Mobbing genelgesi 2025: İş yerlerinde psikolojik tacize karşı yeni dönem başladı
Çalışma hayatında psikolojik taciz yani mobbing ile mücadelede önemli adımlar atıldı. Resmi Gazete'de yayımlanan Mobbing Genelgesi 2025, iş yerlerinde mobbingi önlemeyi hedefliyor. Peki mobbing nedir, hangi davranışlar mobbing sayılır ve mağdurlar nasıl hak arayabilir?
Mobbing, iş yerinde çalışanlara yönelik sistematik ve sürekli psikolojik taciz anlamına geliyor. Tek seferlik olmasa da uzun süreli ve tekrarlanan olumsuz davranışlar mobbing kapsamına giriyor. Küçük düşürme, dışlama, aşırı baskı, itibarsızlaştırma gibi eylemler, iş hayatında mobbingin en sık rastlanan örnekleri arasında yer alıyor.
HANGİ DAVRANIŞLAR MOBBİNGE GİRER?
Yeni yayımlanan genelgeyle hangi eylemlerin mobbing sayılacağı netleştirildi. İşte başlıca mobbing sayılan durumlar:
- Sürekli aşağılama, alay etme, küçük düşürme
- Sosyal olarak dışlama, yok sayma
- Bilerek hatalı iş verme ya da iş yükünü artırarak yıpratma
- Sürekli eleştiri, hakaret ya da tehdit
- Mesleki yeterliliği sorgulayıp kişinin saygınlığını zedeleme
- Görev tanımı dışında iş verme ya da yetki gaspı
Bu tür davranışlar kişilik haklarını ihlal ettiği için hem Anayasa hem de İş Kanunu'na aykırı kabul ediliyor.
MOBBİNGE UĞRAYANLAR NEREYE BAŞVURABİLİR?
Mobbinge maruz kalan çalışanlar için çeşitli başvuru yolları bulunuyor:
- ALO 170 Tüketici ve Çalışma Hayatı Hattı üzerinden şikayet
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
- Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu
- Kamu Denetçiliği Kurumu (Kamu çalışanları için)
- Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER)
- TBMM Dilekçe Komisyonu
Başvurulara en geç 30 gün içinde yanıt verilmesi zorunlu. Ayrıca ALO 170 üzerinden yapılan şikayetlere 72 saat içinde dönüş sağlanıyor.
MOBBİNGE UĞRAYAN TAZMİNAT ALABİLİR Mİ?
Mobbinge uğrayan çalışanlar, psikolojik tacizi belgeleyebildikleri takdirde tazminat alarak işten ayrılabilir. Ancak mobbingin ispatı genellikle zor olduğu için delil toplanması kritik önem taşır.
Mobbing nedeniyle açılacak davalarda süreç şöyle işler:
- Arabuluculuk başvurusu
- Anlaşma sağlanamazsa iş mahkemesine dava açılması
- Dava sürecinde tanık, yazışma, ses kaydı gibi delillerin sunulması
Mahkemede kazanılması halinde manevi tazminat ve "ayrımcılık tazminatı" talep edilebilir.