Kahveye gelen zamlar anında değil, Bir yıl sonra cebimizi yakıyor!
Kötü hava koşulları ve stok krizleri nedeniyle hızla artan kahve fiyatları, tüketiciye hemen değil yaklaşık bir yıl içinde yansıyor. FAO'nun raporu, kahve fiyat şokunun yıllar boyu süreceğini ortaya koydu.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından yayımlanan son rapora göre, dünya genelinde yaşanan olumsuz hava koşulları ve kahve üretimindeki daralma, çiğ kahve fiyatlarını uçurdu. 2024 yılı boyunca Arabica kahvesi %70 değer kazanırken, 2025’in başından bu yana yüzde 20’nin üzerinde ek artış yaşandı. Fakat tüketiciler bu artışı hemen hissetmiyor; zamların market raflarına yansıması neredeyse bir yıl sürüyor.
KAHVE ZAMMI TÜKETİCİYE NE ZAMAN YANSIYOR?
FAO’nun araştırmasına göre, Avrupa Birliği'nde kahve fiyatlarındaki artışın yüzde 80’i 11 ayda, ABD'de ise 8 ayda tüketicilere yansıyor. Yani kahve sevenler için fiyat artışı, üretim maliyetleri yükseldikten çok sonra etkisini gösteriyor. Üstelik FAO, bu sürecin birkaç yıl boyunca fiyatlarda dalgalanmaya neden olacağını da vurguluyor.
Kahve fiyatlarının perakende raflarına gecikmeli yansımasının temel nedenleri arasında nakliye, kavurma, paketleme ve sertifikasyon maliyetleri yer alıyor. Yani kahve fiyatı sadece çekirdek maliyetiyle değil, tedarik zincirindeki pek çok ek maliyetle şekilleniyor. Bu nedenle ham çekirdek fiyatları uçsa bile, raflara gelen zam daha sınırlı oluyor. Ancak uzun vadede toplam artışın kaçınılmaz olduğu belirtiliyor.
ÜRETİCİ ÜLKELERDE ÇİFTÇİNİN GELİRİ YÜKSELİYOR MU?
Kahve fiyatlarındaki artışın, üretici ülkeler için beklenen kazancı sağlamadığı da dikkat çekiyor. FAO verilerine göre, çekirdek fiyatları Etiyopya’da %17,8, Kenya’da %12,3, Brezilya’da %13,6 ve Kolombiya’da %11,9 artmış olsa da, bu oranlar uluslararası borsalardaki (ICE) artışların oldukça gerisinde. Yani tarladaki üretici, artan kahve fiyatlarından beklenen kazancı sağlayamıyor.
