Deprem nasıl oluşur ve deprem anında alınması gereken önlemler

Depremler, yer kabuğundaki büyük tektonik plakaların hareketleri sonucu oluşur. Dünya'nın dış katmanı olan litosfer, farklı hareketlerle birbirinden ayrılabilen yedi ana tektonik plakanın oluşturduğu dev bir mozaiktir. Bu plakalar, birbirlerine sürtünür, çarpar veya birbirlerinden uzaklaşırlar. Bu hareketler sırasında gerilen veya sıkışan enerji, yer kabuğunda büyük kırılmalar ve çatlamalara yol açar. Bu kırılmaların sonucunda büyük miktarda enerji serbest kalır ve bu enerji, yer yüzeyine doğru dalgalar halinde yayılır. İşte bu dalgalar, deprem olarak bilinen sarsıntıları oluşturur.

Depremler, farklı büyüklüklerde ve derinliklerde olabilir. En büyük depremler, yer yüzeyinden çok derinlerde meydana gelirken, daha küçük sarsıntılar yüzeye yakın bölgelerde yaşanabilir. Depremlerin etkileri, büyüklüğü, derinliği ve bölgedeki yapılaşma düzeyine göre değişir.

ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

Deprem bölgesinde yaşayanlar için önceden alınacak önlemler hayati önem taşır. İşte deprem anında güvenliğinizi sağlamak için almanız gereken bazı temel önlemler:

1. Bina Güçlendirme: Deprem bölgesinde yaşayanların, binalarını depreme dayanıklı hale getirmeleri gereklidir. Bu, yapıların güçlü temellerle inşa edilmesi ve duvarların güçlendirilmesi anlamına gelir. Binada büyük, ağır eşyaların sabitlenmesi, deprem sırasında devrilme riskini azaltacaktır.

2. Deprem Çantası Hazırlamak: Deprem çantası, olası bir felakette ihtiyaç duyulacak temel malzemeleri içeren bir çantadır. Bu çantanın her zaman ulaşılabilir bir yerde bulundurulması önerilir. Deprem çantasında, su, yiyecek, ilk yardım malzemeleri ve kişisel eşyalar gibi hayatta kalma gereçleri yer almalıdır.

3. Acil Durum Planı Yapmak: Aile üyeleri ile bir acil durum planı yaparak, herkesin nerede toplanacağı ve nasıl iletişim kuracağı belirlenmelidir. Ayrıca, deprem sonrası sağlıklı bir şekilde nasıl tahliye edileceği konusunda da hazırlık yapılmalıdır.

4. Çatlakları Kontrol Etmek: Yaşadığınız binada veya çevrenizdeki yapılarla ilgili herhangi bir çatlak, zayıflık ya da hasar varsa bunları yetkililere bildirerek onarım yapılması sağlanmalıdır.

DEPREM ANINDA İLK YAPILMASI GEREKENLER

Deprem anında sağlıklı bir şekilde hayatta kalabilmek için doğru hareket etmek çok önemlidir. Deprem sırasında yapılması gereken temel adımlar şu şekildedir:

1. Hemen Düşük Bir Yere Sıkıca Çökün: Deprem başladığında, yer sarsıntısının şiddeti her an artabileceğinden, en güvenli nokta yere çöküp, başınızı ve boynunuzu koruyarak yere kapanmaktır.

2. Sakın Panik Yapmayın: Deprem sırasında sakin kalmak çok önemlidir. Panik yapmak, güvenli bir alan bulmayı ve doğru hareket etmeyi zorlaştırabilir.

3. Korunma Pozisyonu Alın: Eğer mümkünse bir masa altına girin ya da başınızı koruyacak şekilde bir köşe veya duvar kenarına sığının. Eşyaların devrilmesinden korunmak için başınızı ellerinizle koruyun.

4. Pencerelerden Uzak Durun: Camlar ve pencere çerçeveleri kırılabilir, bu yüzden camlardan uzak durmak önemlidir.

DEPREM ÇANTASINDA BULUNMASI GEREKENLER

Deprem çantası, bir felakete karşı hazırlıklı olmak için temel malzemeleri içermelidir. İşte deprem çantasında mutlaka bulunması gereken bazı önemli eşyalar:

- Su ve Yiyecek: En az 3 gün yetecek kadar içme suyu ve konserve ya da kuru gıda (atıştırmalıklar, kuru meyve gibi)
- İlk Yardım Kiti: Bandaj, yara temizleyici, ağrı kesici, el antiseptiği gibi temel tıbbi malzemeler
- Fener ve Yedek Pil: Elektrik kesintisi durumunda kullanmak için fener ve yedek pil
- Kişisel Eşyalar: Kimlik, para, banka kartları, sağlık sigortası bilgileri
- Isınma Malzemeleri: Çadır, battaniye, eldiven, şapka gibi ısınma araçları
- Hijyen Malzemeleri: Tuvalet kağıdı, ıslak mendil, sabun, diş fırçası ve diş macunu
- Telefon ve Yedek Batarya: İletişim kurmak için şarjlı telefon ve taşınabilir şarj cihazı