İzmir'de konut sorununa iki somut çözüm

İzmir’de 1984’den beri uydu kent projeleriyle uygun koşullarda konut üreten Ege Yapı Kooperatifleri Birliği Ege Koop’un Genel Başkanı Hüseyin Aslan, kangren haline gelen konut sıkıntısı için iki somut çözüm önerisi sundu. Ege Koop olarak 12 ilçede 12 farklı proje ile 5 milyon metrekare alanda 30 bin konut ürettiklerini anlatan Aslan, “150 bin kişinin barınma sorununu çözdük. Bünyemize aldığımız 200 kooperatifle yaptık. Dar gelirlinin konut sahibi olmasının iki yolu var. TOKİ’nin asli görevi olan konut üretimine dönmesi ve belediyelerin kooperatiflere arsa tahsis etmesi” dedi.

Ege Koop’un kar amacı olmayan, demokratik kooperatifler birliği olduğunu hatırlatan Hüseyin Aslan, “İnşaat firması değiliz, dolayısıyla Ege Koop kentleşme için ilgilenmemiz gereken bir kurum 12 uydu kent yaptık. Bizim adını verdiğimiz, mahalleye dönen projeler bunlar. Villakent projemiz Villakent Mahallesi. Egekent’te 5 tane mahallemiz var. Körfezevleri projesi Körfezevleri mahallesi oldu. Bu projeleri yaparken belediyelerden de siyasi iktidarlardan da destek almadık. Kendi imkanlarımızla kentler kurduk. Ege Koop’un kurduğu kentler yok diye düşünün modern yerleşim alanları kalmıyor. Oralar gecekonduydu. Egekent’leri yaparken, o bölgede bir tane konut yoktu. Kooperatifin ortağı biliyor ki her yıl genel kurul var, yönetimi değiştirebilir. Demokratikleşmeye katkı sunuyoruz. Ama kooperatifler hep öcü gibi gösterildi. Koperatifleşmenin yolu kapatıldı. Kooperatifler Kanunu şu anda tam bir ceza kanunu. Kurulmasın isteniyor” diye konuştu.

“KONUT SORUNU BELEDİYELERİN ASLİ GÖREVİ OLMALI”

Konut sorunun önüne geçilsin isteniyorsa, şehrin planlı gelişmesinin yerel yönetimlerin asli görevi olması gerektiğini vurgulayan Egekoop Genel Başkanı Aslan, “Konut sorununu onlar çözmeli” dedi.

“İzmir’de arsa sorunu var diye yıllardır bağırıyoruz. İzmir’de arsa sorunu var, arsaları birkaç mafya ele geçirmiş. Ortam mafyavari” diyen  Aslan, ortamın yüzde 50 kat karşılığı projelere girmeye uygun olmadığını açıklayarak, şunları söyledi; “Girersek, 2 ev parası almamız lazım. 1’i ev, 1’i arsa sahibine. İzmir’de ciddi barınma sorunu, dolayısıyla kent yoksulluğu var. Belediyeler başka bir şey konuşmasa iyi olur. Barınma sorunu, deprem. Altyapı yapmak ayrı şey ama depreme karşı önlem çok daha önemli. Yerel yönetimler 100 gününü doldurdu. Önümüzdeki dönem bize kentleşme, gecekondulaşma, toplu konut, arsa üretimi konusunda bize planlarını açıklamalı. Dar gelirlinin ev sahibi olmasının tek yolu kooperatifler. Belediye arsayı versin ben yaparım konutu. Evin maliyeti 1,5 milyonsa, bir 1,5 milyon da arsaya gidiyor. O yüzden belediyenin arsa tahsisi yapması lazım. Avrupa Birliği’nden ciddi krediler kullandık ama destek bulamadık. Arkası gelmedi. Cemil Tugay bu konuda hassas. Bu konuları aday olmadan önce anlattık. Ege koop ile Büyükşehir arasında bir çalışma olacak. Şehir merkezine sürekli gökdelen yapılıyor. Bu konut yapmak değil. Konutların yüzde 60’ı depreme dayanıklı değil. Bugün krediyle konut alma imkanı kalmadı. Aldığın paranın 3 katını ödüyorsun. 80’li yıllardaki toplu konut politikaları uygulansa sorun çözülecek. Devletin görevi bu. Sosyal devletin üç temel görevi var. Eğitim, sağlık, güvenlik. Hiçbirini yapmıyor. Nerde sosyal devlet. Belediye başkanlarının deprem, sosyal konut, uydu kent, kentsel dönüşümle ilgili çalışma yapmalı, proje üretilmeli.”

