İlk Doktoralı Matematikçimiz: Kerim Erim

Yeni İzmir Gazetesi’nden Eylül Sansür’ün haberine göre, ülkemizde matematik alanında doktorasını tamamlayan ilk matematikçi olan Kerim Erim, yükseköğretimde matematik eğitimini yaygınlaştırmıştır. Bunun yanında çağdaş matematiğin ve mekaniğin matematik esaslarını eğitim müfredatına dâhil etmiştir. Ayrıca Türkiye’de ilk defa matematik doktorası yöneten bilim insanıdır.

Erim, ünlü bilim insanı Einstein ile görüşmüştür. Bu görüşmeyi, “Einstein ile Bir Saat” adlı yazısında anlatmıştır. Kerim Erim’in matematik terimlerini Türkçeleştirme çalışmalarında aktif görev aldığı da bilinmektedir. Kurultay çalışmalarında seçilen terimler, günümüzde hala aktif olarak kullanılmaktadır. Değerli matematikçimizin asıl adı Abdülkerim olup 1 Şubat 1894 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. İlköğrenimini Halep’te, ortaöğrenimini ise kısmen evde kısmen de Hendese-i Mülkiye’de gördüğü derslerle tamamlamıştır. Yükseköğrenimine ise İstanbul’daki Yüksek Mühendis Mektebi’nde (İTÜ) devam etmiştir.

1914 yılında bu üniversiteden mezun olduktan sonra cebir alanında doktorasını yapmak üzere Almanya’nın Erlangen kentindeki Frederich-Alexanders Üniversitesi’ne kaydolmuştur. 22 Ağustos 1919 tarihinde “Über die Trägheitsformen eines Modulsystems” adlı doktora tezinin sözlü savunmasını yapan Erim’in tez danışmanı Prof. Dr. Ernst Fischer’dir (1875-1954). Ülkeye döndükten sonra Yüksek Mühendis Mektebi’nde matematik, analitik geometri, mekanik, kozmografya dersleri vermiştir. 1929’da aynı üniversitede doçent unvanını almıştır.

Fatma Zehra Hanım ile evliliğinden Arif ve Gülen adında iki çocuk sahibi olmuştur. Ayrıca dünyaca ünlü devlet sanatçımız Gülsin Onay’ın da dedesidir.

Uluslararası Sırfi ve Tatbiki Mekanik Kongresi’nin sekizincisinin İstanbul’da düzenlenmesi için büyük uğraş verir. Ne yazık ki yoğun hazırlıklar ve şeker hastalığı yüzünden kongreden bir ay önce kalp krizi geçirir. Açılış konuşmasını, O’nun adına Cahit Arf (1910 – 1997) yapar. Sadece kongrenin son gününe katılabilmiştir. Dinlenmek üzere Avrupa’ya gider; fakat dönüşte yine rahatsızlanır.

28 Aralık 1952 tarihinde hayata gözlerini yuman Erim’in mezarı Edirnekapı Şehitliği’nde yer alır.

Haber Merkezi