ana dilim Türk İşaret Dili. Okul öncesi eğitim alana kadar hep işaret diliyle iletişim kurdum” dedi.
“Dili Bilmekle Çevirmenlik Yapmak Aynı Şey Değil”
Çocuk gelişimi alanında üniversite eğitimi alan Özlem Özer, işaret dilini profesyonel yaşama taşıma farkındalığının geç oluştuğunu söyledi. Özer, “Mezun olduktan sonra bir süre çocuk gelişimi alanında çalıştım. Daha sonra işaret diliyle ilgili kendimi geliştirmeye karar verdim. Çünkü dili bilmekle çevirmenlik yapmak aynı şey değil. Sosyal çevrende bu dili kullanmakla, hiç tanımadığın bir insanın söylediklerini başka birine aktarmak çok farklı bir sorumluluk. Bu konuda eğitimlerimi tamamladım ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde çevirmen olarak çalışmaya başladım” diye konuştu.
“7/24 Sadece İşaret Dili Kullanabilirim”
İşaret dilinin sadece ellerle değil, jest ve mimiklerle de anlam kazandığını vurgulayan Özer, “Ben kendimi işitme engelli kültürüne çok yakın hissediyorum. Sosyal hayatımda işitme engelli arkadaşlarımla tamamen işaret diliyle iletişim kuruyorum. Tercih ettiğim dil kesinlikle Türk İşaret Dili. Mümkün olsa 7 gün 24 saat sadece işaret dili kullanabilirim. İşaret dilinde jestler, mimikler, beden dili ve hatta nefes alış verişimiz bile çok önemli” ifadelerini kullandı.
“İşitme Engellilerin Sesiyiz”
Melek Uslular ise İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde pek çok alanda çevirmenlik yaptıklarını belirterek, “Belediye Başkanımız Dr. Cemil Tugay’ın katıldığı etkinliklerde, meclis toplantılarında, işitme engellilere yönelik kurslarda ve Destekli İstihdam Ofisi’nde çevirmenlik yapıyoruz. Ayrıca adalete ve sağlık eğitimlerine erişim gibi konularda da işitme engelli vatandaşlara destek oluyoruz. Onlara ses olabildiğimiz için gurur duyuyoruz” dedi.
“CODA’lar Olarak Farklı Bir Yerimiz Var”
Anne ve babası işitme engelli olan Melek Uslular, kendisi gibi işitme engelli ebeveyni olan kişilere “CODA” (Children of Deaf Adults) denildiğini söyledi. Uslular, “İşitme engelliler, bizim gibi CODA’larla iletişim kurmaktan ayrı bir keyif alıyor. Çünkü işaret dili kursları olsa da, bu dili ana dil gibi bilenlerle iletişim daha hızlı ve anlaşılır oluyor. Ben 3 yaşında işaret dilini öğrendim, 8 yaşında çevirmenlik yapmaya başladım. Şimdi mesleki olarak 18. yılımdayım. İşitme engellilerin sesi olabildiğim için çok mutluyum” diyerek sözlerini tamamladı.
İzmir’de Erişilebilirlik İçin Örnek Çalışmalar
İzmir Büyükşehir Belediyesi, işitme engelli bireylerin toplumsal hayata tam katılımını sağlamak için çeşitli projeler yürütüyor. Meclis toplantılarının canlı yayınlarında işaret dili çevirmenlerinin yer alması, işitme engellilere yönelik kurslar ve erişilebilirlik çalışmaları, İzmir’in engelsiz bir kent olma yolunda attığı önemli adımlardan sadece birkaçı.
Özlem Özer ve Melek Uslular gibi işaret dili çevirmenleri, işitme engelli bireylerin hayatını kolaylaştırarak, onların sesi olmaya devam ediyor.
