İşkoliklik hayatınızı esir almasın

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, işkolikliğin belirtileri hakkında bilgi verdi ve işkolik yaşamın neden olabileceği sorunlara dair açıklamalarda bulundu. İnsanlığın büyük kesimi için çalışmanın gerekli olduğunu dile getiren Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, ‘Yalnızca ekonomik kaygılar nedeniyle değil, bireyin üretkenliğe, sosyalleşmeye olan ihtiyaçları da psikolojik sağlamlık açısından mühim. Çalışma hayatı belirli dönemlerde daha yoğun. Yapılan işin doğasına göre bu dönemler değişir. Bireyin doğasına göre şekillenen iş temposundan söz ettiğimizde ise işkoliklik kavramı belirir’ diye konuştu.

İşkolik bireylerin, çalışma saatlerinin haricinde sürekli işe dair eylemlerde bulunduğunu dile getiren Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, ‘Ya çalışmaya devam ediyor ya işi ile ilgili aktivitelerde bulunur, işten uzak kaldığı anlardan hoşnut olmaz. İşkolikler işi ile özel hayatını dengelemekte zorlanır. Kendine vakit ayıramama, sosyal etkileşimin kısıtlı olması, iş dışında ilgi alanlarının olmaması, ruhsal veya fizyolojik sağlık sorunlarının ortaya çıkması gibi belirtiler kendini göstermeye başlar. Birey bu durumdan rahatsızlık duymayabilir, iş temposunu azaltmak için değişiklik yapmak istemez’ dedi.

Yoğun çalışan her bireyin işkolik olarak tanımlanamayacağını sözlerine ekleyen Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal şöyle devam etti: ‘Bazı işlerde görev tanımı gereği veya dönemsel olarak yoğunluk görülmesi normal. Belirli plana göre, hedefe ulaşmak amacıyla geçici olarak yaşanan yoğunluğu tolere etmek mümkün. Bir süre sonra birey normal hayatına dönmeyi arzular. İşkolik birey süresiz olarak çalışmaya dair kendi üzerinde zorunluluk hisseder ve işten uzak kaldığında huzursuzluk yaşayabilir.’

İŞKOLİKLİK, DUYGUSAL TÜKENME VE DEPRESYONLA SONUÇLANABİLİYOR

Daima işe odaklanmanın ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğuna dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, ‘İşkolikte hayatını idame ettirmek için çalışma zorunluluğu bir süre sonra işte başarılı olma beklentisi, başarıyı sürdürme arzusu, başarılı olamama kaygısı, rekabetin yarattığı stres gibi unsurlara dönüşür’ uyarısında bulundu.

Bireyin başarıyla elde edeceği ikincil kazançların işkoliklerin genellikle farkında olmadığı tetikleyiciler olduğunu vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, “Bireyin kendini gerçekleştirmeye dair yatırımı çalışmak olduğunda, hayatın dengesi bozulmaya başlar. Sosyal etkileşimden keyif alamayan birey zamanla izole yaşamaya yönelir, kişiler arası ilişkilerde, özellikle duygusal ilişkilerde sorun yaşanması beklenen bir durumdur. En nihayetinde duygusal olarak tükenmeye başlayan bireyde depresif belirtilerin ve uyku sorunlarının da baş gösterdiği görülür” şeklinde konuştu.

İş-yaşam dengesinin zaman içinde bozulmasıyla aile hayatında da memnuniyetsizlikler görüldüğünün altını çizen Bal, “Evle ilgili sorumlulukların aksaması, rollerin karışması, aile üyeleri arasında iletişim kopukluğu, önceliklerin değişmesi ve aile içi çatışmalar sürpriz olmaz. Bireyin kendine, bireysel ihtiyaçlarına vakit ayırması ve bunun yanında sosyal kaynaklardan beslenmesi hayat akışında aslında mümkün. İşkoliklik belirtileri gösteren kişiler birtakım değişikliklerle bu durumu yönetebilir. İş dışı kaynaklardan beslenmek motivasyonu arttıracağı için çalışma verimine katkıda bulunur. Planlı ilerlemek işleri kolaylaştırabilir. Haftayı önceden planlayarak İş zamanı, aile zamanı, bireysel zaman, sosyalleşme zamanı, spor zamanı gibi alanlara bölmek faydalı olabilir. Uyku, beslenme ve dinlenmeye yeterli vakit ayırmak önemlidir. Fiziksel dinlenmenin yanı sıra ruhsal denge de ihmal edilmemelidir, bazı bireyler bunu yalnız kalarak yapmayı tercih ederken bazıları ise aktif planlar içerisinde ruhunu besliyor olabilir. Bu noktada bireyin kendini tanıması ve ihtiyaçlarını fark etmesi önemlidir’ dedi.

ALTERNATİF İLGİ ALANLARI KEŞFEDİLEBİLİR…

Üretmekten uzak kalamayanlar için ilgi alanları edinmenin üretkenliğin farklı yönü olabileceğini hatırlatan Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, sözlerini şöyle tamamladı: “Birey iş haricinde keyif alacağı, sosyalleşeceği üretmeye devam edeceği yeni yollar keşfedilebilir. Kimileri için bu sanat dalı iken kimileri için toplumsal bir amacın parçası olmak gibi düşünülebilir. İşkolik olduğunu fark eden ve değişim isteyen birey benzer süreçlerden geçen meslektaşlarından, aile ve arkadaşlarından yardım isteyerek sosyal destekten fayda görebilir. Bireysel çaba ile beklediği sonuçlara erişemediğini düşünen birey söz konusu durumla başa çıkamıyor ise artık uzman desteği almayı düşünmelidir.”

HABER MERKEZİ