Genç Girişimcilerden Denizcilik İçin Çevreci Hareket

Yenikiraz.com sitesi’nden Semi Tektaş’ın haberine göre, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir Kalkınma Ajansı ve ShipsGo işbirliyle Sürdürülebilir Denizyolu Taşımacılığı Analizi Tabanlı Karar Destek Sistemi Geliştirme projesi faaliyete geçirilecek. Hedeflenen projenin tüm dünya limanlarında karbondioksit, karbon monoksit, kükürt doksit, azot dioksit gibi tüm zararlı gazların bilimsel datalar eşliğinde önüne geçilmesi hedefleniyor. Projede bir geminin aylık ve yıllık salınımları, diğer limanlar ile karşılaştırması, dünyanın herhangi bir limanı ile ilgili tüm verilere ulaşılabiliyor.

Projenin danışmanlarından Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Lojistik Yönetimi Bölümü’nden Öğretim Üyesi Dr. Onur Akdaş ve Dr. Volkan Çetinkaya projenin 100 Gros/ton üzerindeki tüm gemilerin emisyon salınımına dair veriler üretmek üzerine inşa etmek için kurulduğunu belirtti. Onur Akdaş, “Üzerinde çalıştığımız proje İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) tarafından destekleniyor. Bu proje tamamlayıcı bir proje olarak görülebilir. Limandan limana ve liman içi emisyonunun ölçüldüğü bir süreç kurguladık. Bu ayakta bunun tamamlayıcısı nedir? Demir alanlarında bekleyen ya da denizle karanın etkileşimin gerçekleştiği alanlarda kilometre ya da deniz mili uzaklıkta bulunan gemilerin yaydığı emisyonu hesaplıyoruz. Biz aslında uçtan uca emisyon ölçümünü gerçekleştirebiliyoruz. Buradaki hikaye biraz daha tabii karar vericilere ve endüstri paydaşlarına karar destek sistemine destek veren, buraya girdi sağlayan bir projedir. Dolayısıyla yüzde 100 konteyner taşımacılığına hitap eden bir proje olarak görülmemelidir. Örneğin bir emisyon yoğunluğu haritasına baktığımızda Aliağa bölgesinde ve Pire Limanı’na gelen gemilerin saldığı emisyonu tüm kirleticiler bazında sadece karbondioksit de değil, diğer kirleticilerin de içinde olduğu bir ısı haritasıyla gösterme yeteneğine sahibiz. Burada şu anda Türkiye ayağında Aliağa ve Mersin limanları bulunuyor. Bunun pilot bir çalışma ve bir de rakip liman olarak konumlandırdığı Pire Limanı da bulunuyor. Ancak şunu belirtmemiz gerekir ki biz burada bütün dünyadaki limanları, ölçebilecek güce sahibiz. Projenin aslında ses getirmesinin de bir yönü budur. Datalarımızın isteğe göre daraltılıp genişletilecek de bir yelpazesi var” diye konuştu.

Tüm Limanların ‘Big Data’ları Çıkartıldı

“Şu anda 3 liman üzerine çalışıyoruz. Türkiye limanları üzerine yaygınlaştırmak üzere bir çalışmamız mevcut. Sonrasında tüm dünya limanları üzerine olacak büyük bir dataya sahibiz” diyen proje data analiz ekibinden Efe Özcan Çelik ve Şule Çekiç , “Bunu Big Data olarak adlandırıyoruz. Bu büyük datayı liman liman bölerek her limana hangi gemiler girmiş olarak bölebiliyoruz. Tüm gemi tiplerinde sadece konteynır değil, 100 groston üzerindeki tüm gemilerin yaptığı hareketlere olaylara ulaşabiliyorsunuz. Bu elde ettiğimiz ham veriyi temizledik ve en son adımda görselleştirme gerçekleştirdik. Karbondioksit ve bunun türevlerini hesaplıyoruz, Kükürt dioksit, karbon monoksit, azot dioksit gibi tüm bileşenleri aslında haritada gösterebiliyoruz. Hangisine ihtiyaç duyuyorsak onu seçtiğimizde onunla ilgili ölçümlerin değerleri karşımıza çıkıyor. Bu üç limanın karşılaştırılmasını yapabiliyoruz. Bir ay boyunca Pire, Mersin Aliağa limanında ne kadar bir karbondioksit oranı olmuş, bunların karşılaştırılmasını görebiliyoruz, görselleştirebiliyoruz. Daha sonrasında bu bileşenlerin bir ay, üç ay, altı ay ve bir yıl olarak verileri sunabilir ve karşılaştırabiliriz. Bir önceki aya göre nasıl emisyon izlemiş, karbondioksit bu limanlarda ne kadar artış ya da azalış göstermiş, ne kadar artmış ne kadar azalmış? Bunları görebildiğimiz bir görselleştirmemiz mevcut. Burada tarih filtrelerimize görselleştirme de bulunuyor. Hangi tarih aralığının ya da gün bazında istersek görselleri görebiliyoruz. Yine gün bazında tüm bileşenlerin karşılaştırılmış halini hangi gün, hangi bileşen daha çok gerçekleşmiş, gemiler hangisinden daha çok salınım yapmış bunları görebiliyoruz. Burada yine bileşenleri azaltıp sadece ikisini karşılaştırabiliyoruz, ya da beşini birlikte karşılaştırıyoruz. Buradan filtreleme yoluyla bu karbondioksitin yaptığı emisyonları görebiliyoruz. Karbondioksit ve bileşenlerinin emisyon gösterimi ile ilgili port kısmıyla yani liman özelinde bir karşılaştırma kısmımız da var” şeklinde konuştu.

Şule Çekic

“Her Limanın Günlük Verilerini İnceliyoruz”

Aliağa Limanı’nın Pire Liman’ına göre iki kat daha fazla emisyon sağladığını belirten Çelik bunun sebebi hakkında şu bilgileri verdi: “Biz gemi hareketleri ve gemilerin özellikleriyle kaldığı süre başına hesaplama yapıyoruz. Burada geminin yaptığı manevradır, demir atmadır, bekliyordur ya da limana yakın bir kısımda bekliyordur veya sırasını bekliyordur. Örneğin yükünü boşaltacak ama konteynır sırasında bekliyordur. Bu hareketler üzerinden bir analiz sağlıyoruz. Aslında burada Aliağa ve Pire limanlarını karşılaştığımızda gemi sayıları birbirine yakın olmasına rağmen bu etkenlerden dolayı Aliağa’da yaklaşık Pire Limanı’ndan iki katı kadar bir karbondioksit emisyonu ortaya çıkıyor. Veri listemizde tüm gemilerin bir listesi bulunuyor. Örneğin Aliağa Limanı’nda bulunan tüm gemilerin emisyonlarına ulaşabiliyoruz. Bu verileri gün bazında, bir ay boyunca hangi günlerde daha fazla emisyona harcanmış, hangi günlerde daha fazla yoğunluk olmuş gibi çıkarımlarda bulunmamız mümkündür. Örneğin 14 Ağustos gününde hangi gemi ne kadarlık bir emisyona sebep olmuş? Hangi bileşenlerle emisyon sağlamış bunları görebiliyoruz.”