Metal fiyatları düştü, ihracat endeksi geriledi

Temmuz ayında çalışma gün sayısının normalleşmesiyle önemli bir artış gösteren endeks, ağustos ayında dalgalanmaların etkilerinin ortadan kalkmasıyla kendi dinamiklerine dönerek durağan bir sürece girdi. Metal Sanayi İhracat Miktar Endeksi, ağustos ayında sınırlı ölçüde gerileyerek 138,0 puandan 136,3 puana indi. İhracat Değer Endeksi de miktardaki sınırlı düşüşe bağlı olarak geriledi ve 164,1 puandan 160,2 puana düştü. İhracat birim fiyatlarında da çok sınırlı bir düşüş yaşandı. Ortalama ihracat birim fiyatları temmuz ayında 4,44 dolar/kg iken, ağustos ayında 4,39 dolar/kg olarak gerçekleşti. İhracat rakamlarının hammadde fiyatlarına paralel hareket ettiğini ifade eden İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, “Türkiye’de bir Londra Metal Borsası'na (LME) bağlı deponun açılması, finansal rahatlık sağlayacak ve stratejik ürünlerin stoklanmasında avantaj yaratacaktır.” dedi. Tecdelioğlu ayrıca, farklı kur desteği ve sektör bazında teşviklerle mevcut pazarların korunması gerektiğini belirtti.

Türkiye metal sanayi ihracatında önemli bir gösterge olan “TR-METALENDEKS” Türkiye Metal Sanayi İhracat Endeksi'nin ağustos ayı sonuçları açıklandı. İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) tarafından hazırlanan bu endeksin ağustos ayındaki performansı, küresel ekonomideki durgunluğun ve jeopolitik risklerin etkilerini yansıtıyor. Endeks sonuçlarına göre; temmuz ayında çalışma gün sayısındaki normalleşmenin etkisiyle endekste gözlenen artış, ağustos ayında yerini durağan bir seyre bıraktı. Çalışma günlerindeki dalgalanmaların yarattığı etkilerin tamamen ortadan kalkmasıyla TR-METALENDEKS, kendi iç dinamiklerine döndü ve normalleşme sürecine girdi. Ancak, küresel ekonomide durgunluğun en fazla hissedildiği aylardan biri olan ağustos ayında metal fiyatları zayıf kaldı ve siyasi, jeopolitik risklerin baskısı arttı. Bu olumsuz koşullar altında TR-METALENDEKS durağan seyrederken, alt endekslerde sınırlı düşüşler görüldü.

İHRACAT PAZARLARINDAKİ DURGUNLUK ENDEKS PERFORMANSINI SINIRLIYOR

Temmuz ve ağustos ayındaki öncü göstergeler değerlendirildiğinde, 2024 yılının üçüncü çeyreği dünya ekonomisinde büyüme beklentilerinin gerisinde kaldı. Küresel ekonominin yalnızca yüzde 2,5 büyüdüğü tahmin ediliyor. Enflasyondaki düşüşle birlikte faiz indirimleri yapılması ve dünya ticaretinin yeniden büyüme trendine geçmesi bekleniyordu. Ancak enflasyonun katılaşması nedeniyle faiz indirimleri ötelendiği, bunun da ekonomik toparlanmayı geciktirdiği belirtildi. Dünya mal ticaretinin de bu gelişmeler ışığında ikinci çeyrekte yüzde 1,5 daraldığının açıklandığı sonuçlara göre, yılın son çeyreğinde toparlanma beklenmekle birlikte, jeopolitik gerginlikler, savaşlar ve seçimler gibi faktörler bu süreci olumsuz etkilemeye devam ediyor.

FAİZ İNDİRİMLERİNİN ETKİSİ GECİKİYOR

Avrupa Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası ilk faiz indirimlerini yaparken, ABD Merkez Bankası’nın ise ilk faiz indirimini eylül ayında yapmasının beklendiği endeks sonuçlarına göre bu gecikmiş faiz indirimlerinin ekonomik toparlanmaya etkisinin ise daha çok yeni yılda hissedileceği tahmin ediliyor. Küresel ekonomideki zayıf büyüme, emtia talebini sınırlamaya devam ederken, metal fiyatları yaz aylarında düşüş eğiliminde kaldı. Özellikle ağustos ayında metal fiyatları ciddi bir gerileme gösterdi. İlk hareketlenmenin yılın son aylarında beklenmesine rağmen, Çin ekonomisi de beklentilerin altında bir büyüme sergilemeye devam ediyor.

