TÜİK: Gelir dağılımı adaletsizliği azaldı
Türkiye İstatistik Kurumu'nun hesaplamalarına göre, en yüksek gelire sahip yüzde 20'nin, toplam gelirden aldığı pay yüzde 48,1' gerilerken, en düşük gelire sahip yüzde 20'nin aldığı pay ise yüzde 6,3'e çıktı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 gelir bilgilerini referans alarak 2024'de yapılan Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarını yayımladı. Araştırma sonuçlarına göre Türkiye’de, gelir eşitsizliğini ölçmek için kullanılan gini katsayısı, bir önceki yıla göre 0,007 puan azalarak 0,413 olarak tahmin edildi. Bu azalma, gelir dağılımında kısmi iyileşmeyi gösteriyor. En yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay ise yüzde 48,1’e gerilerken, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun payı yüzde 6,3’e yükseldi.
TÜİK’E GÖRE GELİR GRUPLARI ARASINDAKİ MAKAS KAPANIYOR
Toplumun en yüksek gelir elde eden yüzde 20’si ile en düşük gelir elde eden yüzde 20’si arasındaki gelir farkını ifade eden P80/P20 oranı, 2023’e kıyasla 0,2 puan azalarak 7,7’ye geriledi. Benzer şekilde, en fazla gelir elde eden yüzde 10’luk grup ile en az gelir elde eden yüzde 10’luk grup arasındaki farkı gösteren P90/P10 oranı da 0,5 puan azalarak 13,3 olarak hesaplandı.
2023’te Türkiye’de yıllık ortalama hane halkı kullanılabilir gelir yüzde 106,9 oranında artarak 374 bin 899 TL’ye ulaştı. Kişi başına yıllık ortalama gelir yüzde 108,3 artışla 187 bin 728 TL oldu. 2023 genel seçimleri öncesi iktidarın ücretlere uyguladığı yüksek maaş zamları, EYT faktörü de ortalama geliri yükselten unsurlar arasında sayılabilir.
Araştırmada hane tiplerine göre gelir farklılıkları da ele alındı. Tek kişilik hanelerde yıllık ortalama gelir 223 bin 859 TL olarak hesaplanırken, çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanelerde bu rakam 231 bin 206 TL’ye yükseldi. En düşük gelir ise 146 bin 828 TL ile çekirdek aile ve diğer bireylerden oluşan hanelerde kaydedildi.
Toplam gelir içerisinde en büyük payı yüzde 48,8 ile maaş ve ücret gelirleri alırken, bunu yüzde 20,8 ile müteşebbis gelirleri ve yüzde 17,8 ile sosyal transferler takip etti. Emekli maaşlarının sosyal transferler içindeki payı ise yüzde 87,6 olarak belirlendi.
EĞİTİM VE MESLEK GELİRİ BELİRLİYOR
Eğitim düzeyi, bireylerin gelir seviyelerinde belirleyici bir faktör oldu. Yükseköğretim mezunlarının yıllık ortalama esas iş gelirleri 309 bin 721 TL olarak hesaplanırken, bu rakam lise mezunlarında 240 bin 470 TL, lise altı eğitimlilerde ise 168 bin 407 TL oldu.
Türkiye genelinde yıllık ortalama bireysel gelirde en yüksek değer, 257 bin 891 TL ile İstanbul (TR10) bölgesinde kaydedildi. Van, Muş, Bitlis ve Hakkari’yi kapsayan TRB2 bölgesi ise 91 bin 818 TL ile en düşük gelire sahip oldu.
Bakmadan Geçme
