Parayla ne yapılmaz?
Para kazanmayı, sahip olduğumuz parayla ne yapacağımızı bilmek kadar Parayla ne yapılmaz? surusunu bilmek de önemlidir
Parayla ne yapılmaz? sorusuyla başlayan yazısında Tuğçe Boz verdiği örnekle parayla yatırım yapmanın, parayı kazanmak kadar önemli olduğuna değindi.
Köşe yazısı şöyle:
“Para kazanmayı, sahip olduğumuz parayla ne yapacağımızı bilmek kadar parayla ne yapılmayacağı bilmek de önemlidir ve ekonomik bir başarıdır.
Para, kısaca devletlerce bastırılan ve üzerinde değeri yazılı kâğıt veya metalden yapılmış bir ödeme aracıdır. İnsanlar arası mal ve hizmetlerin değiş-tokuşunu sağlar.
Para hareketi sever. Bir yerde park edilmeyi ancak kısa süreli tahammül eder, aksi durumda kar gibi erir gider… Özellikle ekonomisi gelişmemiş, enflasyonist ülkelerde…
Bu tezin gerekçesini size Prof. Dr. Özgür Demirtaş’tan aldığım bir örnekle izah edeyim…
Ağustos 2020 tarihinde basında para biriktiren bir vatandaşın haberi yer almıştı.
Vatandaş bir klima tüpümü kumbara yapmış ve 7 yıl boyunca bu kumbarasında para biriktirmiş. 7 yıl sonra kumbarasını açmış ve toplamda 12. 800 TL’ye karşılık gelen bir yığın madeni bozuk para haber görsellerinde verilmişti. Olay hakkında basında aşırı derece pozitif ve mükemmel bir davranışmış gibi sunumlar yapıldı…
Peki, sizce bu arkadaş doğru mu yaptı, yoksa yanlış mı yaptı? Eğer hemen çok doğru yapmış diyorsanız size ekonomi üzerine biraz okuma yapmanızı öneririm.
Bu vatandaş Ağustos 2020’de bu kumbarayı açtıysa para biriktirmeye Ağustos 2013 başlamış demektir. 7 sene toplamda 84 ay yapıyor. Hesabı yaptığımızda her ay 152 TL tasarruf yapmış…
Eğer bu vatandaş, her ay istikrarlı bir şekilde 152 TL’sini biriktirmek yerine başka yatırım araçlarında kullansaydı ne olurdu? Yani 7 yıl sonra nasıl bir kazanç sağlayacaktı?
Yatırım kalemlerinde tek tek söyleyelim:
- Borsaya (Bist 100) yatırım yapsaydı, 7 yıl sonra 15.666 TL’si olacaktı.
- Dövize yatırım yapsaydı, 7 yıl sonra 27.844 TL’si olacaktı.
- Gram altın alsaydı, 7 yıl sonra 43.318 TL’si olacaktı.
- Amerika’nın ilk 100 teknoloji şirketinin hissesini alsaydı, 7 yıl sonra 73.127 TL’si olacaktı.
Halep ordaysa arşın burada, diye bir söz var. Hesap ortada değil mi?
Ayrıca bu tarih aralığındaki resmi enflasyonu hesaba katarsak vatandaşın parasının alım gücünün çok fazla eridiğini siz de takdir edersiniz.
Ekonomide bir kural vardır: Enflasyonu olan bir para birimi kumbaraya atılmaz, yani onunla tasarruf edilmez. Başka bir deyişle enflasyonu yüksek bir ülkede yaşıyorsanız para kumbaraya atılmaz.
Aslında bizim güngörmüş büyükler ellerine ihtiyaç fazlası bir para geçtiğinde ne yaparlar? Hemen gidip yastık altına altın olarak atarlar. Gayrimenkul alırlar…
Bizim gibi kronik enflasyonu olan ülkelerde parayla ne yapılmaz? Parayla tasarruf ve birikim yapılmaz. Ayrıca İslam dini bile bir sene bekleyen paraya 40’da 1 zekât sorumluğu yükleyerek paranın birikmiş haliyle kalmasına bir ceza kesmiş gibi paranın pasif bir birikim haline karşı çıkar…
İhtiyaç fazlası paranın bizzat kendisiyle tasarruf etmek, birikim yapmak ekonomik ve akılcı bir karar değildir. Az veya çok kenara atacak bir paranız oluyorsa onu yatırım araçlarında değerlendirin. Paranızı istiflemeyin.”