Çin'in rüya Gemisi Meng Xiang, yer kabuğunu delmeye hazırlanıyor!
Çin'in dev sondaj gemisi neden 11 kilometre derine inmeye hazırlanıyor? Okyanus tabanının altındaki manto tabakasına ulaşmak neyi değiştirecek? Bu keşif, Dünya'nın jeolojisi ve tektonik hareketleri hakkında hangi bilinmeyenleri açığa çıkarabilir?
Çin, Dünya’nın iç yapısını keşfetmek amacıyla inşa ettiği devasa sondaj gemisi Meng Xiang ile tarihe geçmeye hazırlanıyor. "Rüya" anlamına gelen Meng Xiang, okyanus tabanının 11 kilometre altına ulaşarak, manto tabakasına doğrudan sondaj yapmayı hedefliyor.
DÜNYANIN EN DERİN DENİZ SONDAJI OLACAK
Kasım 2024’te hizmete giren 179,8 metre uzunluğundaki gemi, 120 gün boyunca açık denizde kendi kendine yetebilecek şekilde tasarlandı. 180 kişilik mürettebatı barındıran Meng Xiang, jeoloji, jeokimya, mikrobiyoloji ve okyanus bilimi gibi alanlarda araştırma yapacak dokuz bilim laboratuvarına sahip.
Bugüne kadar en derin bilimsel deniz sondajı ABD’ye ait JOIDES Resolution (8,4 km) ve Japonya’nın Chikyū (7 km) gemileri tarafından gerçekleştirildi. Ancak Meng Xiang, bu sınırları aşarak yer kabuğunu daha önce görülmemiş bir seviyeye kadar delmeyi amaçlıyor.
MANTO TABAKASINA İLK DOĞRUDAN ERİŞİM
Dünya üzerindeki en derin yapay delik, Rusya’daki Kola Süper Derin Sondajı olup 12.262 metre derinliğe ulaşmıştı. Ancak bu sondaj karasal kabukta gerçekleştirilmişti. Okyanus kabuğunun daha ince olması nedeniyle, Meng Xiang’ın daha az derinlikte doğrudan mantoya ulaşması bekleniyor.
Bilim insanları, okyanus tabanındaki kabuğun yalnızca 5 ila 7 kilometre kalınlığında olduğunu ve bazı bölgelerde jeolojik hareketler nedeniyle daha da inceldiğini belirtiyor. Bu, Meng Xiang’a mantodan doğrudan örnekler alma fırsatı sunabilir.
BİLİM DÜNYASINDA HEYECAN YARATTI
Çin Jeolojik Araştırmalar Merkezi’nin Guangzhou Deniz Jeolojik Araştırma Direktörü Xu Zhenqiang, bu keşfin plaka tektoniği, okyanus kabuğunun evrimi, antik deniz iklimleri ve yaşamın gelişimi hakkında önemli kanıtlar sunacağını belirtti. Xu, "Bu çalışma, insanlığın okyanusları daha iyi anlamasına, korumasına ve kullanmasına yardımcı olacak" ifadelerini kullandı.
Teksas Üniversitesi’nde sismik stratigraf olan James Austin ise, Çin’in böyle bir projeye yatırım yapmasını memnuniyetle karşılarken, ABD’nin artık benzer bir projeye sahip olmamasının üzücü olduğunu söyledi.
Eğer Meng Xiang başarılı olursa, Dünya’nın jeolojik yapısı hakkında devrim niteliğinde bilgiler elde edilecek ve gezegenimizi şekillendiren dinamik süreçlere dair bilinmeyenler açığa çıkacak.
