Gülüp ağlarken öksürük krizine dikkat!
Astım, çocukluk döneminin en yaygın kronik hastalıklarından biri olup, dünya genelinde hızla artan bir sağlık sorunudur.
Genellikle erken çocukluk döneminde başlar ve ergenlik dönemine kadar devam edebilir. Astım, çocuklarda okul devamsızlıkları, acil servis ziyaretleri ve hastaneye yatışların önemli sebeplerindendir. Çevresel faktörler, genetik yatkınlık ve biyolojik etkenlerin bir kombinasyonu astımın gelişmesinde rol oynamaktadır. Sigara dumanı, hava kirliliği, soğuk hava ve obezite, astım atağını tetikleyen başlıca etmenler arasındadır. Memorial Sağlık Grubu Medstar Antalya Hastanesi Çocuk Alerjisi Bölümü’nden Uzm. Dr. Gülnar Aliyeva, çocuklarda astımın belirtileri ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
ASTIMIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Çocuklarda astımın başlıca belirtileri arasında öksürük, hışıltı, nefes darlığı ve aktivite kısıtlanması yer alır. Astım riski, ailede alerji öyküsü bulunan çocuklarda daha yüksektir. Özellikle öksürük, balgamsız, tekrarlayan ve geceleri artan bir özellik gösteriyorsa, astım şüphesi doğabilir. Ayrıca, egzersiz, gülme, ağlama gibi durumlarla tetiklenen hışıltılar da astım belirtisi olabilir. Erken tedavi ile bu şikayetlerin önemli ölçüde düzelmesi astım tanısını pekiştirmektedir.
ASTIM 0-2 YAŞ ARASINDA DA GÖRÜLEBİLİR
Astım, 5 yaşından küçük çocuklarda farklı semptomlarla ortaya çıkabilir ve tanı koymak daha zor olabilir. Özellikle 0-2 yaş arasında hışıltı ve öksürük gibi semptomlar astım dışı nedenlerden de kaynaklanabilir. Bu yaş grubundaki çocuklarda solunum fonksiyonu ölçümleri yapmak genellikle mümkün değildir. Uzun süreli öksürük, hışıltı ve nefes darlığı şikayetlerinin, yıllık üçten fazla atakla görülmesi astım belirtileri arasında yer alabilir.
ALERJİK DUYARLILIK VE ASTIM
Astımın tedavisinde önemli bir rol oynayan faktörlerden biri alerjik duyarlılıktır. Çocuklarda alerjen duyarlılığının tespiti için deri prik testi ve alerjen-spesifik IgE testleri kullanılabilir. Astım tanısı için, alerjenlere karşı duyarlılık, en önemli parametrelerden biridir. Ancak, alerjik duyarlılığı olmayan çocuklarda da astım görülebilir. Tedavi sürecinde, semptomların kontrol altına alınması ve çevresel faktörlerden kaçınılması önemlidir.
ASTIMIN TEDAVİSİ: YAŞA GÖRE PLANLANIYOR
Astım tedavisi, çocuğun yaş grubuna ve hastalığın şiddetine göre planlanır. 5 yaş altındaki çocuklar için tedavi, genellikle düşük doz inhale kortikosteroidler ve gerektiğinde kısa etkili beta2-agonistlerle yapılır. 5 yaş ve üzerindeki çocuklarda ise solunum fonksiyon testi ile astım tanısı konulabilir. Astımın tedavisinde çevresel faktörlerin kontrol altına alınması, sigara dumanı, hava kirliliği gibi etmenlerden kaçınılması önemlidir.
ASTIMDA ERKEN TEŞHİS VE TEDAVİ
Astım, erken dönemde teşhis edildiğinde kontrol altına alınması daha kolay bir hastalıktır. Ancak, büyüme-gerilik, uzun süren hışıltı, tedaviye yanıt vermeyen şikayetler ve solunum semptomlarıyla ilişkilendirilen başka hastalıklar da astım dışında düşünülmelidir. Tedavi sürecinde astımın şiddetine göre düzenlemeler yapılırken, çocukların normal aktivitelere devam edebilmesi ve gelişimlerinin sağlıklı bir şekilde devam etmesi amaçlanır. Astımlı çocuklar için düzenli kontroller, doğru tedavi ve çevresel faktörlerin düzenlenmesi hayati öneme sahiptir.
