İt dirseğine dikkat!
İt dirseği nasıl oluşur ve hangi durumlar riski artırır ? Bu konu hakkında merak edilen tüm sorular ve yanıtlar haberimizde !
Halk arasında "İt dirseği" olarak da bilinen arpacık, göz kapağında sıkça karşılaşılan ve genellikle bakteri kaynaklı bir enfeksiyon sonucu oluşan küçük, ağrılı bir şişliktir. Her ne kadar zararsız bir rahatsızlık olarak görülse de, tedavi edilmediğinde farklı komplikasyonlara yol açabilir. Göz kapağındaki bu iltihaplı oluşum, yalnızca estetik değil, aynı zamanda sağlık açısından da çeşitli sorunlara neden olabilir.
ARPACIK NEDİR?
Arpacık, göz kapağında yer alan yağ bezlerinin iltihaplanması ile meydana gelir. Göz kapağında bulunan meibomius bezlerinin tıkanması ve içindeki sıvının birikmesi sonucunda bakteriler (genellikle stafilokok türü bakteriler) bu bezlerde çoğalmaya başlar. Bu durum, göz kapağında çıban ya da sivilce gibi kırmızı, ağrılı bir yumruya yol açar. Arpacık, genellikle göz kapağının kenarında, kirpiklerin dibine yakın bir bölgede görülür.
ARPACIK NEDEN ÇIKAR?
Arpacık, çeşitli faktörlerin birleşimi sonucu oluşur. Bunların başında, gözlere el teması ile bulaşan bakteriyel enfeksiyonlar gelir. Ayrıca, göz hijyenine dikkat edilmemesi, makyajla uyumak, kontakt lenslerin yeterince temizlenmemesi ve kirpik diplerinde kepek oluşumu gibi etmenler de arpacığa neden olabilir.
Arpacık oluşumunu tetikleyen diğer faktörler şunlar olabilir:
Sık El-Göz Teması: Özellikle ellerin temizlenmeden gözlere dokunulması, bakterilerin gözdeki bezlere ulaşmasına sebep olabilir.
Makyajla Uyumak: Göz makyajının temizlenmeden uyunması, gözyaşı bezlerinin tıkanmasına yol açabilir.
Kontakt Lens Hijyeni: Lenslerin temizliğine yeterince özen gösterilmemesi, enfeksiyon riskini artırır.
Bilefarit: Kirpik diplerinde oluşan kepeklenmeler veya iltihaplanmalar, göz kapağı bezlerinin tıkanmasına neden olabilir.
ARPACIK TÜRLERİ
Arpacık, iki ana türde ortaya çıkabilir:
İç Arpacık (İnternal Arpacık): Göz kapağının iç kısmında, meibomian bezlerinde oluşan arpacıklardır. Daha nadir görülen bu tür, genellikle daha ağrılıdır ve iyileşmesi biraz daha uzun sürebilir.
Dış Arpacık (Eksternal Arpacık): Kirpiklerin dibindeki yağ bezlerinde meydana gelir. Dış arpacıklar, daha yaygın olup, genellikle daha hızlı iyileşir.
ARPACIĞIN BAŞLICA BELİRTİLERİ ŞUNLARDIR
Göz Kapağında Şişlik ve Kızarıklık: En yaygın belirti, göz kapağında ağrılı bir şişlik ve kızarıklıktır.
Ağrı ve Sıkıntı Hissi: Enfeksiyon nedeniyle gözde rahatsızlık, yanma veya batma hissi oluşabilir.
Sarımsı Akıntı: Arpacık patladığında, irin benzeri sarımsı bir sıvı salınabilir.
Işığa Duyarlılık: Arpacık, gözde ağrıya ve ışığa karşı hassasiyete neden olabilir.
Gözde Ağırlık Hissi ve Sulanma: Arpacık, gözde aşırı sulanma ve ağırlık hissi yaratabilir.
Kirpik Diplerinde Kabuklanma: Bazen göz kapağının kenarında kabuklanma da görülebilir.
ARPACIK TANISI NASIL KONULUR?
