Öfke kontrolünde en etkili yöntem: İtfaiyeci Modeli
Öfke anında ne yapılmalı? Kişisel öfke nedenlerimiz neler? Çocuklarda öfke kontrolü nasıl sağlanır? Öfke, doğru yönetildiğinde nasıl bir enerji kaynağı olabilir? Sizce öfke sadece kötü bir duygu mu? Öfkenizi kontrol etmekte zorlanıyor musunuz? Prof. Dr. Tarhan'ın önerdiği İtfaiyeci Modeli, size nasıl yardımcı olabilir?
Öfke, insani bir duygu olarak herkesin hayatında yer alırken, bu duyguyu nasıl kontrol edebileceğimiz konusunda uzmanlar farklı yöntemler öneriyor. Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü ve Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, öfke ile mücadelede en etkili yöntem olarak “İtfaiyeci Modeli”ni öneriyor. Bu modelde öfke anında ilk adım, soğukkanlı kalıp, durumu sakinleştirip, sonrasında nedeninin araştırılması gerektiği vurgulanıyor.
İNSAN DOĞASINDA VAR MI?
Prof. Dr. Tarhan, öfkenin tüm insanlar için doğal bir duygu olduğunu belirterek, özellikle çocuklarda bile bu duygunun kendini gösterdiğini ifade etti. "Öfke, kişinin kendini savunma ihtiyacı hissettiği, tehdit altında olduğu ya da güvende hissetmediği durumlarda ortaya çıkar," diyen Tarhan, bu süreçte öncelikle hissedilen duyguya tepki verildiğini ve sonrasında düşünme aşamasına geçildiğini aktardı.
ÖFKENİN DIŞA VURUMU
Öfke sırasında en sık karşılaşılan davranışların başında küsme, surat asma, bağırma ve azarlama gibi dışa vurumlar geldiğini belirten Prof. Dr. Tarhan, öfke kontrolü eğitimi sürecinde kişilere bu duygunun nasıl yönetileceğinin öğretildiğini söyledi. “Öfke kontrolü, duygunun doğasında var olduğunu kabul etmekle başlar, fakat bu duyguyla başa çıkabilmek önemlidir," diye ekledi.
ÖFKE TETİKLEYİCİLERİ
Öfkenin en yaygın sebeplerinden birinin, kişilerin kendilerini değersiz ya da küçümsenmiş hissetmeleri olduğunu söyleyen Tarhan, yargılanma korkusunun da öfkeyi tetikleyebileceğini belirtti. "Bir kişi, 'Benden hoşlanılmıyor, beni aşağılıyorlar' gibi düşüncelerle öfkelenebilir," diyerek, öfkenin kişiye özgü sebeplerle şekillendiğini vurguladı.
İTFAİYECİ MODELİ
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, öfke kontrolü için önerdiği “İtfaiyeci Modeli”ni şöyle açıkladı: "Yangın çıktığı zaman önce yangının söndürülmesi amaçlanır. Öfke durumunda da önce duyguyu yatıştırmak gerekir. Sonrasında ise öfkenin kaynağını araştırmak, duyguyu anlamak daha sağlıklı bir yaklaşım sağlar."
ÖFKE VE ZİHİNSEL SAĞLIK
Öfkenin bazen bir hastalık belirtisi olabileceğini belirten Tarhan, depresyonun da öfkeliliği tetikleyebileceğine dikkat çekti. Duygu durum bozukluğu eğilimleri olan kişilerin öfkesinin, tedavi edilmesi gereken bir hastalık boyutuna ulaşabileceğini söyledi.
ERKEN YAŞTA DUYU KONTROLÜ
Çocuklarda öfke nöbetlerinin, katılma nöbetleri olarak bilinen durumlardan kaynaklandığını belirten Prof. Dr. Tarhan, erken yaşta bu davranışın kontrol edilmesi gerektiğini vurguladı. Çocukların başaramadıkları bir durumda öfkelendiklerini, ancak ailelerin bu durumları doğru yönetmeleri gerektiğini ifade etti.
ÇÖZÜM NEREDE?
Prof. Dr. Tarhan, son yıllarda toplumda artan öfke ve gerginlik seviyelerinin dikkat çekici olduğunu belirterek, bu sorunların çözümüne daha fazla zaman ve yatırım ayrılması gerektiğini söyledi. "Kendimize yatırım yapmak, toplumsal refahımızı artıracaktır," dedi.
UZMANINDAN ÇARPICI ÖNERİLER!
Öfke, doğru yönetildiğinde kişisel gelişim için bir fırsata dönüşebilir. Prof. Dr. Tarhan, öfkenin insanın kendisini tanıması ve geliştirmesi için bir fırsat sunduğunu belirtiyor.