Otizmin görülme sıklığı endişe veriyor!
Otizmin çocuklarda görülme oranı son yıllarda ciddi şekilde arttı. Uzmanlar, ekran maruziyetinin risk faktörlerinden biri olduğunu vurgularken, erken teşhis ve özel eğitimin çocukların geleceği için hayati önem taşıdığını belirtiyor.
Otizm, günümüzde hızla artış gösteren bir nörogelişimsel bozukluk olarak dikkat çekiyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar, otizmin görülme oranında çarpıcı bir yükselişe işaret ediyor. Uzmanlar, erken teşhis ve eğitimin bu alandaki önemini vurgularken, özellikle ekran maruziyeti gibi çevresel etmenlere dikkat çekiyor.
OTİZMİN GÖRÜLME ORANI ENDİŞE VERİCİ DÜZEYDE
Yıllar boyunca her 10 bin çocuktan yalnızca 2 ila 4’ünde görülen otizm, son araştırmalara göre 36 çocuktan 1’inde teşhis ediliyor. Nörogelişimsel bir rahatsızlık olarak bilinen otizmin belirtileri, erken dönemde doğru eğitimle kontrol altına alınabiliyor. Ancak eğitim eksikliği durumunda otizmin semptomları yaş ilerledikçe ağırlaşıyor ve tedavi edilemez hale gelebiliyor.
Bu kapsamda Kocaeli’nin Başiskele ilçesinde faaliyet gösteren Atlantis Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, otizm konusunda farkındalık yaratmak amacıyla önemli çalışmalar yürütüyor. Son olarak Almanya’nın Stuttgart kentinde düzenlenen “Otizme Farkındalık Paneli” ile ailelere ve uzmanlara yönelik bilgilendirici bir etkinlik gerçekleştirildi.
“SÜREKLİ EKRANA MARUZ KALAN ÇOCUKLAR RİSK ALTINDA”
Panelde konuşan Bolu İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Bölümü’nden Doç. Dr. Alparslan Karabulut, otizmle ilgili risk faktörlerini sıraladı. Karabulut, erken doğan bebekler, ateşli hastalık geçiren çocuklar, beslenme yetersizliği yaşayanlar ve sürekli ekran maruziyetine maruz kalan çocukların risk altında olduğunu belirtti.
Karabulut, özellikle anne-baba iletişiminin çocukların gelişiminde kritik bir rol oynadığını vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
“Genellikle annenin rolü üzerinde durulsa da babaların da çocukla iletişimi son derece önemlidir. Çocukların çevresel ve beslenme kaynaklı yoksunlukları, erken doğum gibi durumlar da otizm riskini artıran faktörlerdir. Çocukların ekran karşısında geçirdiği süreyi mutlaka yapılandırmalı ve yaşlarına uygun içeriklerle sınırlamalıyız.”
OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞUNDA ERKEN EĞİTİMİN ÖNEMİ
Otizm belirtilerine sahip çocukların, bu semptomların otizmden kaynaklanmayabileceğini belirten Karabulut, erken yaşta eğitimin kritik olduğunu söyledi:
“Taklit becerisi, göz teması, isme tepki ve sembolik oyun becerileri gibi unsurlar, otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda zayıf kalabiliyor. Bu çocuklara uygun eğitim verilmezse gelişim süreçleri sekteye uğrayabiliyor.”
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ufuk Özkubat ise otizm belirtilerinin erken teşhis edilmesinin ve özel eğitimin başlatılmasının çocukların bağımsız yaşam becerileri kazanması açısından hayati olduğunu vurguladı:
“Nörogelişimsel yetersizlikler anne karnında başlar ve hayat boyu devam eder. Ancak erken dönemde verilen eğitimle bu etkileri en aza indirmek mümkündür.”
TÜRK EĞİTMENLER AVRUPA’DA FARKINDALIK YARATTI
Atlantis Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’nin Stuttgart’ta düzenlediği panelde, Türk eğitimcilerin bilgi ve tecrübelerini aktardığı belirtildi. Merkezin yöneticisi Mehmet Ali Kaşka, “Ailelere özel eğitimin önemini ve çocukların doğru eğitimle nasıl gelişebileceğini anlatmaya çalıştık. Türk eğitmenlerin bu alandaki başarısını uluslararası alanda duyurmak bizim için gurur verici oldu,” dedi.
Eğitim Koordinatörü Ebru Gerçek ise erken müdahale ile çocukların gelişiminde hızlı ve olumlu sonuçlar elde edilebileceğini ifade etti:
“Erken teşhis ve eğitimle, çocuklarımızın hayatında büyük farklar yaratmayı amaçlıyoruz. Onların hayata daha güçlü bir şekilde adım atmaları için ailelerle iş birliği içinde çalışıyoruz.”
ERKEN TEŞHİS VE EĞİTİM, GELECEĞİ ŞEKİLLENDİRİYOR
Otizm spektrum bozukluğu konusunda farkındalık oluşturmayı hedefleyen bu etkinlik, ailelerin merak ettiği pek çok soruya yanıt sundu. Uzmanlar, düzenli uyku, doğru beslenme ve ekran kullanımının yapılandırılması gibi basit önlemlerin bile çocukların gelişiminde büyük fark yaratabileceğini vurguladı.
Erken tanı ve özel eğitim, otizmle mücadelede kilit rol oynarken, uzmanlar çocukların hayatlarını daha bağımsız ve sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi için ailelerin bilinçli hareket etmesi gerektiğini belirtiyor.