- Haberler
- Sağlık
- Çocuklara ölüm kavramını anlatırken yapılan hatalar nelerdir? Prof. Dr. Şendil açıklıyor
Çocuklara ölüm kavramını anlatırken yapılan hatalar nelerdir? Prof. Dr. Şendil açıklıyor
Ölüm kavramı çocuklara nasıl doğru anlatılmalı? Hangi yaş grubuna ne tür açıklamalar yapılmalı? Çocuklara ölüm hakkında yalan söylemek hangi sorunlara yol açabilir? Uyku sorunları ve bağımlılık problemleri nasıl önlenebilir?Çocukların yas sürecini sağlıklı bir şekilde atlatmaları için neler yapılmalı?
İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. T. Gül Şendil, ölüm ve yas kavramları hakkında çocuklara nasıl yaklaşılması gerektiğine dair önemli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Şendil, ölüm kavramının çocukların gelişim düzeylerine ve yaşlarına göre farklı şekillerde anlatılması gerektiğini belirterek, çocuklara her yaşta doğru ve dürüst bilgiler verilmesinin önemini vurguladı.
Prof. Dr. Şendil, çocukların ölümle ilgili duygu ve düşüncelerini ifade etmelerinin yetişkinlerden farklı olduğunu belirtti ve ebeveynlere sabırlı, açık ve sevgi dolu bir yaklaşımla destek olmaları gerektiğini ifade etti. “Öncelikle ölüm hakkında çocuklara yapılacak açıklamalar, onların yaş ve gelişim seviyesine göre farklılaşabilir. Dolayısıyla yapılacak her türlü açıklamanın buna uygun olması hatırlanmalıdır” dedi.
ÇOCUKLARA DOĞRU BİLGİ VERİLMELİ
Ebeveynlerin çocuklarına yalan söylememesinin önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Şendil, “Çocuklar ölümle ilgili birçok soru sorabilir. Ebeveynlerin sabırlı olması ve çocuklarının sorularına dürüstçe yanıt vermesi, gerçekleri onlarla sevgi dolu bir şekilde paylaşmaları çok önemlidir” ifadelerini kullandı.
YANILTICI AÇIKLAMALAR KAFALARINI KARIŞTIRABİLİR
Özellikle 5 yaşına kadar olan çocukların, ölüm kavramının kalıcı olduğunu anlamakta zorlandığını belirten Şendil, “Bu yaş grubundaki çocuklara somut ve basit açıklamalar yapılmalıdır. Örneğin, 'Deden öldü, o artık bizimle olamayacak' gibi ifadeler kullanılabilir. Dolaylı ifadeler veya yanıltıcı açıklamalar yapmak çocukların kafasını karıştırabilir. Özellikle 'Uyudu' ya da 'Başka bir yere gitti' gibi açıklamalar, uyku sorunlarına veya bağımlılık sorunlarına yol açabilir” diye konuştu.
ÖLÜM KAVRAMI ÇOCUKLARIN YAŞINA GÖRE ANLATILMALI
6 ile 9 yaşları arasındaki çocukların ölümün kalıcı ve geri döndürülemez bir süreç olduğunu anlamaya başladığını kaydeden Şendil, bu yaş grubundaki çocuklara ölümün doğal bir süreç olduğunu ve kaybın nedenleriyle birlikte açık ve dürüst bir şekilde açıklanması gerektiğini söyledi.
10 yaş ve üzerindeki çocukların ise artık ölümün gerçek ve evrensel olduğunu anladığını belirten Şendil, bu yaş grubundaki çocuklarla daha ayrıntılı ve duygusal yönleri içeren
DUYGULARIN İHMAL EDİLMEMESİ ÖNEMLİ
Çocuklara yapılacak açıklamaların önemine değinen Şendil, ancak duyguların ihmal edilmemesinin de bir o kadar önemli olduğunu vurguladı. "Çocuklar kayıplar karşısında korku, üzüntü, suçluluk, öfke gibi karmaşık duygular yaşayabilir. Bu duyguların doğal olduğu, ebeveynin kendisinin de bu duyguları yaşadığı ve herkesin farklı şekillerde yas tuttuğu anlatılabilir” dedi.
CENAZE TÖRENLERİNE KATILIM VE RİTÜELLER
Prof. Dr. Şendil, 7 yaşından büyük çocukların cenaze, dua veya başka bir anma ritüeline dahil edilmesinin, kaybı anlamalarına ve vedalaşmalarına yardımcı olabileceğini belirtti. Ritüellerin çocuklara önceden açıklanması ve onların gönüllü olup olmadıklarının sorulmasının önemine dikkat çeken Şendil, ölen yakının hatırasına çiçek ya da ağaç dikilmesi, düzenli mezar ziyaretleri, anı kitabı ya da albümü oluşturulması gibi faaliyetlerin çocukların yasını sağlıklı yaşamalarına yardımcı olabileceğini söyledi.
Son olarak, bazı durumlarda çocukların kayıptan sonra yoğun korku, öfke veya üzüntü gibi belirtiler gösterebileceğini ifade eden Şendil, bu tür durumlarda bir çocuk psikoloğu ya da terapistten yardım almanın faydalı olabileceğini belirtti.