TOKİ KURULUŞ AMACINA GERİ DÖNSÜN

Ege Koop Genel Başkanı Hüseyin Aslan, “TOKİ mevcut kaynaklarını konut üretimi için kullansa, başka kaynağa gerek kalmaz. Türkiye’nin ihtiyacını karşılar. Yeter ki TOKİ köprü, baraj, kamu binası yapmayı bıraksın, lüks villaları bıraksın. Toplu konut yapsın. Devlet kredi vermiyor. TOKİ kurulduğunda o zaman ev maliyetinin yüzde 70’ini kurum kredi olarak veriyordu. Şimdi kurum yap-satçılık, köprü, yol yapıyor ama toplu konut yapmıyor. Oysa onun görevi toplu konut yapmak. Türkiye’de büyük bir kaynak var. Türkiye bu kaynakla sorunu aşar” diye konuştu.

“UYDUKENTLERİ YAPARKEN BELEDİYELERDEN ALTYAPI DESTEĞİ BİLE ALMADIK”

Ege Koop olarak projelerini yürütürken belediyelerden altyapı konusunda bile destek alamadıklarını hatırlatan Aslan, şunları söyledi; “Villakent bölgesinde artık arsa üretme imkanı kalmadı. Villakent projesini yaparken 5 milyon metrekareyi imara açtık. 2’sini kullandık, 3’ü belediyede kaldı. Değerlendiremediler. Şimdiki başkan o arazileri sattı, o parayla hizmet üretti. Villakent yapılırken, oranın yolu yoktu. Araziye ilk bakmaya giderken at arabası ile gittik. O dönem çok karşı çıkanlar oldu. Ama bugün en çağdaş projelerden biri oldu. Sadece konut yapmadık ki 150 km yol, 250 km altyapı yaptık. Villakent’te arıtma tesisi yaptık belediyeye devredemedik. Mahkeme kararı ile devredebildik. Dörtmevsim konutlarını yaptık Güzelbahçe’de. 800 metreden suyu 5 senede getirdi. Biz getirelim dedik izin vermedi. Tek saatlik ortak su için başvurduk, bireysel abonelik için başvuruları yaptık. Paraları yatırdık, yapmadığı altyapının parasını da aldı. Ama abonelikleri açmıyor. Kocaoğlu’ndan beri devam ediyor. Tunç Soyer zamanında da çözemedik. İZSU parasını da aldı ama bireysel abonelik açamıyoruz. Cemil Tugay, kentleşme, insanları konut sahibi yapma konusunda kararlı. Kutluyorum, yanındayız. Belediye bize arsa tahsisini şartlı yapsın. Hiç evi olmayan vatandaş projeye dahil edilsin. Dar gelirli, hiç konutu olmayanlara konut yapalım. Belediye arsa tahsisi yaparsa, hiç konutu olmayanlara yönelik konut projeleri yaparız. İzmir’de en az 5 yıldır oturan, ev sahibi olmayanlar yararlanabilir. Gökdelen yapılırken, inşaat yapılırken planlama bütünlüğü yok. Bir yandan gökdelen yapılırken, karşısına, yanına 5 katlı yapılabiliyor. En büyük iyilik bu kentin 50 yıllık bölgesel planlamalarını yapmaları lazım. Her semte göre planlama yapılmalı. Plan bütünlüğü olmalı.”

“KENTSEL DÖNÜŞÜM ÇALIŞTAYI YAPILSIN”

İzmir’de kentsel dönüşüm konusunda da söz eden Aslan, “İzmir’de yapı hastalığı var. Binalar hasta. 60 bin depreme dayanıksız bina var. Bunu ben söylemiyorum TÜİK, Sayıştay söylüyor. Önce oturup bunu tartışalım. Kentsel dönüşüm politikası belirlenmeli. Bunun için yetkili kurumlarla çalıştay düzenlensin. Ona göre uygulamaya geçilmeli. Kentsel dönüşümler ada bazında yapılmalı. Tugay’a gönderdiğimiz projeler arasında bu da var. Kentsel dönüşümde vatandaşla mutlaka anlaşılmalı. Kimse mağdur edilmemeli. Türkiye’de imar yapma yetkisi 12 kurumda birden var. Sadece belediyelerde olmalı. Karayollarının bile imar yapma yetkisi var. Tüm bu yetkiler alınmalı, imar yapma yetkisi sadece belediyelere verilmeli” diye konuştu.