KÜRESEL METAL SANAYİ PMI VERİLERİ AĞUSTOSTA DARALMA BÖLGESİNDE KALDI

Ağustos ayında küresel metal sanayinde faaliyetler zayıf kalmaya devam etti. Küresel Sanayi PMI verisi, temmuz ayında 49,8 puandan 49,5 puana düştü. Üretim PMI verisi ise ağustosta 49,9 puanla daralmaya işaret etti. Yeni ihracat siparişleri ise üst üste üçüncü ayda da daralma göstererek ağustos ayında 48,4 puana indi. Küresel Metal Sanayi Üretim PMI verisi, temmuz ayında 49,3 puandan 47,0 puana gerileyerek üretimde sert bir daralmayı ortaya koydu. Avrupa Metal Sanayi PMI verileri de ağustos ayında toparlanma çabasına rağmen 50 puanın altında kalarak küçülmeyi sürdürdü.

TÜRKİYE’DE DEZENFLASYON SÜRECİ ÜÇÜNCÜ AYINDA

Türkiye'de haziran ayında başlayan dezenflasyon süreci ağustos ayında da devam etti. Yıllık tüketici enflasyonu yüzde 51,97'ye, yıllık üretici enflasyonu ise yüzde 35,75'e geriledi. Açıklanan sonuçlara göre kalıcı bir düşüş için önümüzdeki ayların daha belirleyici olacağı vurgulandı. Merkez Bankası’nın yıl sonu için yüzde 38 enflasyon hedefine yaklaşılması halinde kasım ve aralık aylarında 250 baz puan faiz indirimlerine gitmesi bekleniyor. Türkiye'deki sanayi sektöründe ise daralma sürüyor. İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI verisi üçüncü çeyrekte de daralmayı işaret ederken, ağustos ayında 47,8 puan seviyesinde kaldı.

‘TR-METALENDEKS’ MİKTAR VE DEĞER ENDEKSLERİNDE HAFİF DÜŞÜŞ

Ağustos ayı endeks sonuçlarına göre; Metal Sanayi İhracat Miktar Endeksi, ağustos ayında sınırlı ölçüde gerileyerek 138,0 puandan 136,3 puana indi. İhracat pazarlarındaki durgunluk devam ederken, TL'deki kısmi değer kaybının ihracata katkısı olmadı. Değer Endeksi de miktardaki sınırlı düşüşe bağlı olarak geriledi ve 164,1 puandan 160,2 puana düştü. Emtia fiyatlarındaki düşüşe rağmen, Metal Sanayi İhracat Birim Değer Endeksi 118,85 puandan 117,51 puana inmesine karşın ihracat birim fiyatlarının büyük ölçüde korunduğu gözlendi. İhracat ortalama birim fiyatları ise temmuz ayında 4,44 dolar/kg iken, ağustos ayında 4,39 dolar/kg olarak gerçekleşti.

YILIN SON ÇEYREĞİNDE TOPARLANMA BEKLENTİSİ

Üçüncü çeyreğin ikinci ayında ihracatta miktar ve birim değerlerde sınırlı düşüşler görülse de, metal ihracatındaki toparlanmanın yılın son çeyreğinde başlaması bekleniyor. Faiz indirimlerinin toparlanmaya etkisi yılın geri kalanında hissedilmekle birlikte, siyasi ve jeopolitik gelişmelerin bu olumlu etkileri sınırlayabileceği öngörülüyor.

Beklenti endeksi sonuçlarına göre, ihracat pazarlarında toparlanma işareti henüz görülmemekle birlikte, yurtiçinde uygulanan sıkılaşma politikalarının üretim ve siparişleri olumsuz etkilediği belirtiliyor. Ağustos ayında yurtiçi ve ihracat siparişlerindeki gerileme nedeniyle hammadde ve girdi stokları durağanlaşırken, nihai ürün stoklarında da durgunluk gözlemleniyor.

TECDELİOĞLU: TÜRKİYE’DE LME DEPOSU AÇILMALI

İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, Türkiye'de Londra Metal Borsası'na (LME) bağlı bir depo açılması gerektiğini vurguladı. Tecdelioğlu, Türkiye’de böyle bir deponun kurulması için ilgili bakanlıklarla görüşmelerin sürdüğünü belirtti. Tecdelioğlu, “Londra Metal Borsası, dünya çapında metal fiyatlarının belirleyicisi. İhracat rakamlarımız hammadde fiyatlarıyla paralel hareket ediyor. Dubai veya Hollanda gibi diğer LME depolarını kullanırken ek maliyetler ödüyoruz. Türkiye’de de bir LME deposu açılması, finansal rahatlık sağlayacak ve stratejik ürünlerin stoklanmasında avantaj yaratacaktır." ifadelerini kullandı.

Yüksek işçilik maliyetleri, genel giderlerdeki yüksek rekabetçilik, enflasyonla paralel gitmeyen kur politikasından dolayı üretici ihracatçının zor bir dönemden geçtiğinin altını çizen İDDMİB Yönetim Kurulu Başkanı Tecdelioğlu, “Ekonomi yönetiminin ihracatçıya vereceği farklı kur desteği ve sektör bazında teşviklerle çalışmaya devam ederek mevcut pazarları kaybetmememiz lazım” dedi.