Kadınlar moru anlatıyor

Yeni İzmir Gazetesinden Şaha Çimen’in haberine göre, Kadın mücadelesinin ana sembollerinden olan mor, taşıdığı anlamlar, verdiği mesajlar nedeniyle kadınlar üzerinde büyük bir etki yaratır.

Tarihin ilk feministi kabul edilen isyanın kadını Lilith’in rengi olan mor, günümüz dünyasında da kadınlar için en çok tercih edilen renklerin başında geliyor.

Bugün kadın haklarına dair örgütlenmiş herhangi bir toplumda veya yürüyüşlerde pek çok rengin yanı sıra mor en ön plandadır.

Peki, bunun nedeni nedir? Moru kadınlar için bu kadar önemli kılan esas detaylar nelerdir önce ona bakalım;

Morun tanımlamalarına baktığımızda kimisi için bereket kimisi için yardım kimisi için asalet kimisi için zenginlik kimisi için gösteriş kimisi için mücadele kimisi de için isyanı çağrıştırır.

İsyan ediyor

Öyle ki tarihin ilk feministi olan Lilith de zamanında Âdem’e secde etmeyerek isyan bayraklarını çektiği için morun simgesi hale gelmiştir. Bu Lilith’in morla bütünleşmesinin esas nedeni de ten renginin moru andırmasından kaynaklıdır.

Tarihteki ilk isyankâr kadın olan Lilith’in ten renginin mor olmasından dolayı kadınlar onu örnek alarak moru hayatlarının merkezlerine yerleştirmişlerdir. Kadınlar moru sahiplenmelerinin bir nedeni budur.
Kelimenin kökenine baktığımızda da morun kadınlar için bu kadar önemli olmasının nedenini anlayabiliyoruz.

MENEKŞE VE ŞİDDET

Latince mor anlamına gelen Violenti, şiddet anlamına gelen ‘violentia’ ve tecavüz etmek anlamına gelen ‘violare’ kelimeleriyle de ortak kökene sahip. İngilizce’deki şiddet anlamına gelen ‘violence’ de öyle. Bu kelimelerin hepsi Latince menekşe anlamına gelen aynı zamanda mor rengi nitelendiren “viola”dan türetiliyor.

Tabanında şiddet ve tecavüzün olduğu bu rengin aslında kadınlar için neden bu kadar önemli olduğunu buradan da anlayabiliyoruz. Çünkü kadınlar tarih boyunca şiddette ve tecavüze maruz bırakılan canlılar olarak karşımıza çıkıyor. Şiddet gören kadınların yüzünde olan renk de tam olarak moru çağrıştırıyor.

Araştırmacı Braem’in yaptığı testler sonucunda sosyal başkaldırı hareketlerinde yoğun olarak mor rengin tercih edildiği gözlemleniyor.
Bu araştırma da yine morun kadınlar için önemini ortaya çıkarıyor.

Literatürü bir daha taradığımızdaysa mor renginin zenginliği, asalet lüks ve ihtişamı çağrıştırdığını görürüz. Kadınların da özellikle asalet, ihtişama verdiği önemi göz önüne aldığımızda neden moru seçtiklerini anlayabiliyoruz.

Şimdiye kadar mor renginin tarihteki yerinden kadınlar için geçmişte ne anlamlar taşıdığından bahsettik. Şimdi gelelim moru kadın için bu kadar önemli kılan asıl sebepleri onlardan duymaya.

Seferihisarlı kadınlar morun kendileri için neden bu kadar önemli olduğunu, onlara ne çağrıştırdığını ve kadın hareketlerinin temelinde neden mor renginin olduğunu anlattılar.