“MUHALEFETİN KONUT POLİTİKASI OLMALI”

Aslan, CHP’ye bir öneride de bulundu; “Muhalefet bir konut politikası hazırlamalı. Asli görevi bu olmalı. CHP’nin iktidara geldiğinde nasıl bir konut politikası, kentleşme politikası, deprem politikası ne olacak bunu merak ediyorum. Dar gelirli nasıl ev sahibi olacak? Hazine arazilerinde toplu konutlar kurulması muhalefetin seçim vaadi olarak sunulabilir.”

ASLAN, CEMİL TUGAY’A ÖNERİLERİNİ SUNDU

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın kendisinden talep ettiği konut sorununa yönelik proje ve çözüm önerilerini sunan Ege-Koop Genel Başkanı Hüseyin Aslan “Her meslekten konusunda uzman yaklaşık 30 kişiden oluşan Danışma Kurulu ile birlikte 40 yıldır İzmir Büyükşehir Belediyesi ile işbirliği halinde projeler üretiyoruz. Türkiye’de ilk defa Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi garantörlüğünde Avrupa Konseyi Sosyal Kalkınma Fonu’ndan üç kez iki milyar 215 milyon dolar kredi kullandık. Ama artık aynı koşullar yok. Konut fiyatlarının yüksek olmasının en büyük nedeni arsa bulunmaması. Menemen’de dahi yüzde 50 kat karşılığı isteniyor. Ucuz arsa olursa, belediye de altyapı desteği verirse, bence sorun kökten çözülür. Örneğin, Ulukent civarında İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ait imarlı beş-altı bin konutluk arazi var. Konut sorunu çözülmezse, şehrin içinde çadır kentler kurulmaya başlar, hatta başladı bile” dedi.

Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, Ege-Koop’un başarılı çalışmalarını yıllardır yakından takip ettiğini, Ege Şehir Planlama ile İzmir’ de yeni yerleşim alanlarının yaratılması konusunda çalıştıklarını söyledi. Tugay, “Halkımızın konut sahibi olması için çaba gösteriyorum. İzmir’de yüksek fiyatlı konutlar yapılıyor. Alt gelirli vatandaşımızın ev sahibi olmasını kolaylaştıracağız. Geçtiğimiz günlerde Menderes ilçesine gittim. İlk sözüm toplu konut için uygun alanınız var mı sorusu oldu.  Ne yazık ki, Büyükşehir’in kentsel dönüşüm projeleri dışında, Ege-Koop’ un yaptığı gibi yeni uydu kentler girişiminden vazgeçilmiş. ‘Belediye müteahhitlik yapsın’ demiyorum ancak bir gerçek var. Avrupa’ da fonlar yaratılıyor, belediyelere veriliyor, konut yapması sağlanıyor. Yeni bir bilgim edindim. Mesela Londra’nın imar planları yok. Her bir parsel için ayrı imar planı oluşturuluyor. Ege-Koop ile birlikte ortak projeler yapabiliriz. Öncelikli işim planlama çalışmasını hayata geçirmek olacak.  Torbalı ve Menemen’de uydu kentler hayata geçirilebilir. İzmirlinin konut sorununu çözmek en büyük hayalim. Bu konuda gereken ne varsa Ege-Koop ile birlikte yaşama geçirebiliriz” diye konuştu. 

BALÇOVA MAĞDURLARINA MÜJDE VERDİ

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, yıllardır müjde bekleyen Balçova arsa mağdurlarıyla ilgili son gelişmeleri aktardı; “Evrakların bakanlıktan imzalanıp geri gönderilmesini bekliyoruz. Balçova Başkanımız, bakanla görüşmeye gitti. Ankara onaylarsa bir aşama daha bitmiş olacak. Belgeleri olanların parselasyonu ile teslim edilir, olmayanlarla ilgili yeni çözüm arayışına gideceğiz” dedi.

HABER MERKEZİ