Son verilere göre Türkiye’de 20 milyon civarı bağımsız yapı stoğu bulunuyor. Bunların yaklaşık 15 milyonu ya kaçak ya ruhsatsız ya da güncel asgari yapı standartlarına sahip değil. Yaklaşık 6 milyonu ise 1. Derece deprem riski altında.

Özellikle 1999 öncesi yapılan binalar günümüzün zemin, beton, demir, mimari proje ve statik plan gibi şartlarını maalesef taşımıyor. Ancak binanızın yeni olması veya 1999 sonrası yapılmış olması binanızın kesin sağlam olduğu anlamına gelmiyor.

Bir binanın sağlam olup olmaması yönetmeliklere uygun inşa edilip edilmediğine, mimarlık ve mühendislik hizmetlerinden faydalanıp yönetmeliklere uygun yapı malzemeleri ile yapılıp yapılmadığına bağlıdır.

BİNALARIN ÖMRÜ NE KADAR?

Ülkemizdeki binaların ömürleri genelde 40 ile 60 sene arasındadır. Tabi bu ortalama süreler, binanın sahip olduğu veya karşılaştığı sıvılaşma, rutubet, korozyon, zemin, beton, demir, mimari proje ve statik plan özelliklere değişebilmektedir.

BİNANIN SAĞLAMLIĞI NASIL BELİRLENİR?

Yaşanan bir depremde binanızın hasar almaması onun sağlam olduğu anlamına gelmez. Bu, son yaşanan depremi hasar almadan atlattığını gösterir.

Bir binanın sağlam olup olmadığını anlamak için yapılması gereken “Risk Tespiti”dir.

Risk tespiti için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisanslı kurum ve kuruluşlara tapu ve kimlik fotokopisi ile başvuru yapılabilir.

Dikkat: Eğer bu şekilde bir başvuruyu resmi yollarla yani e-devlet üzerinden yaparsanız binanızın riskli çıkması durumunda “Risk Tespiti”ni yapan firma 7 gün içinde riskli bina raporunu binanın bulunduğu belediyeye gönderir. Ardından belediye size resmi yazı yazarak binanın 3 ay içerisinde boşaltılmasını ister. Binayı siz yıkmazsanız belediye yıkar ve ücretini bina sakinlerinden alır.

Çoğu bina sakini bu durumla karşılaşmamak için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisans almış kurum ve kuruluşlara “Risk Tespiti”ni resmi olmadan yaptırmaktadır.

Hatta bazı bina sakinleri, binaların riskli çıkacağında endişe ettikleri için hiç risk tespitine bile gitmemektedirler.

RİSKLİ BİNA HANGİ TESTLE ANLAŞILIR?

• Eğer binanızı güçlendirecekseniz, yapmanız gereken inşaat mühendisleri odası ve üniversite onaylı bir firmadan “Performans Analiz Raporu” almaktır. Çıkan sonuca göre güçlendirmenin yapılıp yapılmayacağına veya nasıl yapılacağına karar verilir. Güçlendirme için bina sakinlerinin 5/4 onayı gerekiyor.
•   Eğer 6306 sayılı Kanun ile binanızı yeniden yapmak isterseniz, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisanslı kurum ve kuruluşlardan “Risk Tespit Raporu” almanız gerekiyor. Rapor riskli çıktığında süreç başlamış oluyor. Binada tapu sahibi bir kişinin e-devletten resmi başvurusu yeterli oluyor. İtiraz eden tapu sahipleri olursa sadece süreci uzatmış oluyorlar.

GÜÇLENDİRME VE DÖNÜŞÜM MALİYETLERİ NE KADAR?

07.04.2023 tarihi itibariyle ortalama maliyetler:

Güçlendirme için 1 metrekare 5 bin TL. Yani 100 metrekare bir daire için 500 bin TL.

Dönüşüm için 1 metrekare 18 bin TL. Yani 100 metrekare bir daire için 1 milyon 800 bin TL.

Tabii her iki şık için Devlet desteği mevcut ve her yıl ocak ayında destek rakamları güncelleniyor.

Haber Merkezi