Sünnet için doğru zaman ve yöntem hangisi

Tüm dünyada erkek nüfusunun yaklaşık olarak üçte biri, ülkemiz gibi Müslüman ağırlıklı toplumlarda ise erkeklerin hemen hemen tamamı sünnet oluyor. Günümüzde en fazla uygulanan sünnet işleminin zamanlaması, kullanılan tekniği, tıbbi avantajları ile ilgili konulara İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Çocuk Cerrahisi Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Sinan Kılıç önemli yerlere dikkat çekti.

Prepisyum denilen sünnet derisinin belirli şekil ve uzunlukta, cerrahi yolla kesilerek penis uç kısmının açığa çıkarılması işlemine sünnet denir. Tıpta bu cerrahi işlemin adı sirkümsizyondur.

Çocuk sünnet öncesi muayeneden geçirilmeli. Sünnete uygunluğu, ek anomali, inmemiş testis, kasık fıtığı gibi patoloji olup olmadığı değerlendirilmeli. Sünnet, steril koşullarda, cerrahi prosedürlerle yapılmalı. Sünnetin tıbben kesin tavsiye edildiği durumlar oldukça sınırlı. Olası faydaları şöyle;
•    Kolay hijyen
•    İdrar yolu enfeksiyonu riskinde azalma
•    Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon riskinde azalma
•    Penis kanseri riskinin azalması

SÜNNETİN DOĞRU ZAMANI

Sünnet, tıbbi açıdan her yaşta yapılabilen operasyon olmakla birlikte, zamanlaması çocuğun psikolojik durumu da göz önünde bulundurularak planlanmalı. İlk bir yaş ve yenidoğan döneminde, çocuğun bilinci gelişmediğinden güvenle sünnet işlemi yapılabilir. Psikolojik gelişim açısından bakıldığında, çocukların cinsel kimliğini fark etmeye başladığı 2-5 yaş arası, lokal yapılacaksa çocukla konuşularak işlem anlatılmalı ve rızası alınmalı. Bu yaş döneminde sünnet yapılacaksa genel anesteziyle olmalı. Ancak bu konu ile ilgili tartışmalar devam ediyor, kesin bir tavsiye ya da zarardan bahsetmek doğru değil. Tıbbi açıdan uygun anatomiye sahip, psikolojik olarak hazırlanmış çocuk için her yaş uygun. Aile ve hekimin çocukla diyalog kurabildiği, işlemin anlatılabileceği 5 yaş sonrası uygun görünüyor.

Son yıllarda sünnet için ileri yaşları beklemeyen ailelerin sayısı artıyor. Doğumdan sonraki ilk yedi gün veya bir ay içinde yapılan sünnetlere yenidoğan sünneti adı verilir. Çocuklar yenidoğan döneminde, hatta doğumu takip eden günde dahi sünnet olabilir. Ancak yenidoğan sünnetinde bebeğin ilk bir haftalık hayata tutunma sürecini atlatması, emmeye alışması, eğer varsa yenidoğan sarılığının bitmesi beklenmeli. Bebeğin sünnet için uygun aday olduğu belirlendikten sonra, ek sorunları yoksa birinci haftadan sonra sünnet yapılmasını önerilir.

ENFEKSİYON RİSKİNİ NASIL AZALTIRSINIZ?

Sünnet işlemi yapılmadan lokal anestezi ile bölge uyuşturulduğu için sonrasında ciddi ağrı olmaz. Ağrı kesici kullanımı zorunlu değildir. Bebeğin huzursuz olduğu veya ağrı hissettiği düşünülürse, reçeteli ağrı kesici şurup ve fitil, kullanılabilir. Sünnet sonrası bez baskı yapmasın diye tabanı kesilmiş bardak konulması tavsiye edilir. Reçete edilen krem, bölgeye sabah ve akşam günde iki kez sürülmeli.

Klipsli sünnet sonrası kızarıklık ve şişlik olabilir. Kızarıklık ve şişlik normal, endişe edilmemeli. Klips, 5. gün klinikte hekim tarafından çıkarılır. Klips yerinden çıkar ve kanama olursa, kliniğe başvurmak gerekir. Klips çıkarıldıktan sonra bir hafta krem sürülmeli. 1. hafta sonunda dairesel kabuklanmalar düşer. Kabuklanma bittikten sonra, her banyo sonrası bir ay masaj ve egzersiz yapılarak yapışıklık olmaması sağlanmalı. Klips çıkarıldıktan bir ay sonra son kontrol yapılmalı.

Klasik yöntemle yapılan sünnetlerde, eğer sargı yapılmışsa, 2. günün sonunda ılık su ile doldurulmuş küvette banyo yaptırılarak sargı nazikçe çıkarılmalı. Reçete edilen ağrı kesiciler, tercihen ilk gün altı saat ara ile sonrasında çocuğun ağrısı olduğu durumlarda kullanılabilir. Nadiren de olsa sünnet sonrası kanama, şişlik, morluk ve kabuklanma olabilir. Çoğu geçici sorun olup, bir hafta içinde normale dönmesi beklenir.

Uzun dönemde, sünnet sonrası özellikle yenidoğan bebeklerde yapışıklık olmaması için banyo esnasında uygun temizlik yapılmalı.