Finansal Piyasalar Uzmanı Nural: Ciddi bir fakirleşmeye gidiyoruz

Ahsen Demircioğlu/YENİ İZMİR-İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çarşamba akşamı gerçekleştirdiği toplantının ardından 1 Ocak 2024’ten itibaren geçerli olacak asgari ücreti net 17 bin 2 TL olarak açıkladı.

Asgari ücretteki yüzde 49’luk artışı değerlendiren Finansal Piyasalar Uzmanı Irmak Nural, Bugünkü döviz kuruyla 578 dolara denk geldiğine işaret ederek, önceki yıllara oranla dolar bazında da önemli bir artış olduğunu kaydetti.

Finansal Piyasalar Uzmanı Irmak Nural

Aralık ayında 4 kişilik bir ailenin yoksulluk sınırının 45 bin, açlık sınırının ise 14 bin lirayı aştığına işaret eden Irmak Nural, “2018 yılına ilişkin verilere baktığımız zaman, DİSK araştırmasında 3,5 milyon kişinin asgari ücretin altında ücretle çalıştığını görüyoruz. Günümüzde değerlendirdiğimizde ise bu oranın yüzde 50’lileri aştığını söylemek mümkün. Nüfusun yüzde 36,2’sinin asgari ücretle çalıştığı şimdilerde ise yaklaşık yüzde 50’nin asgari ücret ve asgari ücretin altında varsayarsak Avrupa’nın gerisinde kalıyoruz. Bu oran Fransa ve Almanya’da yüzde 6-7 civarlarında, Yunanistan’da yüzde 8-9 oranlarında olduğunu görüyoruz. Yani Avrupa’nın büyük çoğunluğunda yüzde 10’un altında. Biz Avrupa Birliği ortalamasının çok üzerinde bir asgari ücretli nüfusuyla yola çıkmış vaziyetteyiz. Bunun alınan ücretlerin çok ciddi bir fakirleşmeyle sonuçlanacağını ve neredeyse açlıkla sınanacağımızı düşünebiliriz. Çünkü bunun yalnızca 1 yıllık bir artış olduğu düşünülürse asgari ücretin seviyesinin hiçbir önemi yok. Önemli olan satın alama gücü. Siz bu ücretle ne alabiliyorsunuz? Temel ihtiyaçlarınızı ne kadar karşılayabiliyorsunuz? 1 litre süt fiyatı 33-35 lira arasında ülkemizde satılıyor. Euronun 32-33 lira olduğu bugün, Fransa’da 1 Euronun altına süt alabiliyorsunuz. 0,90 sentlerde süt satılıyor. Dolayısıyla enflasyonist ortamın devam edeceğini düşünürsek 2024 yılında yaz aylarına doğru ya da birkaç ay sonra bu artış yetersiz kalacak” diye konuştu.

“PATİNAJ YAPIYORUZ”

Dünya’da yaşanan savaş ve ekonomik sorunların Türkiye ekonomisini etkilediğini ve etkilemeye devam edeceğini dile getiren Nural, Rusya-Ukrayna, İsrail-Hamas arasındaki çatışmaları ve Süveyş Kanalı’nda ticari gemilere yapılan saldırıları örnek göstererek tüm bunların Türkiye ekonomisine olumsuz etkilerinin olduğunu vurguladı.

‘Asgari ücret artışı çok mu oldu?’ sorusuyla sıkça karşılaştığını söyleyen Nural, “Bizim, ücret rekabetiyle değil, bilim ve teknoloji alanında katma değeri yüksek ürünlerle rekabetçi olmamız gerekir. O dünya bitti artık. Dolayısıyla asgari ücretin artışı ile rekabetçilikte bir kayıp olacağını düşünmüyorum. Ayrıca, ülkemizdeki mülteci problemi kayıt dışılığın artmasını da giderek tetikleyebilir. Özetle, ihracatın ve Türkiye’deki sanayinin ve üretimin rekabetçi olmasının ücret artışı önündeki bir engel olduğunu düşünmüyorum. İşleyen bir hukuk sistemi, teknolojiye yönelik üretim ve bilimsel bir eğitimi olmadığı sürece, biz yine asgari ücrete artış yaparız. 3-5 ay sonra bu ücret de yine yetersiz kalır. Aynı şeyleri tekrar tekrar konuşmaya devam ederiz. Bunun konuşulacak bir tarafının olduğunu bile düşünmüyorum. Devamlı patinaj yapıyoruz.”

 2 LİRA GÜLDÜRDÜ

Asgari ücretin açıklanmasının ardından 17 bin 2 liranın 2 lirası gündem oldu ve sosyal medya kullanıcıları tarafından eleştirilerek alay konusu oldu. Küsuratta, 2 liranın olmasını ‘komik’ olarak değerlendiren Nural şunları ifade etti:

Muhtemelen bir hesaplama sonucu bu 2 lira çıktı. Bunun ödemesi nasıl olacak? Komik. Öderken de muhasebe edilmesi noktasında karmaşa yaşanabilir. İşverenler, bu ödemeyi 5 ayda bir 10 lira olarak vereceklerdir diye düşünüyorum.

Asgari ücret NET: 17 bin 2 lira 12

SGK primi – işçi: 2 bin 800 lira 35 kuruşunu

İşszilik primi – işçi: 200 lira 3 kuruşunu

Asgari ücret BRÜT: 20 bin 2 lira 50 kuruş

SGK primi – işveren: 3 bin 100 lira 39 kuruş

İşsizlik primi – işveren: 400 lira 5 kuruş

Asgari ücret maliyeti: 23 bin 502 lira 94 kuruş