‘ZENGİNLİĞİN TİMSALİ’

Mor renk için Nefise Nilgün Yadeli, konuyla ilgili şöyle konuştu:

“Morun benim için bir anlamı var. Lions Kulübü’nde çalışırken öğrendim. Mor bundan önce çok tercih ettiğim bir renk değildi. Ama sonradan öğrenince neyi ifade ettiğini moru da kullanmaya başladım. Yıllar öncesinde hiçbir kumaşta renk yokmuş. Çünkü kumaşları ve iplikleri boyamayı bilmiyorlarmış. İlk buldukları renk Lübnan’da istiridye kabuklarının içinden elde edilen mor rengiymiş. O yüzden çok zor elde edilir. Bundan dolayı sadece zengin ve asiller ilk kullanabilirmiş mor rengi. Bir de zamanla yanına sarı renk yanına konulmuş. Her zaman mor asalet, sarı zenginliktir derler. Liyons Kulübü’nün esası budur. Renkleri de mor ve sarıdır. Onun için mor zenginlik derler. Mor para çantası kullanın paranız eksik olmaz diye bir söylenti de duydum. Kadınların moru sahiplenmesinin altında asalet ve zenginliğin olduğunu için sahipleniyorlar”

‘ŞİDDETİN RENGİ’

Hayriye Or, morun şiddeti temsil ettiğini belirterek, “Kadının yüzündeki morluklar da tıpkı mor rengi gibidir. Kadınlar uygulanan davranışlar, yapılan haksızlıklar ve az önce de dediğim gibi şiddettir mor. Tüm bunların temsili olduğunu düşünüyorum. O yüzden morun ben de anlamı çok büyük. Onun dışında mor renginin kadının var olma gücü olduğunu düşünüyorum” dedi.

‘BEREKET VE ŞANS’

Aslen Hatay Antakyalı olan ama şimdilerde Seferihisar’da yaşamakta olan Nazife Nurhan Belal, mor kendisi için ifade ettiği anlamı şöyle açıklıyor:

“ Morun benim için anlamı var. Morun bereket, şans getirdiğine inanırım”

Morun kadınlar için bu kadar önem arz etme nedeninden de bahseden Nazife Nurhan Belal,

“Her halde karşı tarafın düşüncesiyle ilişkili. Mor dediğiniz zaman daha albenili oluyorsunuz. Daha gösterişli ve güzel oluyor. Biz kadınlar zenginliği erkeklerden herhalde biraz daha çok seviyoruz. Onun da etkisi olabilir” dedi.

‘FEMİNİZM’

Seferihisar’ın en eskilerinden olan emekli mimar Ümit Alan morun kendisi için bir anlamı olmadığını şöyle açıkladı:

“Morun kraliyet rengi olduğunu düşünüyorum. Benim şahsen mora özel bir ilgim yok. Ama güzel bir renk. Feminizmin rengi olarak kullanıyor genelde ama her renk feminizm.”

Seferihisar üretici kadınlar derneğinin bir üyesi olan Nalân Yeşer, mor renginin kendisi için özel bir anlamı olmadığını ancak kasveti çağrıştırdığı söyleyerek

“ Kadınların moru sahiplenmesinin sebebi belki ten rengine uyuştuğu içindir. Eşyalarda da çok güzel duran bir yer. Koltukta, perdede… Bu rengi çok kullanıyorum ben. Mor krem rengiyle de yakışıyor” dedi.

‘Mor kalıplaşmış bir renk’

Seferihisar’da kalıcı makyaj uzmanlığı yapan Ceylan Demirkantoğlu, mor renginin kendisi için çeşitli anlamlara geldiğini ifade ederek bunları şöyle anlatıyor:

“Mor renk bir kere bana baharı hatırlatıyor. Aşkı, yeniden sevebilmeyi, güzelliği hatırlatıyor. Sanki bir bahçenin içerisinde kuşların sesleriyle dans etmeyi hatırlatıyor. Bence bakış açısına göre de anlamı değişen bir renk. Bence herkesin yaşaması gereken bir renk. Mor denince aklımıza şiddet geliyor. Mor denince eziyet geliyor. Mor denince akla eziyet, şiddet gelmemeli. Neden kırmızıya o şekilde bakmıyoruz? Kırmızı da eğer normal bir bakış açımız olsa kan rengi. O da ayrı bir şiddet ayrı bir şiddet çağrışıyor ya da sarı nefret anlamına geliyor çoğu insan da mesela. Bence mor şimdilerde kalıplaşmış bir renk”

HABER MERKEZİ