Bağışıklık sistemi zayıf olanlar için müjde: Toksoplazma aşısı geliyor
Ege Üniversitesi, toksoplazma parazitine karşı yerli ve yenilikçi bir aşı geliştirmek için TÜBİTAK desteğiyle büyük bir projeye imza atıyor.
Dr. Özlem Günay Eşiyok’un liderliğindeki ekip, ileri teknoloji yöntemlerle parazite karşı etkili bir çözüm sunmayı hedefliyor.
Ege Üniversitesi, sağlık alanındaki başarısını bir kez daha kanıtladı. TÜBİTAK desteğiyle yürütülen proje kapsamında, toksoplazma parazitine karşı yerli ve yenilikçi bir aşı geliştirilmesi hedefleniyor.
Ege Üniversitesi Aşı Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi'nde (EGEVAC) görevli Dr. Özlem Günay Eşiyok ve ekibi, "Toxoplasma gondii" parazitine karşı ileri teknoloji yöntemleriyle aşı geliştirme çalışmalarına başladı. Dr. Eşiyok’un TÜBİTAK 2232-B Uluslararası Genç Araştırmacılar Programı desteğiyle Türkiye’ye dönüş yapmasının ardından başlattığı proje, TÜBİTAK ARDEB 1001 Programı kapsamında desteklenmeye layık görüldü. Projenin amacı, parazitin virülansını azaltarak etkili ve koruyucu bir canlı-atenüe aşı üretmek.
YENİLİKÇİ TEKNOLOJİYLE AŞI GELİŞTİRME
Proje kapsamında, genom düzenleme teknolojisi CRISPR-Cas9 ve optogenetik yöntemler kullanılarak parazitin konağını enfekte etme yeteneğinden sorumlu proteinler tespit edilecek. Dr. Özlem Günay Eşiyok, bu yenilikçi yöntemle parazitin biyolojisinin daha iyi anlaşılacağını ve etkili bir mücadele stratejisi geliştirilmesine olanak sağlanacağını ifade etti.
"BAĞIŞIKLIĞI ZAYIF OLANLAR İÇİN ÖLÜMCÜL RİSK"
Dünya nüfusunun yaklaşık %30’unun taşıdığı Toxoplasma gondii, bağışıklık sistemi zayıf bireylerde ciddi sağlık sorunlarına neden oluyor. Dr. Eşiyok, enfekte hayvanların etinin tüketilmesi, kedi dışkısıyla temas veya kirli su ve gıda tüketiminin başlıca bulaşma yolları olduğunu belirtti. Ayrıca, parazitin hamile kadınlar için düşük ve doğum anomalileri gibi ciddi riskler taşıdığını vurguladı.
"PARAZİTE KARŞI YERLİ AŞI BÜYÜK BİR İHTİYAÇ"
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, projeyi gerçekleştiren ekibi tebrik ederek, “Bu proje, hem insan sağlığını hem de hayvancılık sektörünü tehdit eden toksoplazma parazitine karşı etkili bir çözüm sunacak. Üniversitemiz, bilimsel araştırmalarda öncü rolünü sürdürüyor” dedi.
EKİP VE HEDEFLER
Dr. Özlem Günay Eşiyok’un yürütücülüğündeki projede; Prof. Dr. Mert Döşkaya, Doç. Dr. Aysu Değirmenci Döşkaya, Doç. Dr. Muhammet Karakavuk ve Doç. Dr. Hüseyin Can gibi alanında uzman isimler yer alıyor. Proje ekibi, ilerleyen dönemde geliştirecekleri aşı ile hem hayvancılık sektörüne ekonomik katkı sağlamayı hem de halk sağlığını korumayı hedefliyor.
Ege Üniversitesi'nin bu öncü çalışması, Türkiye’nin sağlık alanında bilimsel gücünü uluslararası düzeyde pekiştirecek önemli bir adım olarak görülüyor.