Arpacığın tanısı, bir göz doktoru tarafından yapılan biyomikroskopi (göz mikroskobu muayenesi) ile konulur. Uzman doktor, göz kapağında oluşan şişliğin, yağ bezlerinin tıkanması nedeniyle meydana geldiğini tespit eder. Göz kapağındaki şişlik, dışarıdan bakıldığında genellikle beyazımsı bir uçla görülebilir. Bazı vakalarda doktor, parmakla göz kapağını muayene ederek şişlik ve sertliği hissedebilir.
ARPACIK TEDAVİSİNDE, GENELLİKLE AŞAĞIDAKİ YÖNTEMLER UYGULANIR
Sıcak Pansuman: Göz kapağına 5-10 dakika boyunca sıcak kompres uygulamak, tıkanan bezlerin açılmasına yardımcı olur. Bu işlem, enfeksiyonun iyileşmesini hızlandırabilir.
Kirpik Diplerine Masaj: Sıcak pansuman sonrası, bebe şampuanı ile göz kapağına nazikçe masaj yapılarak kirpik dipleri temizlenebilir.
Antibiyotik Damla ve Merhemler: Enfeksiyonun yayılmaması için, doktor tarafından reçetelenen antibiyotikli göz damlası veya merhem kullanılabilir.
Tedavi Süresince Göz Hijyeni: Arpacık tedavi edilene kadar, göz makyajı yapılmamalı ve kontakt lens kullanılmamalıdır.
Tedavi edilmezse, arpacık kistleşip sertleşebilir ve "şalazyon" adı verilen durumu yaratabilir. Şalazyon, tedaviye dirençli bir kistleşme olup, cerrahi müdahale gerekebilir.
ARPACIK NASIL GEÇER?
Arpacık tedavisinde sıcak kompres önemli bir rol oynar. Göz kapağına ılık bir bezle yapılan kompres, tıkalı yağ bezlerinin açılmasını teşvik eder. Ayrıca göz hijyenine dikkat edilmesi, gerektiğinde antibiyotik tedavisi kullanılması ve lenslerin hijyenine özen gösterilmesi arpacığın iyileşmesine yardımcı olur. Arpacık kendi kendine iyileşse de, tedavi edilmezse şalazyon riski artar.
ARPACIK HAKKINDA SIK SORULAN SORULAR
Arpacığa Ne İyi Gelir? Ilık kompres yapmak, arpacığın iyileşmesinde en etkili yöntemlerden biridir. Ayrıca antibiyotikli ilaçlar da tedaviyi hızlandırabilir.
Arpacık Kendi Kendine Geçer Mi? Arpacık bazen kendi kendine geçse de, tedavi edilmediği takdirde kistleşme ve şalazyon riski oluşabilir.
Arpacık Ne Kadar Sürede Geçer? Arpacık tedaviyle birlikte genellikle bir hafta içinde iyileşir. Ancak tedavi edilmezse daha uzun süre devam edebilir.
Arpacık Tedavi Edilmezse Ne Olur? Tedavi edilmediğinde, arpacık şalazyon veya daha ciddi bir enfeksiyona dönüşebilir. Şalazyon, kalıcı şişliklere yol açabilir ve cerrahi müdahale gerektirebilir.
ARPACIK BULAŞICI MIDIR?
Arpacık bulaşıcı bir hastalık değildir. Ancak, enfekte olmuş bölgeye dokunarak ellerin temizlenmeden başka bir yere bulaşması engellenmelidir.
ARPACIK ÇIKMAMASI İÇİN NE YAPILMALIDIR?
Ellerin Yıkandığından Emin Olun: Ellerinizi sık sık sabun ve su ile yıkayın.
Makyajı Temizleyin: Göz makyajını gece yatmadan önce temizleyin.
Kontakt Lenslere Dikkat Edin: Lenslerinizi temiz tutun ve hijyen kurallarına uyun.
Sıcak Pansuman Yapın: Önceki arpacık sorunlarından sonra göz kapaklarına düzenli sıcak kompres uygulayın.
Sonuç olarak, arpacık, genellikle basit ve kısa sürede tedavi edilebilen bir rahatsızlık olmasına rağmen, ihmal edilmesi durumunda daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Erken teşhis ve tedavi ile arpacık, iz bırakmadan iyileşebilir. Eğer arpacık belirtileri geçmezse veya şiddetlenirse, bir göz doktoruna başvurmak en doğru adımdır.