Güvenli oyun alanı nasıl olmalı

Uzmanlar, parklarda salıncak, tahterevalli, tırmanma halatlı donatılar, trambolin gibi oyuncakların düzenli mekanik bakımı yapılmalı, arızalı ya da hasarlı parçalar anında değiştirilmesi gerektiği uyarısında bulunuyor. Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan ile İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Öğr. Gör. Mustafa Cüneyt Gezen, çocuk parklarındaki güvenlik konusuna ilişkin değerlendirmede bulundu.

Çocukların fiziksel, ruhsal ve zihinsel gelişiminde oyun alanlarının kritik öneme sahip olduğunu dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, bu alanların güvenli ve sağlıklı olmasının, çocuklar için tehlike oluşturabilecek unsurlardan arındırılması gerektiğini kaydetti. Oyun parklarının etrafının ani çocuk fırlamaları düşünülerek 1.5 metrelik doğal çit veya duvarla örülü, kapı ile girişinin belli olması gerektiğini ifade eden Uçan, “Büyüklüğüne göre parkın bir kısmı çim ve doğal ağaç olmalı. Meyve ağaçları varsa ilaçlamaya dikkat edilmeli. Zehirlenmeye yol açacak ağaçlar dikilmemeli. Kum havuzları, buradaki oyuncaklar sağlam olmalı. Düşmeye karşı emniyetli olmalı” diye konuştu.

Oyun parkı standartlarına değinen Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, AB BS EN1176 ve 1177 standartlarının, oyun alanı ekipmanlarının tasarımı, kurulumu ve bakımını kapsayan standart olduğunu, buna uyumun isteğe bağlı olduğunu, oyun alanı ekipmanlarını kullanan çocukların güvende olmasını sağlamanın yolu olarak görüldüğünü vurguladı. Çocukların fiziksel, ruhsal, zihinsel gelişimlerinde ve yaşamlarında oldukça kritik önemdeki oyun alanlarının çocukların ihtiyaç ve gelişimlerini destekleyecek güvenli alanlar olarak tasarlanması gerektiğine işaret eden Uçan, “Oyun alanlarının güvenliği konusunda Avrupa standardı olan ‘TS EN 1176 Oyun Alanı Ekipmanı ve Yüzey Elemanları Güvenlik Kuralları’, ekipman ve zemin düzenlemesine ilişkin genel güvenlik kurallarını kapsıyor. Güvenli çocuk parkının oyuncakları ve donanımının, çocukların zarar görmelerini engelleyecek biçimde plastik malzemeden yapılmış olması gerekir. Zemin çocukların yaralanmalarını engelleyecek biçimde kauçuktan yapılmalı. Kum, düşme ve yaralanmalara ve mikrop kapmaya neden olacağı için tercih edilmemeli. Kum kedi, köpek gibi hayvanların dışkılama alanı olabileceği unutulmamalı” dedi. 

Parklarda statik elektriklenmeye karşı giysilerin pamuklu kumaşlardan olmasını öneren Uçan, şöyle devam etti; “Yaralanma önleme çerçevesi, güvenli oyun alanlarının temelini oluşturan dört unsurdan oluşuyor: S = Denetim. A = Uygun Ortamlar. F = Düşme Yüzeyi. E = Ekipman Bakım. Oyun alanı donatılarının ve oyuncakların altındaki uygunsuz yüzey malzemesi, oyun alanıyla ilgili yaralanmaların önde gelen nedeni. Oyun alanlarındaki kazaların yüzde 79'undan fazlası düşmeden kaynaklanıyor. Düşmeye karşı koruma sağlayan kauçuk gibi birçok yüzey malzemesi var. ‘Oyun Alanında Çocuk Güvenliği İçin Temel Kurallar’ diye uyarı levhaları bulunmalı. ‘İtme, kakma veya sert oyun yok’, ‘Islak yüzeylerde koşma yok’, ‘Tırmanma amaçlı olmayan donatılara tırmanma yok’, ‘Donatıya takılabilecek bol, sarkan giysi, aksesuarlar giyilmemeli’, ‘Kırık, hasarlı oyuncaklarla oynanmamalı’ gibi.”

Tekerlekli paten, buz pateni alanlarında yeterli çevre güvenliği alınması, sürtünme hareketi kaynaklı statik elektriği önlemeye yardımcı olacak şekilde pamuklu giysiler tercih edilmesi gerektiğine işaret eden Uçan, “Çocuk parkları 1,5 metrelik doğal çitle duvarla örülü olmalı. Bilgisayar destekli güvenlik kameralarıyla 24 saat izlenmeli, geceleri aydınlatılmalı, belirli saatten sonra kapısı kapatılmalı. Plastik oyuncaklar kırılma ve dökülmelere karşı dayanıklı ve düşme riskine karşı korumalı olmalı” dedi.

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı ve Kimya Yüksek Mühendisi Öğr. Gör. Mustafa Cüneyt Gezen de oyun alanları ve parklardaki bakım çalışmalarına dikkat çekerek, “Oyun parklarında salıncak, tahterevalli, tırmanma halatlı donatılar, trambolin gibi oyuncakların mekanik bakımı yapılmalı, arızalı, hasarlı parçalar değiştirilmeli. Varsa yeraltı elektrik kaçakları tespit edilip onarılmalı, ahşap direklerin çürüme tehlikelerine dikkat edilmeli, park çevresinde trafik güvenliği sağlanmalı. Parklar sürekli belediyelerin iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminin gözetimi altında bulundurulmalı” diye konuştu.

Çocukların oyun oynadığı, uzun süre etkileşimde bulunduğu oyun parkları için uygulanması zorunlu olan resmi kurallara vurgu yapan Gezen, “Bunlar, oyun parklarının yapıldığı malzeme, malzemelerin tasarımı, zeminde kullanılan malzeme gibi çocukların güvenliğini ilgilendiren konularda uyulması gereken kurallar. İnşa edildikten sonra parkların belli aralıklarla kontrol edilmesi ve güvenliğinin temin edilmesi gerekmektedir. Parklarda yüksek gerilim elektrik direği asla olmamalı” diye konuştu.