İzmir'den dünya markası çıkarmak istiyor

Ekonomik gelişimin anahtarı olarak kabul edilen çok ortaklı şirketler, İzmir’de denendi. Birkaç tanesi kuruluş amacından uzaklaşarak faaliyetini sürdürse de büyük kısmı başarısız oldu. İzmir Sanayici ve İş İnsanları Derneği Başkanı Hüseyin Cengiz, dernek olarak bu konuda çalışma yaptıklarını, sürdürülebilir projeler hazırladıklarını açıkladı. Cengiz, mayısta düzenleyecekleri Uluslararası İşletme Kongresi’nde bunun da gündeme geleceğini ve uzmanlarla, akademisyenlerle rapor hazırlayacaklarını vurguladı.

İzmir’in merkezi iktidardan uzak kaldığını, kendi dinamiklerini hayata geçirmekte zorlandığını söyleyen İZSİAD Başkanı Cengiz, “Çok ortaklı şirket modeli ile ilgili birkaç iyi örnek var. Sorun sürdürülebilir yapı kurulamaması. Yapılabilir. İzmir’de aydınlık beyinlerin, ufku açık insanların biraraya gelip, jeopolitik anlamda iyi noktadaki şehrin daha iyi yerde olması gerekiyor. Tarihin boyu ticaretin merkezinde olan İzmir’in hakettiği yerde olmadığını, potansiyelini kullanamadığını düşünüyorum. Ekonomik ve politik programa ihtiyaç var. Merkezi iktidarla uzak kaldık, kendi dinamiklerimizi hayata geçirmekte zorlandık diye düşünüyorum. Birşeyler başlıyor ama sürdürülebilir olmaktan çıkıyor. Bu sadece İzmir ile ilgili değil. Ortaklıkları sürdürmek çok zor. Yeni dönemde doğru ortaklıklar kurabilirsek, kafamızda İzmir’e yakışır markanın oluşması için İzmir iş dünyasını biraraya getiren  birkaç çok ortaklı proje var.  Dünya markamız yok. Dünyada bilinen İzmir markası yaratmamız lazım. Sürdürülebilir işler yapılabilir. Mayıs 2025’te düzenleyeceğimiz Uluslararası İşletme Kongresi’nde  bunlar da ele alınacak, konuşulacak. Neler yapılacak? Nerdeyiz, İzmir’in olması gereken yer neresi. Bunlara bakacağız” diye konuştu.

SÜRDÜRÜLEBİLİR YATIRIMLAR İÇİN TÜM OLANAKLAR VAR

İzmir’in bereketli bir havza olduğunu hatırlatan Hüseyin Cengiz, “Turizm, tarım, sağlık, sanayi, liman, herşey aynı anda bile yapılabilir. Hammaddeye de ulaşıma da yakınız. İnsan yapısı çok iyi. Pek çok beyaz yakalı İstanbul’a göre yarı yarıya düşük maaş almayı göze alıp İzmir’de yaşıyor. Bunu şans olarak görmeliyiz. Teknoloji yoğun yatırımlar yapılabilir. Gençlerin ilk yaşamak istediği şehir. Silikon vadisi gibi proje olabilir. Çip üretimi yapılabilir. Ağır, bacalı sanayiye gerek yok. Ya marka yaratıp onun üzerinden değer katmak lazım yaa da yüksek teknoloji üstleri yaratmak lazım. Biz geçmişin başarısız projelerini unutup, yeni umutla, yeni döneme başlamak istiyoruz.  Umudumuzu tüketmeyelim” dedi.

Cengiz, şöyle konuştu; “Yüksek Teknoloji Enstitüsü, teknoloji alanında  iyi işler yapmaya hazırlanıyor. Üniversitemizin başlarında vizyoner isimler var. Yıllarca yapılamayan üniversite-sanayici işbirliğinin İZSİAD ile hayat bulacak. Yönetim olarak yaklaşımımız böyle. Akademisyen Prof. Dr. Sabri Erdem genel sekreter olarak derneğimizde göreve başladı. Bu üniversite -sanayi işbirliğinin ete kemiğe bürünmüş uygulaması olarak görülsün isterim. Hükümetin de bu çabaları desteklemesi gerekiyor. Manisa ile aynı noktada olmalıyız. Aslında karşılaştırma yapmak istemiyorum. Günün sonunda İzmir’in katma değerli ürünü yakalayabilmesinin yolu bir şekilde devletin destek vermesinden geçiyor.”

KONU TAMAMEN PSİKOLOJİK

Batı Anadolu Sanayici ve İş  İnsanları Dernekleri Federasyonu Başkanı Semiha Güneş İzmir’de çok ortaklı şirketlerin kalıcı olmamasını psikolojik nedenlere bağladı; “Biz İzmirliler bireysel insanlarız. Geniş düşünmeye açık değiliz. İzmir medeni bir şehir ama bu konuda tutucu. Mutlaka birleşmek lazım. Ama birleşilirken koşulları baştan düzgün koymak lazım. Bunu BASİFED’de yapıyoruz” dedi. 

İZMİR’DE ÇOK ORTAKLI ŞİRKET DENEMELERİ

EGS HOLDİNG: Konfeksiyon sektöründe faaliyet gösteren Egeli firmalar kurdu. Lojistik, turizm ve bankacılık alanındaki yatırımlarla büyüdü. EGSBank batınca, holding de küçüldü ve kapandı.
ELDA A.Ş. : Ege’de elektrik dağıtımının özelleştirme ihalelerine katılmak üzere İzmir Ticaret Odası üyeleri tarafından kuruldu. İhalelerde başarılı olamayınca başka alanda yatırım yaptı. İzAir, Efe Rakı’yı kurdu. Markaların başarıya ulaşması üzerine İzAir’i Pegasus, Efe Rakı’yı da Mey Grubu satın aldı.
ENDA A.Ş.: Elektrik dağıtımı özelleştirme ihaleleri için kuruldu. Bu hedef gerçekleşmeyince alternatif enerji alanlarında faaliyet göstermeye başladı. GES ve RES projeleri gerçekleştirdi. 
GÜÇBİRLİĞİ HOLDİNG: İzmirli iş insanları kurdu. Basmane Meydanı’nda yatırımı başlayan katlı otopark ve iş merkezi projesi mahkeme kararına takılınca iflas sürecine girdi. 
KİPA A.Ş.: İzmir’in ilk grossmarketini kurdu. Kipa, Migros satıldı, Kent Hastanesi kuruldu. Hastane de başarılı olunca İngiliz sağlık grubuna satıldı ve oluşum dağıldı.
SHARPA A.Ş.: Organik gıda mağazaları zinciri kurmak üzere İzmirli iş insanları kurdu. Açılan üç mağaza da başarılı olamayınca iflas etti.